Τήν Τρίτην, 23ην Ὀκτωβρίου / 5ην Νοεμβρίου 2024, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου. Κατά τήν ἑορτήν αὐτήν ἡ Ἐκκλησία ὅλη, ἰδιαιτέρως ἡ τῶν Ἱεροσολύμων, ἀναμιμνῄσκεται ὅτι ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ἦτο υἱός τοῦ Ἰωσήφ, μνηστῆρος τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐκ γυναικός, τήν ὁποίαν εἶχε προτοῦ μνηστευθῆ τήν ἀειπάρθενον, ἑπομένως δέ ἐλέγετο καί αὐτῆς υἱός, καί ἀδελφός τοῦ Κυρίου, ὡς καί αὐτοῦ νομίζομένου υἱοῦ τοῦ Ἰωσήφ, (Ματθ. 13,55). Ὠνομάζετο καί “ὠβλίας”, ἤτοι δίκαιος διά τήν ἄκραν αὐτοῦ ὁσιότητα καί δικαιοσύνην.
Κατεστάθη ὑπ᾽ Αὑτοῦ τοῦ Κυρίου ὡς ὁ πρῶτος Ἱεράρχης τῆς Ἐκκλησίας Ἱεροσολύμων. Προήδρευσε τῆς Α´ Ἀποστολικῆς Συνόδου τῶν Ἱεροσολύμων τό ἔτος 49. Συνετέλεσε τά μέγιστα εἰς τήν ἀπόφασιν τῆς Συνόδου αὐτῆς διά νά ἀνοίξῃ ἡ Ἐκκλησία τάς πύλας αὐτῆς καί πρός τά ἔθνη καί ὄχι μόνον πρός τούς Ἰουδαίους.
Ἔγραψε τήν εἰς τήν Καινήν Διαθήκην Καθολικήν Ἐπιστολήν αὐτοῦ, ἀπευθυνομένην πρός τάς δώδεκα φυλάς τοῦ Ἰσραήλ τάς ἐν τῇ διασπορᾷ. Ὡμολόγησε τόν Ἰησοῦν ὡς καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ καί ἐρχομενον ἐπί τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. Ἐπί τῇ μαρτυρίᾳ αὐτοῦ ταύτῃ ἐκρημνίσθη ἀπό τοῦ πτερυγίου τοῦ Ναοῦ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σολομῶντος καί ἐλιθοβολήθη δι´ ἐπιταγῆς Ἀννάνου τοῦ Ἀρχιερέως, τό ἔτος 62.
Πρός τιμήν τῆς μνήμης αὐτοῦ καί τοῦ ἔργου αὐτοῦ ἐτελέσθη εἰς τόν Ἱερόν Καθεδρικόν Ναόν ἐπ᾽ ὀνόματι αὐτοῦ, τόν κείμενον μεταξύ τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος καί τοῦ Πανιέρου Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως πανηγυρικός Ἑσπερινός ἀφ᾽ ἑσπέρας, προεξάρχοντος ὡς χοροστατοῦντος τοῦ Πατρός ἡμῶν καί Πατριάρχου Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεοφίλου, συνιερουργούντων Αὐτῷ τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων, ὧν πρῶτος ὁ Γέρων Καμαράσης Ἀρχιμανδρίτης π. Νεκτάριος καί τῶν ἐφημερίων τοῦ Ναοῦ.
Τήν δέ πρωΐαν τῆς κυριωνύμου ἡμέρας τῆς ἑορτῆς προεξῆρξε τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος ὡς λειτουργός, συλλειτουγούντων Αὐτῷ τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναζαρέτ κ. Κυριακοῦ, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχου, τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Σεβαστείας κ. Θεοδοσίου καί τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκοπου Μαδάβων κ. Ἀριστόβουλου, Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων καί διακόνων, τῶν ἐφημερίων τοῦ Ναοῦ, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τῶν Ἱεροδιακόνων π. Εὐλογίου καί π. Δοσιθέου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ κ. Εὐσταθίου Τσουμάνη δεξιά ἑλληνιστί καί τῆς χορῳδίας τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ἀραβιστί ἀριστερά ὑπό τόν κ. Ριμόν Κάμαρ, τῇ προσευχητικῇ συμμετοχῇ τῶν ἐνοριτῶν τοῦ Ναοῦ καί ἄλλων Ἱεροσολυμιτῶν, τῇ τιμητικῇ παρουσίᾳ τῆς ἐκπροσώπου Ἑλληνικοῦ Γενικοῦ Προξενείου τῶν Ἱεροσολύμων κ. Κωνσταντίνας Γύφτου.
