Ο άγιος Αρσένιος γεννήθηκε στο χωριό Καλογριανά Καρδίτσης το 1550. Ηταν γόνος οικογένειας που ανέδειξε πολλούς κληρικούς. Πατέρας του ήταν ο ιερεύς Θεόδωρος, μητέρα του η Χρυσάφη, η οποία, μετά τον θάνατο του συζύγου της, έγινε μοναχή. Αδελφοί του ήταν ο Ιωάσαφ, επίσκοπος Σταγών, ο Μάρκος, επίσκοπος Δημητριάδος και οι ιερομόναχοι Αθανάσιος και Παχώμιος.
Τα πρώτα γράμματα έμαθε από τον αδελφό του Ιωάσαφ στην Επισκοπή Σταγών. Στη συνέχεια εμαθήτευσε σε σχολείο στα Τρίκαλα.Κατά τη διάρκεια της εκεί μαθητείας του εκάρη μοναχός και στη συνέχεια μόνασε στη μονή Δουσίκου, όπου και εχειροτονήθη ιερεύς.
Ο πατριάρχης Ιερεμίας τον εκάλεσε στην Κων/πολη και τον ετοποθέτησε εφημέριο της εκκλησίας της Παμμακαρίστου. Στις 21 Φεβρουαρίου 1584 τον εχειροτόνησε επίσκοπο «Ελασσώνος και Δομηνίκου».Οταν ο Ιερεμίας απομακρύνθηκε από τον θρόνο, φυλακίσθηκε και εξορίσθηκε,ο νέος Πατριαρχηςο Θεόληπτος κάλεσε τον Αρσένιο στην Κωνσταντινούποληκαι στη συνέχεια τον τοποθέτησεπατριαρχικό έξαρχο, επικεφαλής μιάς αποστολής προς τον τσάρο της Ρωσίας Θεόδωρο. Ο δρόμος της επιστροφής έφερε τον άγιο Αρσένιο στην ουκρανική πόλη Λβωφ (Λεόπολη), όπου υπήρχε μεγάλη και ανθηρή ελληνική παροικία. Οι ορθόδοξοι κάτοικοι της πόλης, γηγενείς και Ελληνες, αντιμετώπιζαν οξύτατα προβλήματα: τη δράση των καθολικών και των προτεσταντών, την πίεση από τους βασιλείς της Πολωνίας για ένωση με τον πάπα και το χαμηλό επίπεδο του κλήρου. Ηταν, λοιπόν, πιεστική η ανάγκη των ορθοδόξων για ίδρυση δικών τους σχολείων και τυπογραφείων, για τη διατήρηση της πίστης και την ανόρθωση του κλήρου. Για τον λόγο αυτό ζήτησαν από τον άγιο Αρσένιο να μείνει μαζί τους «εις ευλογίαν αυτών και επίσκεψιν». Και πράγματι, υπάκουσε στις παρακλήσεις τους και έμεινε εκεί δύο χρόνια, δίδαξε στο σχολείο της ορθόδοξης αδελφότητος, συνέταξε πρόγραμμα λειτουργίας του σχολείου και συνέγραψε εγχειρίδιο Γραμματικής της Ελληνικής, η οποία και εκδόθηκε δίγλωσση.
Είχε πλούσια υλική και ηθική υποστήριξη από τον τσάρο Θεόδωρο. Με τα εισοδήματα αυτά: «έκτισεν εκκλησίαν του αγ. Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου κατακοσμήσας αυτήν… έσωθεν και έξωθεν, κατακαλύψας σιδήρίω λευκίώ». Εκτισε άλλες τέσσερις εκκλησίες στη Μόσχα, τέσσερις έξω απ’ αυτήν και εξωράισε δύο. Το σημαντικότερο, όμως, είναι η ουσιαστική συμβολή του στην τόνωση των ελληνορωσικών πολιτιστικών σχέσεων και την ενίσχυση της αιχμάλωτης ορθόδοξης Εκκλησίας.
Το 1599, ο άγιος Αρσένιος ονομάσθηκε Αρχιεπίσκοπος Αρχαγγέλων, του καθεδρικού δηλαδή Ναού της Μόσχας. Τον τίτλο αυτό κράτησε επί μακρόν, παράλληλα με τον τίτλο του Αρχιεπισκόπου Ελασσώνος.
Η περίοδος 1605-1613 είναι περίοδος δοκιμασίας. Εκδηλώνεται ανταρσία κατά του τσάρου, υποκινούμενη από Λατινόφρονες, ακολουθούν ταραχές και αναρχία. Οι Πολωνοί πήραν του αγίου Αρσενίου όλα τα εισοδήματα, κτήματα και χρήματα. Στα μέσα Οκτωβρίου 1612 και αφού είχε φτάσει σε έσχατη ένδεια, παρουσιάσθηκε στον ύπνο του ο όσιος Σέργιος, που του ανήγγειλε ότι ελέησε ο Θεός και άκουσε τις προσευχές και δεήσεις των ευσεβών χριστιανών και θα τους λυτρώσει «από της δουλείας και τυραννίδος των αντιπάλων Λατίνων». Πράγματι, σε λίγες μέρες οι Πολωνοί συνθηκολόγησαν και παραδόθηκαν στις ρωσικές δυνάμεις.
Τον Μάιο του 1613 τοποθετήθηκε στην Αρχιεπισκοπή Τβέρης και Κασίν. Το 1615 έγινε Αρχιεπίσκοπος Σουσδαλίου και Ταρουσίας.
Ελαβε μέρος σε αρκετές συνόδους για τη λύση θρησκευτικών και άλλων ζητημάτων των επαρχιών της ανατολικής Ευρώπης. Κατά την περίοδο της κρίσης και των ταραχών, επανειλημμένα διεδραμάτισε ρόλο μεσολαβητικό για την ειρήνευση.
Το 1621 έφυγε από τη Μόσχα και εγκαταστάθηκε οριστικά στην επισκοπική του έδρα στο Σούσδαλ, όπου και έζησε εως τον Απρίλιο του 1626, σε ηλικία 76 ετών και ενταφιάστηκε μέσα στον καθεδρικό Ναό Σουσδαλίου.
Η ρωσική Εκκλησία το 1982 κατέταξε τον Αρχιεπίσκοπο Αρσένιο στη χορεία των Αγίων, πατριαρχεύοντος του μακαριστού Πατριάρχου Μόσχας κυρού Ποιμένος. Το σκήνωμα του αγίου Αρσενίου έως τις αρχές του 2006 ήταν ενταφιασμένο μέσα στον καθεδρικό Ναό του Σουσδαλίου.
Τον Μάρτιο του 2006, ύστερα από σχετικό αιτημα της Ιεράς Μητροπόλεως Ελασσώνος, τη σύμφωνο γνώμη του Μητροπολίτου της περιοχής και τη συγκατάθεση της τοπικής αρχαιολογικής υπηρεσίας και των τοπικών αρχών, έγινε η ανακομιδή των ιερών λειψάνων του αγίου Αρσενίου.
Στις 8 Ιουνίου 2006 ο μακαριστός Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Αλέξιος εόρτασε την επέτειο της ενθρονίσεώς Του. Κατά την πατριαρχική λειτουργία στον ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Μόσχας, παρέδωσε επισήμως στον μακαριστό Μητροπολίτη Ελασσώνος Βασίλειο τμήματα εκ των ιερών λειψάνων του αγίου Αρσενίου.
Στις 17 Ιουνίου 2006 έγινε στην Ελασσώνα η επίσημη υποδοχή των ιερών λειψάνων.
