Του Πάνου Ευαγγέλου
Για τη Μακεδονία των μαρτύρων, των ηρώων των μεγάλων αγώνων, για τον «εκλεκτό Ελληνα Παύλο Μελά», μίλησε ο μητροπολίτης Δράμας κ. Παύλος, στο μνημόνυνο που έγινε στην Καστοριά με απόφαση της Ιεράς Συνόδου.
Συγκλονιστική ήταν η αναφορά του κ. Παύλου στους αγώνες των Μακεδονομάχων και την προσφορά της τοπικής Εκκλησίας στον αγώνα για την ελευθερία, με ειδική αναφορά στον μητροπολίτη Κορυτσάς Φώτιο, ο οποίος από την Κερασούντα του Πόντου βρέθηκε στην Κορυτσά, όπου δολοφονήθηκε στον αγώνα του για ελεύθερη Μακεδονία στίς 9 Σεπτεμβρίου 1906. Ο ίδιος ο Φώτιος, αν και γνώριζε τους κινδύνους -όπως ανάφερε ο κ. Παύλος- είχε πει τότε: «Δι’ αυτό θέλω να υπάγω εις την Μακεδονίαν, διά να δράσω έστω και με θυσίαν της ζωής μου, διότι εβαρύνθην πλέον να γράφω εις τα πρακτικά της Ιεράς Συνόδου τα δεινοπαθήματα των αδελφών μας. Αν σκοτωθώ μίαν φοράν, θα σκοτωθώ εν Μακεδονία, ενώ εδώ εις τα Πατριαρχεία η ψυχή μου καθ’ εκάστην σχεδόν σφαγιάζεται υπό των δεινοπαθημάτων των σφαγών των εν Μακεδονία αδελφών μας».
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του για τον μακεδονικό αγώνα, τόνισε: «Ο Μακεδονικός Αγώνας υπήρξε η θρυλική εποποιία του νεότερου ελληνισμού, μία από τις λαμπρότερες σελίδες της ιστορίας μας, χάρη στην οποία σώθηκε η Μακεδονία από τις αρπακτικές διαθέσεις των γειτόνων μας και πάντοτε οφείλουμε να απονέμουμε τον δίκαιο έπαινο και την προσήκουσα τιμή στους μάρτυρες και ήρωες που θυσίασαν τη ζωή τους για την επιτυχία του αγώνα εκείνου».
Συγκινητικές ήταν οι αναφορές του μητροπολίτη Δράμας στον Παύλο Μελά: «Ο λόφος αυτός της Καστοριάς με τον ναό των Ταξιαρχών, όπου αναπαύεται ο πρώτος Ταξίαρχος της Μακεδονικής φάλαγγας, είναι Πανελλήνιο προσκύνημα. Λυγίζουν τα γόνατα μπροστά στην απέριττη κρύπτη των οστέων του πρώτου αρχοντόπουλου της Αθήνας, που άφησε σύζυγο, παιδιά, πλούτη και αξιώματα, και ήλθε και θυσιάστηκε για τα ιδανικά του Γένους.
Ταπεινός ο τάφος που δέχθηκε το μαρτυρικό σώμα του ευγενεστέρου τέκνου της νεότερης Ελλάδας, στον οποίο το κατέθεσαν ευλαβικά ο θρυλικός Δεσπότης της Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης με τον πρωτοσύγκελλό του Πλάτωνα, που έλαβε και αυτός το στεφάνι του Εθνομάρτυρα στις 8 Σεπτεμβρίου του 1921, απαγχονισθείς μαζί με τους προκρίτους του Πόντου στην Αμάσεια.
Τον έθαψαν όρθρου βαθέος, κρυφά, χωρίς τη συνοδεία των παλληκαριών του. Η Εθνική όμως ψυχή απ’ άκρου σ’ άκρον της Ελλάδας και όπου γης υπήρχε Ελληνας πατριώτης, έχυσε το θερμότερο δάκρυ και δεν έμεινε μέγαρο και καλύβα που να μην είχε εθνικό προσκυνητάρι την εικόνα του καπετάν Ζέζα με τον Μακεδονικό ντουλαμά. Από αυτό το δάκρυ εμπνεύστηκε ο Κωστής Παλαμάς, και το έκανε ύμνο στον αντρειωμένο:
‘’Σε κλαίει ο λαός. Πάντα
χλωρό να σείεται το χορτάρι.
Στον τόπο, που σε πλάγιασε
το βόλι ω παλληκάρι’’.
Αλλά και η μακεδονική μούσα έκλαψε τον λεοντόκαρδο αρχηγό:
‘’Βαρειά βουίζουν τα βουνά και οι κάμποι ανταριάζουν,
το Βίτσι και η Καστοριά κλαίγουν κι’ αναστενάζουν.
Γλυκιά πατρίδα, σκόρπιζε λουλούδια στο παιδί σου,
την λεβεντιά του πένθησε και μεσ’ στα μαύρα ντύσου’’.
