Την Κυριακή της Τυρινής, 2 Μαρτίου 2025, στις 6:00 το απόγευμα, τελέσθηκε ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Συγχωρήσεως στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Νικολάου Τρικάλων, με τη συμμετοχή Ιερέων της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, χοροστατούντος του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτου Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Χρυσοστόμου, ο οποίος και ομίλησε επίκαιρα.
Στην αρχή του Εσπερινού, ο Σεβασμιώτατος υποδέχθηκε την Ιερά Εικόνα της Παναγίας Φανερωμένης από τον ομώνυμο Ιερό Ναό, προς ευλογία και προσκύνηση των πιστών.
Ο κατανυκτικός χαρακτήρας της ακολουθίας και τα λόγια του Σεβασμιώτατου προετοίμασαν πνευματικά τους πιστούς για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή, την κατανυκτική αυτή πορεία προς το Άγιο Πάσχα.
Συμπροσευχόμενος ήταν και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αυλώνος κ. Χριστόδουλος.
Κήρυγμα Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Τρίκκης, Γαρδικίου και Πύλης κ. Χρυσοστόμου
στον Εσπερινό της Συγχωρήσεως
Αγαπητοί αδελφοί,
Τελούμε απόψε τον Εσπερινό της Συγχωρήσεως στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου, στο κατώφλι μιας νέας πνευματικής περιόδου, της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μιας περιόδου γεμάτης άσκηση, εγρήγορση, προσευχή και μετάνοια.
Ξεκινά η πνευματική μας προσπάθεια!
Τι όμορφη λέξη η Σαρακοστή!
Τι όμορφος ο αγώνας μας!
Όμως, ας θυμηθούμε απόψε τι σημαίνει πραγματικά αυτή η περίοδος. Η Εκκλησία δεν μας καλεί μόνο σε αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών, αλλά κυρίως σε αλλαγή της καρδιάς μας. Μας ζητά να προσέχουμε όχι μόνο τις τροφές μας, αλλά και τον θυμό μας, τα λόγια μας, τις σκέψεις και τις πράξεις μας. Γιατί η νηστεία χωρίς αγάπη, χωρίς ταπείνωση και χωρίς συγχώρηση, χάνει τη δύναμή της και μετατρέπεται σε μία εξωτερική, άκαρπη συνήθεια.
Γι’ αυτό και απόψε, καθώς προετοιμαζόμαστε να εισέλθουμε στη Μεγάλη Σαρακοστή, η Εκκλησία μάς καλεί πρώτα απ’ όλα να συγχωρήσουμε. Να αφήσουμε πίσω μας τα βάρη του παρελθόντος, να απλώσουμε το χέρι στον αδελφό μας και να τον κοιτάξουμε με αληθινή αγάπη.
Ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος, στην περίφημη προσευχή του, μας διδάσκει να ζητάμε από τον Θεό να μας απαλλάξει από το πνεύμα της τεμπελιάς, της περιέργειας, της φιλαρχίας και της αργολογίας. Και να μας χαρίσει αντ’ αυτών πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης. Και ποια είναι η σφραγίδα αυτής της προσευχής; Η τελευταία φράση της:
“Δώσε μου το χάρισμα να βλέπω μόνο τα δικά μου λάθη και να μην κατακρίνω τον αδελφό μου.”
Αυτό είναι το πρώτο μεγάλο βήμα της Σαρακοστής: να πάψουμε να ασχολούμαστε με τα λάθη των άλλων και να κοιτάξουμε τα δικά μας.
Αν θέλουμε να περάσουμε την ομορφότερη Σαρακοστή της ζωής μας, ας προσπαθήσουμε: να αγαπήσουμε τον αδελφό μας και όχι τον κακό εαυτό μας, να υπερβούμε τον κακό εαυτό μας και όχι τον αδελφό μας, να ασχοληθούμε με την αγάπη του Χριστού και όχι με τα λάθη των άλλων.
Η νηστεία δεν είναι μόνο αποχή από τροφές, αλλά κυρίως αποχή από πάθη. Όπως μας διδάσκει η Πατερική σοφία, υπάρχουν τρία συγγενή αμαρτήματα που σχετίζονται με την τροφή:
- Γαστριμαργία, όταν αναζητούμε την ηδονή στο φαγητό,
- Λαιμαργία, όταν καταναλώνουμε υπερβολική ποσότητα,
- Κοιλιοδουλία, όταν η έγνοιά μας είναι μόνο να γεμίσουμε το στομάχι μας.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτά. Υπάρχουν και άλλες πτώσεις που μας απομακρύνουν από τον Θεό:
- Μιλάμε περισσότερο και πράττουμε λιγότερο.
- Μετράμε τα λάθη των άλλων και ξεχνάμε τα δικά μας.
- Αναζητούμε την ευκολία και αποφεύγουμε τον κόπο.
- Περισσότερο μιλάμε για τους άλλους, παρά στους άλλους.
Γι’ αυτό και απόψε, καθώς προετοιμαζόμαστε να εισέλθουμε στη Μεγάλη Σαρακοστή, η Εκκλησία μάς καλεί πρώτα απ’ όλα να συγχωρήσουμε. Να αφήσουμε πίσω μας τα βάρη του παρελθόντος, να απλώσουμε το χέρι στον αδελφό μας και να τον κοιτάξουμε με αληθινή αγάπη.
