Γράφει ο Νικόλαος Καλαντζής, Δήμαρχος Ζηρού
Στα όρια του Δήμου Ζηρού, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, υπάρχουν αρκετά και σημαντικά εκκλησιαστικά μνημεία, κάποια εκ των οποίων είναι και θαυμαστά έργα τέχνης με σημαντική αρχιτεκτονική αξία. Στην ευρύτερη περιοχή της Φιλιππιάδας, που είναι η πρωτεύουσα του Δήμου μας, αλλά και σχεδόν σε όλο τον Δήμο, έχουν εντοπιστεί εκκλησιαστικά μνημεία, που χρονολογούνται στα πρώτα βυζαντινά χρόνια. Οπως γνωρίζουμε από τα ιστορικά στοιχεία, η περιοχή μας άνηκε τότε στην επαρχία της Παλαιάς Ηπείρου (Epirus Vetus), που είχε έδρα τη Νικόπολη.
Οι εκκλησίες που χτίζονται, είναι τύπου βασιλικής και μνημεία αυτής της περιόδου έχουν εντοπιστεί στο Καστρί Ριζοβουνίου, στο κέντρο της αρχαίας πόλης. Από το β’ μισό του 6ου αιώνα έχουμε στην περιοχή μας τις επιδρομές των Σλάβων, που δημιούργησαν αρκετά προβλήματα και «πάγωσαν» την κατασκευή νέων εκκλησιών. Νέο σημείο αναφοράς για οικοδομική δραστηριότητα, εντοπίζεται στο β’ μισό του 11ου αιώνα, όταν χτίστηκε ο ναός της αγίας Παρασκευής του Δράκου, κοντά στη θέση Αμπέλια Αμμοτόπου. Κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο (1209 -1479) έχουμε σημαντικά εκκλησιαστικά ιδρύματα στην περιοχή, ανάμεσα στα οποία είναι και η Μονή Παντάνασσας, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται κοντά στη Φιλιππιάδα, δεξιά της παλαιάς Εθνικής Οδού Αρτας – Ιωαννίνων. Σήμερα σώζονται και λειτουργούν εκκλησίες που χτίστηκαν περί τον 18ο αιώνα και μετά. Εχουν το δικό τους ξεχωριστό χρώμα και διαδρομή και συνδέονται με ιστορικά γεγονότα, μάχες και απελευθερώσεις, ενώ όταν οι κοινωνικές περιστάσεις το απαιτούσαν, επιτέλεσαν σπουδαίο κοινωνικό έργο, είτε στηρίζοντας οικονομικά και πνευματικά τις τοπικές κοινωνίες, είτε λειτουργώντας ως χώροι λατρείας.
Ενδεικτικά να αναφέρω τον άγιο Βησσαρίωνα Φιλιππιάδας, ο οποίος μαζί με το ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής σημασίας καμπαναριό του, αποτελεί εμβληματικό σημείο της πόλης.
Επίσης, στη Φιλιππιάδα υπάρχει ο ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος χτίστηκε το 1798. Στο Θεσπρωτικό, ο καθεδρικός ναός Γενέσιον της Θεοτόκου χτίστηκε το 1791, ενώ άλλοι τρεις ναοί χρονολογούνται τον 18ο αιώνα. Ανάλογοι εκκλησιαστικοί θησαυροί συναντώνται σχεδόν σε όλες τις τοπικές κοινότητες του Δήμου μας.
Το περασμένο καλοκαίρι σε συνεργασία με τη μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης και άλλους τοπικούς φορείς, διοργανώσαμε με εξαιρετική επιτυχία, ειδική εκδήλωση με αφορμή τη συμπλήρωση 150 χρόνων από την αποπεράτωση του Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην κοινότητα Γαλατά. Συνεργαζόμενοι με την Ιερά Μητρόπολη, τα υπουργεία, τις τοπικές ενορίες και κοινότητες, καθώς και τους τοπικούς συλλόγους και φορείς, προσπαθούμε να συντηρήσουμε και ν’ αναδείξουμε αυτά τα ξεχωριστά μνημεία εκκλησιαστικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας.
Σε μία περίοδο που ο προσκυνηματικός τουρισμός γνωρίζει σχετική άνθηση, ο Δήμος Ζηρού επιδιώκει τη μέγιστη δυνατή προβολή τους, μέσα από την ενημέρωση αλλά και τη διοργάνωση δράσεων, με στόχο την αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος, σε συνδυασμό πάντα με την παράλληλη αξιοποίηση και ανάδειξη άλλων ιστορικών μνημείων και χώρων ιδιαίτερου φυσικού κάλους, που είναι προικισμένη η περιοχής μας.
Κλείνοντας, θα ήθελα μέσα από τη φιλόξενη «Κιβωτό της Ορθοδοξίας» να προσκαλέσω όλους τους αναγνώστες να επισκεφτούν τον τόπο μας, να προσκυνήσουν στα ξεχωριστά εκκλησιαστικά μνημεία και ν’ απολαύσουν τις μοναδικές ομορφιές της περιοχής, όπως είναι η λίμνη Ζηρού, ο Κοκκινοπηλός κ.ά. Επίσης, μπορούν να θαυμάσουν τα σωζόμενα ιστορικά μνημεία και να δεχτούν τη ζεστή φιλοξενία των κατοίκων.
Πολλά συγχαρητήρια και ευχές για μακροημέρευση στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας», η οποία κάνει εξαιρετική προσπάθεια στην ανάδειξη των ορθόδοξων εκκλησιαστικών μνημείων και προσκυνηματικών τόπων της χώρας μας, αλλά και τη συμβολή της στην ανάπτυξη του προσκυνηματικού τουρισμού, ο οποίος εκτιμούμε ότι έχει μεγάλα περιθώρια βελτίωσης και αξίζει ιδιαίτερης προσοχής.