Και η προτομή του πίσω από το ιερό μαρτυρεί ότι η Μακεδονία δέχθηκε στα σπλάχνα της το σώμα ενός αγνότατου ήρωα και από τον τάφο του προήλθε η αφύπνιση και η ζωή του ελληνισμού. Το πρόσωπό του θα καθρεπτίζεται αιώνια στα νερά της λίμνης, αγναντεύοντας τα αγαπητά λημέρια των Μακεδονομάχων ανταρτών.
Ω πανέμορφη πόλη της Καστοριάς, ας φουσκώνουν τα στήθη σου από περηφάνεια. Οπως η Τρίπολη έχει εθνικό κειμήλιο τα λείψανα του Κολοκοτρώνη, η Ρούμελη τον τάφο του Καραϊσκάκη, η Δυτική Ελλάδα την τέφρα του Βύρωνα, έχεις κι εσύ τον τάφο και τα λείψανα του Παύλου Μελά. Κεφάλαιο εθνικό, ακατάλυτο και διδασκαλείο της ελληνικής νεότητας».
Ο κ. Παύλος άσκησε έντονη κριτική και σε όσους μας ζητούν, έμμεσα ή άμεσα, να είμαστε ενδοτικοί:
«Ο Μελάς και όλοι οι αγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα μας δώρισαν την ελευθερία. Αυτοί μας έδωσαν το δικαίωμα να περπατάμε με το κεφάλι ψηλά σ’ ανατολή και δύση.
Αυτοί ανάγκασαν φίλους και εχθρούς ν’ αποκαλύπτονται, όταν περνούν οι Ελληνες. Ορισμένοι προσπαθούν να μας πείσουν, ότι η λογική απαιτεί να είμαστε ενδοτικοί στη ληστρική πνευματική έφοδο των ισχυρών ενάντια στην ελληνική κληρονομιά, την ταυτότητά μας, την ιστορία. Ο λαός μας απέδειξε ότι τη λογική αυτή την απεχθάνεται.
Εχει τη λογική του Λεωνίδα και των Σπαρτιατών του στις Θερμοπύλες. Τη λογική του Παπαφλέσσα και των παλληκαριών του στο Μανιάκι. Τη λογική της εποποιίας του 1940, των οχυρών και της Εθνικής Αντίστασης.
Επειδή πολλοί κατά τις μέρες μας προσπαθούν να βρούν συμμάχους και επιστηρικτές των επιλογών τους, χρησιμοποιούν κατά το δοκούν τη Μητέρα Εκκλησία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, στο οποίο οφείλεται η διάσωση της Μακεδονίας μας με την πολιτική που εφάρμοσε ο μεγάλος Πατριάρχης Ιωακείμ Γ’ κατά τη δεύτερη Πατριαρχία του (1901-1912)».
Για την προσφορά του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ο κ. Πάυλος επικαλέστηκε επιστολή του κ. Βαρθολομαίου προς τη μητρόπολη Καστοριάς, με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τον θάνατο του Παύλου Μελά, στην οποία ανέφερε: «Οι άχρι τότε σύμπνοες αδελφοί εν Χριστώ ήγειραν φονικάς χείρας κατά αθώων ομοπίστων, προξενήσαντες μεγίστην και πολυχρόνιον ταραχήν εις τον ευαίσθητον και εύφλεκτον χώρον της πνευματικής επιρροής του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ευρεθέντος προ δυσκολωτάτων καταστάσεων και αναγκασθέντος να λάβη προστατευτικά μέτρα υπέρ διασώσεως του παραμένοντος και διαρκώς κινδυνεύοντος πιστού ποιμνίου εις τας ρηθείσας περιοχάς.
Διά της αποστολής εις αυτάς γενναιοψύχων και ικανοτάτων Αρχιερέων, προσεπάθησε να εμψύχωση τα λιποψυχούντα τέκνα αυτού και να διαφύλαξη ταύτα εκ του σωματικού θανάτου και του ψυχικού κινδύνου του σχίσματος.
…Μεταξύ των γενναίων τούτων μορφών πρωτεύουσαν θέσιν κατέχει ο ηρωικός και ευγενέστατος αξιωματικός Παύλος Μελάς, ανήρ πλήρης πίστεως και αγάπης προς τον Χριστόν και την Πατρίδα, όστις αρνησάμενος πάσαν κοσμικήν ευημερίαν και οικογενειακήν θαλπωρήν, εθυσιάσθη προ εκατονταετίας αγωνιζόμενος εν Μακεδονία υπέρ βωμών και εστιών, γενόμενος και παραμείνας ούτω θρύλος εις τας συνειδήσεις και τα στόματα των συνελλήνων, μεγάλως εντυπωσιασθέντων εκ της ηρωικής αυτού θυσίας».
