Της Λητώς Μησιακούλη
Υπεγράφη συμφωνία μεταξύ των κληρονόμων του Boris Bakhmeteff και των στελεχών του οίκου Sotheby’s, έπειτα από απανωτές συζητήσεις, διαπραγματεύσεις και συσκέψεις. Αφορμή για το «φρέσκο» αυτό deal στάθηκαν μερικά από τα πιο σημαντικά αντικείμενα και έργα τέχνης της ιδιωτικής του συλλογής, που εμφανίστηκαν από τις 14 Οκτωβρίου στο saleroom της Νέας Υόρκης, αναζητώντας νέους ιδιοκτήτες.
Ανάμεσα στα αντικείμενα, και πολύτιμες ρωσικές εικόνες που ο Bakhmeteff φυλούσε για χρόνια και οι οποίες ήδη έχουν τραβήξει το ενδιαφέρον των εμπόρων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μια εικόνα του 19ου αιώνα, με διαστάσεις 36,7×32,8 εκ., που απεικονίζει τη Σταύρωση του Ιησού. Η δεύτερη εικόνα χρονολογείται τον 16ο αιώνα και απεικονίζει έναν άγιο. Η συνολική αξία που αναμένεται να πιάσουν και οι δύο είναι 5.000 με 7.000 δολάρια.
Ο Boris Bakhmeteff είχε φτάσει στις ΗΠΑ το 1917 ως Ρώσος πρέσβης, εκπροσωπώντας την τότε κυβέρνηση. Διατήρησε τη θέση αυτή μέχρι το 1922, λίγο πριν από την ίδρυση της Σοβιετικής Ένωσης. Παρέμεινε στις ΗΠΑ μέχρι το τέλος της ζωής του και έγινε η ηγετική μορφή της ρωσικής μεταναστευτικής κοινότητας.
Το 1972, πάνω από 100 έργα τέχνης και αντικείμενα από την προσωπική του συλλογή δωρίστηκαν στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης. Μεταξύ αυτών εικόνες, σχέδια και τοιχογραφίες του 19ου και του 20ού αιώνα. Από τα πιο τρανά παραδείγματα είναι η εικόνα του Αγ. Παρασκευά, που είχε φτιάξει Ρώσος αγιογράφος μεταξύ 15ου και 16ου αιώνα με τέμπερες πάνω σε ξύλο (23,5×18,7 εκ.) και μια εικόνα της Παναγίας (τέμπερα σε ξύλο, 21,9×17,5 εκ.), χωρίς να έχει προσδιοριστεί η χρονολογία κατασκευής της.
Από την άλλη, η οικογένεια του Bakhmeteff είχε αποφασίσει να κρατήσει έργα που είχαν ιδιαίτερη αξία, τόσο εμπορική όσο και εικαστική, όπως οι δύο προαναφερθείσες εικόνες που θα δοκιμαστούν στην αγορά σε λίγα εικοσιτετράωρα.
Στο γιατί επέλεξε τον συγκεκριμένο οίκο για να πουληθούν τα υπάρχοντα του Bakhmeteff η κοινή λογική οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα στελέχη του οίκου διατηρούν καλές επαφές με σχετιζόμενους σε μεγάλες συλλογές, όπως του Μεγάλου Δούκα Alexey της Ρωσίας, του Francis Wilkinson Pickens κ.ά.
Άλλωστε, έχει παρατηρηθεί πως εικόνες που προέρχονται από σημαντικές προσωπικότητες και που συνεπώς μεταφέρουν από γενιά σε γενιά μια ολόκληρη ιστορία έχουν μεγάλη ζήτηση και οι τιμές τους κινούνται ανοδικά.
Κρυμμένες ευκαιρίες για εμπόρους
Ρώσοι dealers βλέπουν κρυμμένες ευκαιρίες σε μια ρωσική εικόνα του 19ου αιώνα που απεικονίζει φύλακα άγγελο, με διαστάσεις 35,2×31,2 εκ. Η τιμή εκτίμησής της κυμαίνεται μεταξύ 5.000 και 7.000 δολαρίων.
Παρομοίως, στις πρώτες επιλογές είναι και μια ρωσική εικόνα με θέμα τον Χριστό τον Παντοκράτορα φτιαγμένη από επιχρυσωμένο ασήμι και με το φωτοστέφανο να προεξέχει από τη βασική κορνίζα. Είναι χρονολογίας 17ου αιώνα και με διαστάσεις 36,8×29,2 εκ. Εκτιμάται ότι θα αγγίξει τιμή πώλησης μεταξύ 4.000 και 6.000 δολαρίων.
Για υπεραξία κάνουν λόγο οι γνώστες της αγοράς εικόνων σχετικά με τη ρωσική εικόνα με θέμα την Παναγία της Φλεγόμενης Βάτου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εικόνα του 18ου αιώνα, από επιχρυσωμένο μέταλλο με διαστάσεις 53,7×43,8 εκ. Οι αρχικές τιμές της κυμαίνονται από 7.000 έως 9.000 δολάρια.
Λίγο πιο χαμηλά, μεταξύ 6.000 και 8.000 δολαρίων, αναμένεται να είναι το χτύπημα της ρωσικής εικόνας του Αγ. Στέφανου, φιλοτεχνημένης από πετράδια και επιχρυσωμένο μέταλλο, χρονολογίας 17ου αιώνα (20,8×27,3 εκ.). Ακόμα πιο χαμηλά αναμένεται να κινηθεί η εικόνα του Αγ. Στέφανου του Θαυματουργού, φτιαγμένη γύρω στο 1900, η οποία έχει τιμή εκτίμησης 4.000 με 6.000 δολάρια.
Η πιο ακριβή σε εκτίμηση
Την πιο υψηλή τιμή εκτίμησης έχει μια ρωσική εικόνα από επιχρυσωμένο ασήμι και σμάλτο από τη Μόσχα, με διαστάσεις 31,2×26,8 εκ. Αν καταφέρει να αλλάξει χέρια, η τιμή που αναμένεται να αγγίξει είναι από 45.000 έως 65.000 δολάρια. Απεικονίζει τον St Fedor, τον άγιο που μαρτύρησε και που στην εικόνα κρατά τον σταυρό φορώντας ένα στολισμένο φωτοστέφανο.
