H επόμενη μέρα των συλλαλητηρίων και της επίσκεψης του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Αθήνα, ανεξάρτητα από όσα ειπώθηκαν, βρίσκει την Εκκλησία διχασμένη, με την κυβέρνηση να προσπαθεί να επενδύσει στον «ήπιο λόγο του κ. Ιερώνυμου» για το όνομα των Σκοπίων και ταυτόχρονα να βάλλει κατά των ιεραρχών που πήραν μέρος στις μαζικές κινητοποιήσεις στη Βόρεια Ελλάδα.
Βαρθολομαίος και Ιερώνυμος, αν και συναντήθηκαν, απέφυγαν να συζητήσουν τα «δύσκολα θέματα», τα οποία τα τελευταία χρόνια έχουν προκαλέσει έντονες τριβές στις σχέσεις τους και όλα δείχνουν οτι περιορίστηκαν στα τυπικά.
Για το κτήμα Προμπονά λύση δεν βρέθηκε και όπως όλα δείχνουν το θέμα θα λυθεί στα δικαστήρια.
Για το ζήτημα της ονομασίας και την στροφή προς το Πατριαρχείο της σχισμαστικής Εκκλησίας, η συζήτηση που έγινε ήταν σε μάλλον καλό κλίμα, ωστόσο και οι δύο πλευρές τόνισαν πως χρειάζονται λεπτοί χειρισμοί, καθώς η όλη εξέλιξη απασχολεί έμμεσα ή άμεσα τα Πατριαρχεία Σερβίας, Βουλγαρίας και Μόσχας.
Για την αυτοκεφαλία της Ουκρανικής Εκκλησίας η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη, καθώς η Ρωσία χαρακτηρίζει ως αιτία πολέμου την έγκριση του σχετικού αιτήματος. Η Εκκλησία της Ελλάδος μοιραία θα στηρίξει το Φανάρι στην όποια απόφαση, αλλά ταυτόχρονα δεν επιθυμεί και τη σύγκρουση με τη Μόσχα.
Ο κ. Βαρθολομαίος κατά τη συνάντηση με τον κ. Ιερώνυμο έδειξε αποφασισμένος να επιβάλει τις θέσεις του και προσπάθησε να αποσυνδέσει τα εκκλησιαστικά θέματα από τα πολιτικά.
Η στάση του αυτή, όπως και η στάση του στην υπόθεση του Κτήματος Προμπονά, δεν άρεσε στον κ. Ιερώνυμο, ο οποίος φρόντισε να κρατήσει αποστάσεις από το Περιβαλλοντικό Συμπόσιο που διοργάνωσε στην Αττική το Οικουμενικό Πατριαρχείο, όπως έκανε και κατά τις εκδηλώσεις για την αγιοκατάταξη του γέρ. Ιάκωβου Τσαλίκη στην Εύβοια. Προς έκπληξη όλων, ο Αρχιεπίσκοπος απουσίαζε από τις εκδηλώσεις, προκαλώντας ποικίλα σχόλια.
Εκκλησία και Κυβέρνηση
Τις τελευταίες μέρες οι σχέσεις Εκκλησίας και Κυβέρνησης δοκιμάστηκαν και πάλι, με τον κ. Ιερώνυμο όμως να τηρεί αποστάσεις από τα συλλαλητήρια για τη Μακεδονία και τον κ. Βαρθολομαίο να προσπαθεί να μην πολιτικοποιήσει την όποια προσπάθεια προσέγγισης Φαναρίου – Εκκλησίας των Σκοπίων.
Ο κ. Ιερώνυμος, αν και επανέλαβε ότι η θέση της Εκκλησίας είναι σταθερή για το όνομα των Σκοπίων, ωστόσο, αναφερόμενος στα συλλαλητήρια, τόνισε: «Αυτά τα θέματα δεν αντιμετωπίζονται με συλλαλητήρια, με φωνές κλπ. Υπεύθυνη είναι η Βουλή, αυτοί θα αποφασίσουνε, αυτοί θα αναλάβουνε την ευθύνη. Και να πάμε λίγο περισσότερο; Η Βουλή δεν βγαίνει μόνη της, βγαίνει από τον λαό. Ο λαός λοιπόν, πρέπει να σκεφτεί, να δει, να αποφασίσει και να κάνει».Η θέση του αυτή προκάλεσε την οργή πολλών Ιεραρχών της Βορείου Ελλάδος, οι οποίοι πήραν μέρος στις κινητοποιήσεις αγνοώντας τη θέση του Αρχιεπισκόπου, όπως είχε γίνει και στις προηγούμενες συγκεντρώσεις.