Εἰς τό Κοινωνικόν τῆς θείας Λειτουργίας ἐκήρυξε τόν θεῖον Λόγον ὁ Μακαριώτατος ἑλληνιστί καί ἀραβιστί, ἔχοντα ὡς ἕπεται:
“Μακάριος ἀνήρ, ὃς ὑπομένει πειρασμόν· ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τόν στέφανον τῆς ζωῆς, ὃν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν”, (Ἰακ. 1,12), λέγει ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί,
εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,
ὁ ἐν τῇ πυρίνῃ αἴγλῃ τοῦ θείου Πνεύματος φωτισθείς Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, συνήγαγε πάντας ἡμᾶς σήμερον ἐν τῷ ἐπωνύμῳ αὐτοῦ Ναῷ τῷ παρακειμένῳ τῷ Παναγίῳ καί Ζωοδόχῳ Τάφῳ τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἵνα λειτουργικῶς ἐν μυστικῇ δηλονότι εὐλογίᾳ καί δοξολογίᾳ, τιμήσωμεν τήν μνήμην αὐτοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος κατεῖχεν ἐξέχουσαν θέσιν μεταξύ τῶν Ἀποστόλων κατά τήν μαρτυρίαν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, διότι οὗτος ἐθεωρεῖτο εἷς ἐκ τῶν τριῶν στύλων (Γαλ. 2,1-10) τῆς Πρωτοχριστιανικῆς Ἐκκλησίας. Ἐν δέ τῇ πρώτῃ ἐν Ἱερουσαλήμ Ἀποστολικῇ Συνόδῳ προΐσταται ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος καί πρός αὐτόν ἐμφανίζεται καί πάλιν ὁ θεῖος Παῦλος, (Πράξ. 21,18). Ἐπί πλέον περί τοῦ Ἰακώβου μαρτυρεῖται ρητῶς ὅτι ἐνεφανίσθη εἰς αὐτόν ὁ Κύριος μετά τήν Ἀνάστασιν Αὐτοῦ, τοῦ Παύλου λέγοντος: “ἔπειτα ὤφθη Ἰακώβῳ, εἶτα τοῖς ἀποστόλοις πᾶσιν· ἔσχατον δέ πάντων ὡσπερεί τῷ ἐκτρώματι ὤφθη κἀμοί”, (Α´ Κορ. 15, 7-8).
Ὁ δίκαιος Ἰάκωβος ἐν τῇ γνωστῇ αὐτοῦ Καθολικῇ Ἐπιστολῇ ἀναφέρεται εἰς τήν δύναμιν τῆς ὑπομονῆς, διά τῆς ὁποίας ὁ κάθε πιστός δύναται νά ἀντιμετωπίσῃ τούς ποικίλους πειρασμούς, τοὐτέστιν τάς δοκιμασίας, τάς ὁποίας ὑφίσταται ἐν τῇ καθημερινῇ αὐτοῦ ζωῇ, διό καί προτρεπτικῶς λέγει: “Μακάριος ἀνήρ ὅς ὑπομένει πειρασμόν· ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τόν στέφανον τῆς ζωῆς, ὅν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν”, (Ἰακ. 1,12). Καί ἀναλυτικώτερον, πανευτυχής εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ὁ ὁποῖος βαστάζει μέ ὑπομονήν καί καρτερίαν τήν δοκιμασίαν τῶν θλίψεων. Καί εἶναι πανευτυχής, διότι ὅταν διά τῆς δοκιμασίας γίνῃ σταθερός καί δοκιμασμένος καί γυμνασμένος, θά λάβῃ τόν λαμπρόν καί ἔνδοξον στέφανον τῆς αἰωνίου ζωῆς, τόν ὁποῖον ὑπεσχέθη ὁ Κύριος εἰς ἐκείνους πού Τόν ἀγαποῦν.
