Οδεύουμε προς την εορτή της κατά σάρκα γεννήσεως του Κυρίου Ιησού Χριστού, προς την γενέθλια ημέρα του Λυτρωτού και Σωτήρος μας, και κατευθυνόμαστε νοερώς προς την Βηθλεέμ για να προσκυνήσουμε το μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, όπως έπραξαν οι Ποιμένες μετά την προτροπή του Αγγέλου (Ματθαίου β΄, 13-20).
Η Γέννηση του Θεανθρώπου Λυτρωτού, την οποία μετά από λίγες μέρες θα εορτάσει ο Χριστιανικός κόσμος, είναι αληθώς ο άξονας, γύρω από τον οποίο στρέφεται η παγκόσμια ιστορία. Μετράμε την ιστορία σε δυό περιόδους, την προ Χριστού και την μετά Χριστόν εποχή. Το γεγονός αυτό εξηγεί γιατί ο Χριστός ήταν, είναι και θα είναι «προσδοκία εθνών» (Γενέσεως μθ΄, 10) και γιατί «επί τω ονόματι Αυτού έθνη ελπιούσιν» (Ησαΐου μβ΄, 4) ή θα Τον αναζητούν, εάν ήδη δεν Τον έχουν γνωρίσει.
- Η θεόθεν διδομένη υπόσχεση της ελεύσεως του Μεσσία
Η Γέννηση του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού σημαίνει πραγματικά πλήρωση μιάς πανανθρώπινης και «παγκοσμίου θεανθρωπικής προσδοκίας». Το Πρωτευαγγέλιο που δόθηκε στους Πρωτοπλάστους περί του Λυτρωτού, «όστις θα συντρίψη την κεφαλήν του όφεως» (Γενέσεως γ΄, 14-15), μετεδιδόταν από στόμα σε στόμα σε όλους τους λαούς και ανεζωπυρείτο τόσο από το φως της ειδικής υπερφυσικής θείας αποκαλύψεως στην Παλαιά Διαθήκη, η οποία καθοδηγούσε τον Ιουδαϊκό λαό στην οδό της αληθούς θεογνωσίας, όσο και από το φως του καθολικού «σπερματικού λόγου», που είναι έκφανση της αποκαλύψεως του ασάρκου Λόγου, ο Οποίος και κατά την προ του Χριστού εποχή «ην το φως το αληθινόν, ο φωτίζει πάντα άνθρωπον ερχόμενον εις τον κόσμον» (Ιωάννου α΄, 9). Έτσι, η πτώση ένεκα της αμαρτίας δεν εσήμαινε και πλήρη πνευματική νέκρωση του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δύναται στο φως αυτό να βλέπει στον κόσμο τα αόρατα του Θεού, την αΐδιον αυτού δύναμη και θειότητα (Προς Ρωμαίους α΄, 19-20) και να συμμορφώνει την ζωή του προς τις ουσιώδεις διατάξεις του φυσικού ηθικού νόμου (Προς Ρωμαίους β΄, 14-15) και να προσδοκά την έλευση του Σωτήρος.
Ο άνθρωπος, κατά τον Θεόφιλο Αντιοχείας, διετήρησε την δυνατότητα του «αναπλάσσεσθαι εις το γενέσθαι καινόν και ολόκληρον» (Θεοφίλου Αντιοχείας, Προς Αυτόλυκον βιβλίον Β΄, §26).
- Οι εμπνεύσεις των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης
Ό,τι οραματίσθηκαν με τις απαράμιλλες συλλήψεις της φαντασίας τους οι ποιητές της προχριστιανικής ανθρωπότητος· ό,τι περιέγραφαν οι μεγάλοι Προφήτες με τις υπέροχες εμπνεύσεις της Θεοπνεύστου διάνοίας τους – όλα αυτά εμψυχώνονται από την προσδοκία του Λυτρωτού.
Στην Παλαιά Διαθήκη, η μητέρα του Σαμουήλ Άννα προσδοκά ότι ο Κύριος «υψώσει κέρας Χριστού αυτού» (Α΄ Βασιλειών β΄, 10). Ο Ψαλμωδός αναγγέλλει την γέννηση του Σωτήρος ως κυριάρχου των εθνών (Ψαλμού ρθ΄, 3 εξ). Ο Σολομών αναμένει την έλευση στον κόσμο της προσωπικής Σοφίας του Θεού (Παροιμοιών η΄, 22· θ΄, 6). Ο Ησαΐας προαναγγέλλει ότι ο Σωτήρας, ο Οποίος θα «γεννηθή εκ Παρθένου» (Ησαΐου ζ ΄,14), θα είναι «φως τοις εν σκότει, φως εθνών» (Ησαΐου θ΄ ,1 εξ: μθ΄, 6 εξ). «ο ποιμήν» (Ησαΐου μ΄, 11). ο λυτρωτής ολοκλήρου του κόσμου (Ησαΐου κε΄, 6 εξ), ο οποίος θα εγκαινιάσει χρυσή εποχή στη γη (Ησαΐου λε΄, 6, 11 εξ). Ο Ιερεμίας προλέγει την «καταφύτευσιν καινήν», την οποία θα πραγματοποιήσει ο Προσδοκώμενος (Ιερεμίου κγ΄, 5-6· λη΄, 22). Στο βιβλίο του Βαρούχ προφητεύεται η ενσάρκωση της Σοφίας του Θεού: «επί της γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη» (Βαρούχ γ΄, 38). Ο Ιεζεκιήλ νοσταλγεί τον αιώνιο Ποιμένα (Ιεζεκιήλ λδ΄, 23-31· κεφ. λζ΄, 24-25). Ο Δανιήλ προλέγει, ότι ο Υιός του Ανθρώπου θα «βασιλεύσει αιωνίως επί πάντων των λαών» (Δανιήλ ζ΄, 13-14). Ο Μιχαίας βλέπει τους λαούς συρρέοντας στην Ιερουσαλήμ (Μιχαίου κεφ. δ΄).
Ο πιστός χαίρεται και πανηγυρίζει για τις ανερμήνευτες και μεγαλειώδεις ενέργειες του Θεού, με τις οποίες εκδηλώνονται οι αΐδιες ιδιότητες Του, όπως η μεγαλειότητα Του, η σοφία Του, η παντοδυναμία Του, η δικαιοσύνη Του, η αγάπη Του.
Σ’ αυτές τις σωτηριώδεις ενέργειες του Θεού αναφέρεται στην συνέχεια ο ύμνος που εξυμνεί το «μέγα της ευσεβείας μυστήριον». Η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού είναι το μεγάλο μυστήριο με το οποίο ο Θεός Πατέρας μας λύτρωσε, όπως κηρύττει ο ουρανοβάμονας απόστολος Παύλος: «Και όπως ομολογούμε, είναι μεγάλο το μυστήριο της πίστεως που μας αποκαλύφθηκε: Ο Θεός φανερώθηκε ως άνθρωπος, το Πνεύμα απέδειξε ποιος ήταν• φανερώθηκε στους αγγέλους, κηρύχθηκε στα έθνη, τον πίστεψε ο κόσμος, αναλήφθηκε με δόξα» (Προς Τιμόθεον Α΄γ΄16).