Το πρώτο βήμα για το Σχίσμα ανάμεσα στην Εκκλησία της Ρωσίας και το Οικουμενικό Πατριαρχείο έγινε μετά την Έκτακτη συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας υπό την προεδρία του Πατριάρχη Κυρίλλου, με κεντρικό θέμα τις εξελίξεις στην Ουκρανία.
Ως αποτέλεσμα του διορισμού των δύο Έξαρχων από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στην Ουκρανία χωρίς καμία ευλογία από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αποφάσισε σήμερα στην έκτακτη σύνοδό της ότι ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλος θα παύσει το μνημόσυνο του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου κατά την Θεία Λειτουργία, παρόλα αυτά, η κοινωνία μεταξύ των δύο Εκκλησιών δε θα διακοπεί.
«Η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη σημερινή της συνεδρίαση αποφάσισε να διακόψει τη μνημόνευση του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Βαρθολομαίου κατά τη διάρκεια Θείας Λειτουργίας στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία»,δήλωσε ο Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ, Ιλαρίων, επικεφαλής εξωτερικών εκκλησιαστικών σχέσεων του Πατριαρχείου της Μόσχας.
Η Ιερά Σύνοδος αποφάσισε ακόμη ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν θα συμμετέχει πλέον όπου θα προΐστανται εκπρόσωποι του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης.
«Αποφασίσαμε ακόμη να αναστείλουμε τα συλλείτουργα με ιεράρχες του Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης», ανέφερε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι αναστέλλεται και η συμμετοχή σε εκκλησιαστικά όργανα όπου θα προΐστανται αντιπρόσωποι του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης.
Ο εκπρόσωπος του Πατριάρχη Κύριλλου, π. Αλέξανδρος Βολκόφ, δήλωσε ότι δε διακόπτεται η ευχαριστιακή κοινωνία μεταξύ των δύο εκκλησιών.
Παράλληλα, η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας κάλεσε τις άλλες Εκκλησίες να ξεκινήσουν μία πανορθόδοξη συζήτηση για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ουκρανία.