Ὁ στέφανος τῆς ζωῆς, τῆς αἰωνίου δηλονότι ζωῆς, εἶναι ὁ στέφανος τῆς ἐπαγγελίας, τόν ὁποῖον ὑπόσχεται ὁ Κύριος λέγων: “ὁ οὐρανός καί ἡ γῆ παρελεύσονται, οἱ δέ λόγοι μου οὐ μή παρέλθωσιν”, (Ματθ. 24,35). Εἶναι στέφανος, τόν ὁποῖον θά λάβωμεν οὐχί διά τά ἔργα ἡμῶν, ἀλλά διότι ἡ ἀγαθότης τοῦ Θεοῦ μᾶς ὑπεσχέθη τοῦτον. “Ζητεῖς τίς ἡ ὕλη (ἡ οὐσία), οὗ ἡτοίμασεν ὁ Θεός στεφάνου ζωῆς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν; Ἔστιν ἅ ἡτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν, ἅ διά μεγέθους θειότητος ὄψει καί ἀκοῇ οὐχ ὑπόκειται, οὐδέ ἐπί ψιλήν (= ἁπλῆν) νόησιν ἀνθρώπου ἀναβέβηκε”, ἐξηγεῖ ὁ Ἱερός Χρυσόστομος.
Ὁ πιστός τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος δοκιμάζεται διά νά ἀποκαλυφθοῦν τά βάθη τῆς καρδίας αὐτοῦ, ὡς λέγει ὁ θεόπτης Μωϋσῆς: ” Ὁ Θεός … πειράσῃ σε καί διαγνωσθῇ τά ἐν τῇ καρδίᾳ σου, εἰ φυλάξῃ τάς ἐντολάς αὐτοῦ ἤ οὐ”, (Δευτερον. 8,2). Ὁ Θεός σᾶς ἐχειραγώγει, ἵνα διά τῆς θλίψεως σᾶς δοκιμάσῃ καί ἔλθωσιν εἰς φῶς τά ἐν τῇ καρδίᾳ σας, ἐάν δηλαδή θά φυλάξητε κατά τούς πειρασμούς τάς ἐντολάς τοῦ Θεοῦ ἤ ὄχι, λέγει ὁ Μωϋσῆς εἰς τόν λαόν αὐτοῦ.
Κατά δέ τόν Ἅγιον Ἰάκωβον, ὁ πιστός δοκιμάζεται ὑπό τοῦ Θεοῦ, διά νά λάβῃ τήν αἰώνιον ζωήν. Διό καί μακαρίζει αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ὑπομένουν τούς πειρασμούς. “Μακάριος ὅς ὑπομένει πειρασμόν”, (Ἰακ. 1,12). Καί κατά τόν θεῖον Παῦλον: “πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται”, (Β´ Τιμ. 3,12).
Ἑρμηνεύοντες τόν λόγον τοῦτον τοῦ Παύλου, ὁ μέν Οἰκουμένιος ἐπισημαίνει ὅτι “διωγμούς ἐνταῦθα ἐννοεῖ ὁ Παῦλος τούς παρά τῶν εἰδωλολατρῶν πρωτίστως, ἀλλά καί τάς θλίψεις καί τούς πειρασμούς”. Ὁ δέ Ἱερός Χρυσόστομος λέγει: “Καί γάρ οὐκ ἔνι ἄνδρα τήν τῆς ἀρετῆς ὁδόν ὁδεύοντα λύπης εἶναι χωρίς, θλίψεως, ὀδύνης, πειρασμῶν”.