Στο μεταξύ, μοιραία γίνεται το τελευταίο διάστημα σύγκριση του Ιερώνυμου με τον μακαριστό αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο, μετά και τις αποκαλύψεις απόρρητων εγγράφων από τα «Wikileaks», τα οποία αφορούν το «Μακεδονικό». Σύμφωνα με αυτά, οι Αμερικανοί εμφανίζονται ενοχλημένοι για τη στάση του Χριστόδουλου στο θέμα των Σκοπίων και οι εκπρόσωποι της Πρεσβείας των ΗΠΑ στην Αθήνα ήθελαν να εκλεγεί αρχιεπίσκοπος που δεν θα αντιδρά!
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση φαίνεται πως επιχειρεί να «πλευροκοπήσει» την Ιεραρχία, προβάλλοντας τις πρωτοβουλίες Βαρθολομαίου.
Στη συνάντηση που είχε ο Πρωθυπουργός με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο κ.Τσίπρας εξέφρασε την ικανοποιησή του για τη στάση του κ.Βαρθολομαίου, προκαλώντας αμηχανία στον συνομιλητή του.Ο κ.Βαρθολομαίος προσπέρασε τα όσα είπε ο κ.Τσίπρας, υπενθυμίζοντάς του εμμέσως ότι ενδιαφέρεται μόνο για την άρση των σχισμάτων και τίποτε περισσότερο και ότι δεν εμπλέκεται σε ζητήματα της κοσμικής εξουσίας.
Ετσι, η προσπάθεια του κ.Τσίπρα να φέρει σε αντιπαράθεση τον «ήπιο λόγο» του κ.Βαρθολομαίου με τον δυναμικό των Ιεραρχών της Βορείου Ελλάδος, απέτυχε από την πρώτη στιγμή. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης δεν έπεσε στην παγίδα και απέφυγε να επικρίνει τις κινητοποιήσεις, αφού αυτές γίνονται στις περιοχές των Νέων Χωρών, όπου έχει την πνευματική ευθύνη.
Κατά των Ιεραρχών της Βορείου Ελλάδος ετάχθη όμως ο υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος μιλώντας στην ΕΡΤ για την ονομασία των Σκοπίων και τη στάση της Εκκλησίας, τόνισε: «Η χριστιανική πίστη έχει μία φράση, την οποία τη γέννησε η ορθοδοξία και την αναπαρήγαγε ο καθολικισμός. “Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ”.Η Εκκλησία της Ελλάδος, στην απόφαση της Ιεράς Συνόδου για τη συμμετοχή της στα προηγούμενα συλλαλητήρια, λέει ότι θα συμμετάσχει διότι από το πώς θα πάει η δική μας διαπραγμάτευση, εξαρτάται και το όνομα της Εκκλησίας αυτού του Κράτους και είχα απαντήσει τότε ότι λυπάμαι, διότι η Εκκλησία γνωρίζει», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών.
«Και τι γνώριζε η Εκκλησία; Οτι υπάρχει μία διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Εκκλησία των Σκοπίων και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, την οποίαν έπρεπε να σέβεται η Ιερά Σύνοδος. Αυτή η διαπραγμάτευση είναι ενός έτους, ήταν σε εξέλιξη τον Γενάρη και τον Φλεβάρη και το ήξεραν», πρόσθεσε ο κ. Κοτζιάς.
Σε άλλο σημείο, ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε: «Διότι πρώτα από όλα “τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ”, δεν τους αφορά το όνομα. Ως πολίτες τους αφορά, αλλά ως θεσμός δεν είναι δικό τους θέμα και αν περνάνε στα της πολιτικής, μετά να μην απορούν αν τα της πολιτικής περνάν στα της Εκκλησίας, που δεν το θέλω. Επίσης, δεν είναι δικό τους αντικείμενο, διότι το αν θα αναγνωριστεί η Αυτοκεφαλία και οτιδήποτε άλλο μιας Εκκλησίας, αυτό είναι θέμα του Οικουμενικού Πατριάρχη, δεν είναι θέμα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, δεν είναι αντικείμενό τους. Και το τρίτο είναι ότι εφόσον το θέμα πάει να λυθεί και πάει να λυθεί, καλό είναι να μην μπερδεύονται, ας το αφήσουν να λυθεί και ακόμα καλύτερα θα ήτανε να υποστήριζαν αυτή τη λύση».
Ο κ.Κοτζιάς ωστόσο δεν παρέλειψε να εξάρει τη στάση του κ.Ιερώνυμου: «Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έχει τη σοφία, τη νηφαλιότητα και την ηρεμία να αναστοχαστεί πάνω σε αυτό το ζήτημα και νομίζω ότι και ο ίδιος μέσα του βαθιά, εν τη χριστιανική του πίστη, θα έχει καταλήξει, ότι αυτό που κάνει το Οικουμενικό Πατριαρχείο στο ζήτημα της Εκκλησίας των Σκοπίων είναι καλό».
