Ολοκληρώθηκαν το βράδυ της Δευτέρας, 3 Σεπτεμβρίου, οι εργασίες της Σύναξης των εν ενεργεία Μητροπολιτών και Αρχιεπισκόπων του Οικουμενικού Θρόνου, που συνεδρίασαν υπό την προεδρία του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου, από την 1η Σεπτεμβρίου, στην Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος Σταυροδρομίου Κωνσταντινουπόλεως.
Κατά τη διάρκειά της Συνάξεως, που ξεκίνησε με ομιλία του Παναγιωτάτου, τέθηκαν ζητήματα που απασχολούν το Οικουμενικό Πατριαρχείο αλλά και διορθοδόξου ενδιαφέροντος. Εισηγήσεις πραγματοποίησαν οι Μητροπολίτες Γέρων Περγάμου Ιωάννης, Γέρων Πριγκηποννήσων Δημήτριος, Γαλλίας Εμμανουήλ, Αρκαλοχωρίου, Καστελλίου και Βιάννου Ανδρέας, Προύσης Ελπιδοφόρος, Αδριανουπόλεως Αμφιλόχιος, Σμύρνης Βαρθολομαίος και οι Επίσκοποι Αβύδου Κύριλλος και Χριστουπόλεως Μακάριος. Κατόπιν των εισηγήσεων ακολούθησε εκτενής διαλογική συζήτηση, με ερωτήσεις προς τους ομιλητές και τοποθετήσεις επί των εισηγήσεων εκ μέρους των συμμετεχόντων Ιεραρχών.
Στην καταληκτήρια ομιλία του, o Οικουμενικός Πατριάρχης, τόνισε ότι, «η διακονική και εσχατολογική ταυτότης της Εκκλησίας απειλείται σήμερον όχι μόνον από την εκκοσμίκευσιν, αλλά και από την κλειστότητα και την εσωστρέφειαν μιάς πνευματικότητος, η οποία παρεισέρχεται εις την Εκκλησίαν. Είμεθα κληρονόμοι και φύλακες της ιεράς παρακαταθήκης των Πατέρων, της ορθής πίστεως, της ορθής λατρείας και δοξολογίας και της εν Χριστώ και κατά Χριστόν ορθοπραγίας, της ελευθεροποιού αληθείας, της φιλοκαλίας και της φιλανθρωπίας, του κοινοτικού πνεύματος και του πολιτισμού της αλληλεγγύης, εν επιγνώσει της αρρήκτου ιστορικής συνεχείας μιάς παραδόσεως, μαρτυρηθείσης διά της ομολογίας και της θυσίας των Αγίων, διά της ορθοδόξου ευσεβείας και της πνευματικότητος, διά του θαύματος της θεολογίας των Πατέρων, διά του σταυροαναστασίμου ήθους της ασκήσεως, διά του ευχαριστιακού τρόπου του βίου, διά της ελπίδος της αιωνιότητος. Έκαστος εξ ημών, Ιερώτατοι αδελφοί, και άπαντες ομού, κλήρος και λαός, είμεθα διάκονοι και υπερασπισταί αυτών των αληθειών και των ευλογιών ενώπιον Θεού και ανθρώπων».
Σε άλλο σημείο, είπε χαρακτηριστικά, ότι, «αγωνιζόμεθα διά την ενότητα και ευστάθειαν της Ορθοδοξίας και διά την κοινήν εκκλησιαστικήν μαρτυρίαν. Ανεφέρθημεν εις την παρούσαν σύναξιν εκτενώς εις τα διορθόδοξα θέματα. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον, ως υπεύθυνον διά την διαφύλαξιν της ενότητος, τον συντονισμόν των διορθοδόξων σχέσεων και των πανορθοδόξων πρωτοβουλιών, λειτουργεί την ένθεον αυτού διακονίαν εν τη ορθοδόξω οικουμένη πιστόν εις τας αμεταθέτους εκκλησιολογικάς και κανονικάς αρχάς της Παραδόσεως των Πατέρων».
Στη συνέχεια, της ομιλίας του, ο Πατριάρχης, πρόσθεσε:
«Καλλιεργούμεν ευθαρσώς και την συνάντησιν με τον σύγχρονον κόσμον, εν τω οποίω η Εκκλησία ζη και δίδει την μαρτυρίαν της. Αι μεγάλαι προκλήσεις των καιρών, η κυριαρχία της τεχνολογίας και των επιτευγμάτων της, η εκκοσμίκευσις, η παγκοσμιοποίησις, η προιούσα συρρίκνωσις και λήθη της κοινωνικής και κοινοτικής διαστάσεως της ελευθερίας, η κοινωνική αδικία, ο ευδαιμονισμός, η καταστροφή του περιβάλλοντος, αλλά και ο εθνοφυλετισμός, ο θρησκευτικός φονταμεταλισμός, η σύγκρουσις των πολιτισμών και άλλαι απειλαί κατά της ιερότητος του ανθρωπίνου προσώπου, απαιτούν κοινάς απαντήσεις, κοινήν μαρτυρίαν, κοινήν πορείαν προς το μέλλον. Ο Άγιος Περγάμου προσφυέστατα υπενθυμίζει αυτό το χρέος της Ορθοδοξίας: “Στον κόσμο που έρχεται, η Ορθοδοξία δεν μπορεί να δώσει τη μαρτυρία της κατατεμαχισμένη, αλλά «εν ενί στόματι και μια καρδία». Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει χρέος να υπενθυμίζει σε όλους την καθολικότητα και οικουμενικότητα της Εκκλησίας, προβάλλοντας το πνεύμα της καταλλαγής και της υπερβάσεως των αντιθέσεων, και διακονώντας την ενότητα της Ορθοδοξίας”».