Πράγματι, ἀδελφοί μου, ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος πορεύεται εἰς τόν δρόμον τῆς ἀρετῆς, δοκιμάζεται ἀπό λύπην, θλῖψιν, ὀδύνην καί ποικίλους πειρασμούς. Ὅμως οἱ πειρασμοί οὗτοι δέν προκαλοῦνται οὔτε προέρχονται ἀπό τόν Θεόν, διότι “ὁ Θεός ἀπείραστός ἐστι κακῶν, πειράζει δέ αὐτός οὐδένα”, (Ἰακ. 1,14) καί “πολυεύσπλαγχνός ἐστιν ὁ Κύριος καί οἰκτίρμων”, διδάσκει ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος, προτρέποντας ἡμᾶς νά ἔχωμεν ὡς παράδειγμα τήν ὑπομονήν τῶν Προφητῶν καί τῶν Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου: “ὑπόδειγμα λάβετε, ἀδελφοί μου, τῆς κακοπαθείας καί τῆς μακροθυμίας τούς προφήτας, οἵ ἐλάλησαν τῷ ὀνόματι Κυρίου· ἰδού μακαρίζομεν τούς ὑπομένοντας· τήν ὑπομονήν ᾿Ιώβ ἠκούσατε, καί τό τέλος Κυρίου εἴδετε, ὅτι πολυεύσπλαγχνός ἐστιν ὁ Κύριος καί οἰκτίρμων”, (Ἰακ. 5, 10-11).
Αὐτός Οὗτος ὁ Χριστός πρόετοιμάζει τούς μαθητάς Αὐτοῦ διά τούς πειρασμούς, τούς ὁποίους θά ἀντιμετωπίσουν, διό και λέγει εἰς τόν Πέτρον: “Σίμων, Σίμων, ἰδού ὁ Σατανᾶς ἐξῃτήσατο τοῦ σινιάσαι ὡς τόν σῖτον”, (Λουκ. 22, 31). Καί ἀναλυτικώτερον, “Σίμων, Σίμων, ἰδού ὁ Σατανᾶς τώρα ἐζήτησε νά σᾶς ταράξῃ καί κλονίσῃ, ὅπως κοσκινίζεται καί σείεται τό σιτάρι μέσα εἰς τό κόσκινον”.
Σχολιάζων τόν Κυριακόν τοῦτον λόγον, ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ἐπισημαίνει ὅτι ὁ Κύριος, ὑπαινισσόμενος τήν ἄρνησιν τοῦ Πέτρου, προσέθεσε εἰπών: “Ἐγώ ἐδεήθην περί σοῦ, ἵνα μή ἐκλίπῃ ἡ πίστις σου· καί σύ ποτε ἐπιστρέψας στήριξον τούς ἀδελφούς σου”, (Λουκ. 22,32), τοὐτέστιν γενοῦ στήριγμα καί διδάσκαλος τῶν διά πίστεως προσιόντων ἐμοί [τῷ Χριστῷ]. Ἐν προκειμένῳ καθίσταται σαφές, ὅτι λόγῳ τῆς μεσιτείας δηλαδή τῆς προσευχῆς τοῦ Χριστοῦ, ἡ πίστις τῶν μαθητῶν Του, ἀλλά καί ἑνός ἑκάστου ἐκ τῶν πιστῶν καίτοι κλονίζεται ἐνίοτε, ὅμως δέν ἐκλείπει.
Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ὁ πειραζόμενος καί δοκιμαζόμενος πιστός φυλάττεται διά τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ Πατρός καί τῆς προσευχῆς τοῦ Χριστοῦ τοῦ Υἱοῦ Αὐτοῦ. Διό καί ὁ μέν Ἅγιος Ἰάκωβος παραγγέλλει λέγων: “Κακοπαθεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσευχέσθω· … ἀσθενεῖ τις ἐν ὑμῖν; προσκαλεσάσθω τούς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας, καί προσευξάσθωσαν ἐπ’ αὐτόν … καί ἡ εὐχή [ἡ προσευχή] τῆς πίστεως σώσει τόν κάμνοντα…”, (Πρβλ. Ἰακ. 5, 13-15). Ὁ δέ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής λέγει: “πᾶν τό γεγενημένον ἐκ τοῦ Θεοῦ νικᾷ τόν κόσμον· καί αὕτη ἐστίν ἡ νίκη ἡ νικήσασα τόν κόσμον, ἡ πίστις ἡμῶν”, (Α´ Ἰωάν. 5,4). Καί ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός διδάσκει λέγων: “Ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐάν ἔχητε πίστιν καί μή διακριθῆτε-τοὐτέστιν δέν ἀμφιβάλλετε-, πάντα ὅσα ἐάν αἰτήσητε ἐν τῇ προσευχῇ πιστεύοντες λήψεσθε”, ( Πρβλ. Ματθ. 21,21).
