Πριν από λίγες μέρες (στις 24 Οκτωβρίου) η Εκκλησία μας τίμησε τη μνήμη του αγίου Νεομάρτυρα -Παιδομάρτυρα Ιωάννη Τουρκολέκα, αδελφού του αγωνιστή της επανάστασης του 1821 Νικηταρά.
Ο Ιωάννης γεννήθηκε στα 1805 στο χωριό Τουρκολέκα της Αρκαδίας. Πατέρας του ήταν ο Σταματέλος Σταματελόπουλος – Τουρκολέκας, εκ των σημαντικών αγωνιστών της περιοχής Λεονταρίου Αρκαδίας. Μητέρα του ήταν η Σοφία, μια γυναίκα αγωνίστρια, αδελφή της συζύγου (κουνιάδα) του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη.
Στα 1816 ο Ιωάννης, αν και ήταν μόλις 11 χρονών, μαζί με τον πατέρα του και κάποιον Αναγνώστη, γιο του οπλαρχηγού και αγωνιστή του Πάρνωνα Ζαχαριά (είχε πολεμήσει τους Τούρκους στο μοναστήρι της Παναγίας Μαλεβής), πήγαιναν στο απέναντι νησί των Κυθήρων προκειμένου να γλιτώσουν από τους Οθωμανούς, οι οποίοι τους είχαν επικηρύξει για τη δράση τους. Ηθελαν να περάσουν στα Κύθηρα επειδή το νησί των Κυθήρων ήταν ελεύθερο και ανήκε από το 1815 στο Ηνωμένο Κράτος των Ιονίων νήσων.
Οταν έφτασαν στο λιμανάκι της Νεάπολης της Λακωνίας και περίμεναν το πλοίο να περάσουν στην αντίπερα όχθη, ξέσπασε κακοκαιρία με αποτέλεσμα το πλοίο να μην μπορεί να κάνει το δρομόλόγιο. Ο αγάς της περιοχής Χουσεΐν πληροφορήθηκε το γεγονός και έστειλε απόσπασμα, τους συνέλαβε με δόλο και τους έστειλε στον αγά της Μονεμβασιάς. Οι Τούρκοι, αφού τους κακοποίησαν, τους έριξαν στη φυλακή του κάστρου.
Οι Τούρκοι στη Μονεμβασιά δεν ήξεραν τι να κάνουν με τους τρεις κρατούμενους, οπότε και ζήτησαν τη συνδρομή του Βοεβόδα του Μυστρά, ο οποίος απάντησε ότι οι συλληφθέντες βαρύνονται με κατηγορίες και για τον λόγο αυτό ζήτησε να εκτελεστούν.
Την επόμενη ημέρα ο αγάς διέταξε τον αποκεφαλισμό των δύο ενηλίκων, του πατέρα του αγίου και του Αναγνώστη. Το δε παιδί το οδήγησαν, κατόπιν διαταγής του σε αυτόν, όπου του ζήτησε να αλλαξοπιστήσει.
Πήρε το παιδί και το οδήγησε στο μέρος που εκείτο το αποκεφαλισμένο σώμα του πατέρα του. Το συμβάν το διηγείται ο ίδιος ο αγωνιστής Νικηταράς, ως εξής: «Στον αδελφό μου πρότειναν ν’ αλλάξει την πίστη του. Του δείχνουν τον σκοτωμένο πατέρα του και του λέγουν κάθισε να σε κάνουμε Τούρκο. Τότε το παιδί κάνει το σταυρό του και τους απαντά: θα πάω κι εγώ εκεί που πάει ο πατέρας μου. Του ξαναλέγουν· γίνε Τούρκος. Το παιδί όμως ξανακάνει το σταυρό του. Εγινε από το αίμα του σταυρός. Πήραν τα κεφάλια τους στην Τριπολιτσά».
Οπως γράφει ο θεολόγος Λαμπρος Σκόντζος στο site «ποιμήν», το παιδί δεν δείλιασε μπροστά στο φοβερό θέαμα του αποκεφαλισμένου πατέρα του και δεν σκέφτηκε ούτε στιγμή να ανταλλάξει την πίστη του στον αληθινό Θεό με τη ζωή του. Οι δαιμονικοί και ανελέητοι αλλόθρησκοι δεν λυπήθηκαν το απροστάτευτο ορφανό παιδί. Γι’ αυτούς, όπως επιτάσσει το Κοράνιο και διδάσκει η ισλαμική παράδοση, όποιος φονεύσει «άπιστο», δηλαδή Χριστιανό, έχει εξασφαλισμένο τον παράδεισο! Ετσι, χωρίς δισταγμό ύψωσαν το φονικό ξίφος και έκοψαν το κεφάλι του ηρωικού Ιωάννη, ο οποίος προστέθηκε στη χορεία των Νεομαρτύρων και Παιδομαρτύρων. Η σφαγή των τριών αυτών ανθρώπων έγινε στις 24 Οκτωβρίου 1916, έξω από τον Ιερό Ναό του «Ελκομένου Χριστού» στην παλαιά Μονεμβασιά. Εκεί, στο δάπεδο της αυλής του Ναού, όπου έγινε η σφαγή του Παιδομάρτυρα Ιωάννη σχηματίστηκε με το αίμα του ένας Σταυρός, φανερό σημείο ότι εισήλθε στη Βασιλεία του Θεού, στη χορεία των Μαρτύρων!
Τα κεφάλια του Μάρτυρα Ιωάννη και των άλλων δύο ανδρών, τα πήραν οι Τούρκοι και τα έστειλαν πεσκέσι στον πασά της Τριπόλεως, τα δε σώματά τους τα έθαψαν σε άγνωστο μέρος στη Μονεμβασιά. Ο τόπος όπου εκτελέστηκε ο άγιος Ιωάννης και σχηματίστηκε ο τίμιος Σταυρός με το αίμα του, έγινε τόπος προσκυνήματος των Χριστιανών.