Για τη σχισματική Εκκλησία των Σκοπίων είπε: «Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος τόνισε την προσήλωσή της στους ιερούς κανόνες και ότι δεν δύναται ν’ αναγνωρίσει την Φραγκεσταϊνικού τύπου Εκκλησία των Σκοπίων ως Μακεδονική, διότι είναι προϊόν πνευματικής τερατογενέσεως. Στην εκκλησιαστική πτυχή του Μακεδονικού έχουμε δύο παράδοξα:
1) Οπως η Βουλγαρική Εξαρχία δημιουργήθηκε πριν από οποιαδήποτε ύπαρξη επίσημης κρατικής οντότητας, έτσι και αυτή δημιουργήθηκε μέσα στη Γιουγκοσλαβία, ως εφαλτήριο για τα επιδιωκόμενα. Το παράδειγμα υπήρχε, γι’ αυτό και τώρα έσπευσαν να ζητήσουν χείρα βοηθείας από τους πρώτους, και
2) Οπως η Εξαρχία ιδρύθηκε με αυτοκρατορικό φιρμάνι (1870) αλλοθρήσκου ηγεμόνα, έτσι και η ‘’ψευδομακεδονική’’ Εκκλησία ιδρύθηκε με απόφαση του άθεου σατραπίσκου της Γιουγκοσλαβίας Τίτο.
Οι Ελληνες αγαπάμε όλους τους λαούς και ειδικά τους γειτονικούς και το έχουμε αποδείξει. Θέλουμε ο λαός των Σκοπίων να στηρίξει την κρατική του ύπαρξη σε θεμέλια στερεά, να αναπτυχθεί με αξιοπρέπεια και να μην παρουσιάζει η πρωτεύουσά του εικόνα Disneyland».
Σχολιάζοντας τη σημερινή κατάσταση με αφορμή και το Σκοπιανό, ο κ. Παύλος υποστηρίζει:
«Η μοίρα της Ελλάδας είναι να θυσιάζεται, να καταστρέφεται χάριν των ιερών και οσίων, να αυτοκτονεί χάριν των φίλων και συμμάχων της, και εν τέλει να εγκαταλείπεται από αυτούς χάριν ποταπών σκοπών και ιδιοτελών συμφερόντων. Αυτοί οι μεγάλοι, οι δυνατοί της γης, χάριν των οποίων θυσιάστηκε ο ελληνικός λαός επανειλημμένα, είναι οι στραγγαλισταί των δικαίων του.Εάν αυτοί οι έμποροι των Εθνών δεν είχαν τα ανόσια συμφέροντά τους, δεν θα πίεζαν τόσο πολύ με κυνισμό, που τον προκαλεί η ιστορική αμάθεια και η προκρούστεια λογική, να γίνει η ονοματοδοσία όπως – όπως, δηλαδή η μεγαλύτερη πλαστογραφία της ιστορίας στα Βαλκάνια. Η ιστορία έχει δείξει ότι ειρήνη στα Βαλκάνια σημαίνει σταθερότητα και ειρήνη στην Ευρώπη.
Τα συμφέροντα των εταίρων μας δεν υπηρετούνται με τον στραγγαλισμό της ιστορικής αλήθειας. Ενας έντιμος Ελληνας με βαθειά πολιτική παιδεία και όραμα για την Ελλάδα, τα Βαλκάνια και την Ευρώπη, τονίζει: ‘’Δεν χρειάζεται να παραχαραχθεί η ιστορία της ίδιας της Ευρώπης, να φθάσουμε σε πολέμους, για να πωλούνται στα Σκόπια τα ιταλικά σπαγγέτι, τα γαλλικά τυριά, τα γερμανικά βιούστελ και τα αμερικανικά Μάρλμπορο και η κόκα – κόλα. Αυτά εξ άλλου δεν αποτέλεσαν ποτέ τις κινητήριες δυνάμεις της ανθρώπινης ιστορίας προς τα εμπρός’’.
Το Μακεδονικό έχει οικουμενική διάσταση. Δεν πρόκειται εδώ για την ονοματοδοσία ενός μαχαλά. Να τον πούμε Ανω ή Κάτω. Η Μακεδονία δεν είναι μαχαλάς, είναι το θεμέλιο του παγκόσμιου πολιτισμού, είναι η οικουμένη. Η Ελλάδα, η ελληνική επιστήμη και η ελληνική πολιτική οφείλουν να υπερασπιστούν την ιστορία τη δική μας, αλλά και όλων των λαών.Κράτη που στήθηκαν μέσα από την παραχάραξη της ιστορίας, είναι φορείς βίας και παρακμής και δεν έχουν διάρκεια. Κράτος με το όνομα Μακεδονία, θεμελιωμένο στην παραχάραξη, θα είναι εκβιάσιμο από τους προστάτες του. Η ηγεσία του δοτή και εξαρτώμενη, και ο λαός του δούλος στον σύγχρονο νεοφεουδαλισμό των ισχυρών.Οσοι θεωρούν ότι είναι Μακεδόνες, σημαίνει ότι είναι μέρος ενός ιστορικομαρτυρικού τμήματος του Ελληνισμού, του Μακεδονικού, που διά του Μεγάλου Αλεξάνδρου ένωσε το Ελληνικό Εθνος και κατέστησε τον ελληνικό πολιτισμό παγκόσμιο».