Ὁ Θεός ὑπεσχέθη ὅτι δέν θά ἐπιτρέψῃ νά πειρασθῶμεν ὑπεράνω τῶν δυνάμεών μας, ἀλλά μαζί μέ τόν πειρασμόν θά φέρῃ καί τό τέλος αὐτοῦ, ὥστε νά δυνάμεθα νά τόν ὑποφέρωμεν, ὡς λέγει ὁ θεῖος Παῦλος: “Πιστός δέ ὁ Θεός, ὅς οὐκ ἐάσει ὑμᾶς πειρασθῆναι ὑπέρ ὅ δύνασθε, ἀλλά ποιήσῃ σύν τῷ πειρασμῷ καί τήν ἔκβασιν τοῦ δύνασθαι ὑμᾶς ὑπενεγκεῖν”, (Α´Κορ. 10,13).
Παρακαλέσωμεν τόν σήμερον ἑορταζόμενον δίκαιον Ἰάκωβον τόν Ἀδελφόθεον καί πρῶτον Ἱεράρχην τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων, ἵνα ταῖς ἱκεσίαις αὐτοῦ καί ταῖς πρεσβείαις τῆς Ὑπερευλογημένης Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας, δυνηθῶμεν ὑπομεῖναι τούς πειρασμούς καί τάς δοκιμασίας, τάς ὁποίας διέρχεται ὁ πιστός λαός τῆς Ἁγίας Πόλεως Ἱερουσαλήμ καί συμπάσης τῆς περιοχῆς ἡμῶν. Ἔτη πολλά καί εἰρηνικά. Ἀμήν.
Ἅμα τῇ Ἀπολύσει τῆς θείας Λειτουργίας ὁ Μακαριώτατος καί οἱ συλλειτουργοῦντες Αὐτῷ Ἀρχιερεῖς καί Ἱερεῖς ἐνδεδυμένοι ἀνῆλθον τάς βαθμίδας τοῦ Καθεδρικοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου καί συνηντήθησαν μετά τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἀρχιερέων καί Ἱερέων εἰς τό προαύλιον τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Κωνσταντίνου καί Ἑλένης καί ψάλλοντες ἐν χαρᾷ Χριστοῦ σταυροαναστασίμῳ ὥδευσαν πρός τό Πατριαρχεῖον. Ἅμα τῇ διαβάσει τοῦ Κεντρικοῦ Μοναστηρίου, ἡ ὑπεύθυνος τοῦ Ἀρτοποιείου ἡγουμένη τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναγίας Σεϊδανάγιας μοναχή Σεραφείμα προσέφερε τά καθιερωμένα ἀρτίδια εὐλογίας πρός τιμήν τῆς Θρονικῆς ἑορτῆς τοῦ Πατριαρχείου Ἱεροσολύμων.
Εἰς τήν αἴθουσαν τοῦ Πατριαρχείου ὁ Μακαριώτατος ἐπεδαψίλευσε τάς Πατριαρχικάς εὐχάς Αὐτοῦ καί ἐπέδωσε τήν κλεῖδα τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ὡς Ἡγούμενος τῆς Ἁγιοταφιτικῆς Ἀδελφότητος καί Πατριάρχης τοῦ ποιμνίου εἰς τούς Ἐπιτρόπους τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου.
Ἠκολούθησε τό ἑόρτιον κέρασμα καί ὁ ἀσπασμός τῆς χειρός τοῦ Μακαριωτάτου μεθ᾽ ἑορτίων εὐλογιῶν.
Ἐκ τῆς Ἀρχιγραμματείας
