Ἡ περικοπή πού διαβάζεται σήμερα, Κυριακή τῶν Ἁγίων Πατέρων τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἀποτελεῖ μέρος τῆς «Ἀρχιερατικῆς προσευχῆς» τοῦ Κυρίου, τῆς προσευχῆς δηλαδή πού ἀπηύθυνε ὁ Χριστός πρός τόν Θεό Πατέρα λίγο πρίν ἀπό τό πάθος Του. Σ’ αὐτή τήν προσευχή ὁ Μέγας Ἀρχιερέας Ἰησοῦς Χριστός ἔχει συγκεντρωμένο τό ἐνδιαφέρον του στό ἔργο πού ἄρχισε μέσα στόν κόσμο καί πού θά συνεχίσουν οἱ μαθητές Του. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς τό ἔργο πού δέν εἶναι ἄλλο παρά ἡ Ἐκκλησία, παρακαλεῖ τόν Θεό Πατέρα.
Οἱ μαθητές Του πού εἶναι οἱ πρῶτοι ἡγέτες τῆς Ἐκκλησίας δέν προέρχονται ἀπ’ αὐτόν τόν κόσμο ἀλλ’ ἀπό τόν Θεό: «Σοί ἦσαν καί ἐμοί αὐτούς δέδωκας». Ζοῦν ὅμως καί δροῦν μέσα στόν κόσμο, ὁ ὁποῖος ἔχει σάν χαρακτηριστικά του τήν ἁμαρτία, τή φθορά, τή διάσπαση.
Ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας βρίσκεται στό ἐπίκεντρο τῶν σκέψεων καί τῆς προσευχῆς τοῦ Κυρίου, ἑνότητα κατά τό πρότυπο τῆς ἑνότητας τῆς Ἁγίας Τριάδος. Ἐάν ἡ διάσπαση καί τό κομμάτιασμα τοῦ κόσμου σέ ἀλληλομισούμενες ὁμάδες εἶναι τό ἀποτέλεσμα τῆς ἁμαρτίας, δηλαδή τῆς ἀπομακρύνσεως ἀπό τόν Θεό, ἡ ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας ἀποτελεῖ ἀπόδειξη τῆς θείας καταγωγῆς καί προελεύσεώς της. Μόνο ὁ Θεός μπορεῖ νά συνάξει τά «διηρημένα»· μόνο ὁ Χριστός μπορεῖ νά κάνει «τά ἀμφότερα ἕν», μόνο τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι ἡ ἑνοποιός ἀρχή καί ἡ συνεκτική δύναμη τῶν ἀνθρώπων, εἶναι αὐτό πού, κατά τόν ὑμνογράφο: «ὅλον συγκροτεῖ τόν θεσμόν τῆς Ἐκκλησίας».
Ἐφ΄ ὅσον ὅμως ἡ Ἐκκλησία ζεῖ μέσα στόν κόσμο, ὁ κίνδυνος τῆς διαιρέσεως ὑπάρχει πάντοτε, κίνδυνος πού ὀφείλεται στόν πειρασμό τοῦ συμβιβασμοῦ τῶν χριστιανῶν μέ τίς δυνάμεις αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Οἱ Πατέρες, πού τιμᾶ σήμερα ἡ Ἐκκλησία τήν μνήμη τους, μέ τούς ἀγῶνες τους κατά τῶν αἱρετικῶν συνετέλεσαν στήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας.
Γι’ αὐτό καί ὁ Ἀρχηγός τῆς Ἐκκλησίας, τώρα πού πλησιάζει ἡ ὥρα τῆς «δόξης» Του – καί ἡ δόξα αὐτή εἶναι ὁ Σταυρός καί συνάμα ἡ Ἀνάσταση καί ἡ ἐπιστροφή στόν Θεό Πατέρα- παρακαλεῖ ἰδιαίτερα: «Πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτούς ἐν τῷ ὀνόματί σου, ἳνα ὦσιν ἓν καθώς ἡμεῖς». Ἄνθρωποι μέ τά χαρακτηριστικά αὐτά ὑπῆρξαν.
Ὁ Τριαδικός Θεός, εἶναι ὁ ἐγγυητής καί τό θεμέλιο τῆς «μίας, Ἃγιας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας».
Ὅταν ὅμως ὁ καθένας μας ἀποβλέπει στή «δόξα» πρός τήν ὁποία ἀπέβλεπε καί ὁ Χριστός, δηλαδή στήν ὁδό τοῦ πάθους καί τῆς θυσίας γιά τόν ἀδελφό, ὅταν εἶναι συνδεδεμένος μέ τήν κεφαλή τοῦ σώματος, τόν Χριστό, καί μέ τούς πιστούς που εἶναι τά ἄλλα μέλη τοῦ σώματος, σύμφωνα μέ τήν εἰκόνα που συνηθίζει νά χρησιμοποιεῖ γιά τήν Ἐκκλησία ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, τότε ἡ «ζωή ἡ αἰώνιος» γιά τήν ὁποία γίνεται λόγος στήν Ἀρχιερατική Προσευχή τοῦ Χριστοῦ, ἀρχίζει ἤδη ἀπό τώρα καί ἡ χαρά τῶν πιστῶν εἶναι πεπληρωμένη.
Γιατί ἡ αἵρεση σημαίνει διάσπαση, ἀποκοπή ἀπό τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Ἡ σύνδεση μέ τόν Χριστό καί ἡ τροφοδοσία ἀπό τό ζωοποιό Ἅγιο Πνεῦμα ἐξασφαλίζουν ἑνότητα.