Διανύουμε μια υπέροχη περίοδο, αλλά και μια περίοδο γεμάτη πνευματικούς κινδύνους. Θα ακούσουμε πολλά. Θα ακούσουμε απίστευτα πράγματα.
Θα ακούσουμε ανθρώπους να λένε:
- «Δεν χρειάζονται οι νηστείες, αρκεί να έχεις αγάπη στην καρδιά σου.»
- «Δεν χρειάζεται η νηστεία, αρκεί να μην τρως τον διπλανό σου.»
- «Τα εξερχόμενα πειράζουν και όχι τα εισερχόμενα.»
- «Δεν πειράζει να ντυθείς καρναβάλι, αρκεί να βγάλεις τη μάσκα του εγωισμού.»
- «Τι να την κάνεις τη νηστεία, αν τσακώνεσαι με τον άντρα σου;»
Το χειρότερο είναι ότι αυτά δεν τα ακούμε μόνο από ανθρώπους που ζουν μακριά από την Εκκλησία. Τα ακούμε και από στόματα θρησκευόμενων ανθρώπων! «Θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου και θύραν περιοχής περί τα χείλη μου.» (Ψαλμός 140).
Βλέπουμε, αγαπητοί μου, ότι οι δαίμονες προβάλλουν ωραίες δικαιολογίες για να μας αναπαύσουν. Αλλά αυτή η ανάπαυση είναι ψεύτικη. Είναι σαν να ξαπλώνεις πάνω σε κάρβουνα που αργά ή γρήγορα θα σε κάψουν.
Ένα από τα μεγαλύτερα πνευματικά ψέματα είναι η διαστρέβλωση του λόγου του Κυρίου: «Οὐ τὸ εἰσερχόμενον εἰς τὸ στόμα κοινοὶ τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ ἐκπορευόμενον ἐκ τοῦ στόματος.» (Ματθ. 15, 11). Τι εννοούσε ο Χριστός; Μιλούσε για τις διατροφικές συνήθειες των Ιουδαίων, που πίστευαν ότι αν κάποιος έτρωγε κάτι χωρίς να έχει πλύνει τα χέρια του, μολυνόταν πνευματικά. Ο Χριστός τους είπε ότι η αληθινή μόλυνση δεν προέρχεται από την τροφή, αλλά από την αμαρτία που βγαίνει από την καρδιά του ανθρώπου. Όμως, κάποιοι σήμερα χρησιμοποιούν αυτή τη φράση για να πουν: «Δεν έχει σημασία τι τρώμε, αρκεί να μην τρώμε τον διπλανό μας.» Και καταλήγουν στο ψεύτικο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται να νηστεύουμε.
Αλλά αλήθεια, ποιος το είπε αυτό; Οι Πατέρες της Εκκλησίας μάς διδάσκουν ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που να νηστεύει πραγματικά και να κατακρίνει τον διπλανό του. Γιατί αν κάποιος νηστεύει σωστά, τότε ταπεινώνεται, αγαπά και συγχωρεί.
Η σωτηρία του ανθρώπου σημαίνει θεραπεία όλης της πνευματικής του κατάστασης. Δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε ένα πάθος και να αφήσουμε τα υπόλοιπα στο έλεος των δαιμόνων.
Τι απαντούμε λοιπόν σε όσους λένε:
- «Τι να την κάνεις τη νηστεία, αν τρως τον διπλανό σου;»
- «Δεν χρειάζεται η νηστεία, ντύσε έναν φτωχό, τάισέ τον.»
- «Καλός άνθρωπος να είσαι, αυτό έχει σημασία.»
Πόσο υποκριτικό μήνυμα!
- Νηστεύω για τον Χριστό. Και Εκείνος νήστεψε, όχι για 15, αλλά για 40 μέρες, χωρίς να φάει ή να πιει τίποτα. Για να κάνουμε κι εμείς το κατά δύναμιν.
- Νηστεύω για τις αμαρτίες μου. Για να ξεφεύγω από τον εγωιστικό εαυτό μου.
- Δεν νήστεψα στον Παράδεισο και τον έχασα.
- Δεν μπορείς να νηστέψεις από το κρέας και το γάλα, αλλά λες ότι μπορείς να νηστέψεις από τα πάθη;
- Αυτόν που νηστεύει και κατακρίνει, μην τον απορρίπτεις. Γιατί αν δεν νήστευε, μπορεί να είχε γίνει ακόμα χειρότερος.
Αγαπητοί μου, ας αφήσουμε τις αμπελοφιλοσοφίες πάνω στην θεραπευτική παράδοση της Εκκλησίας μας. Ας εισέλθουμε στον στίβο της άσκησης με πλήρη υπακοή και όχι όπως μας βολεύει.
Γιατί η τακτική του συγκρητισμού, του «κόψε-ράψε» την πνευματική ζωή, δεν θα μας πάει ούτε καν μέχρι τα σκαλιά του Παραδείσου, αλλά στον γκρεμό της απώλειας.
Ένας Γέροντας μάς προειδοποιεί: «Να νηστεύεις με διάκριση και ακρίβεια. Πρόσεχε να μην αναμειχθεί ο εχθρός στο θέμα της νηστείας σου.» Και γι’ αυτό μας καλεί να είμαστε «έμπειροι τραπεζίτες» ώστε να αναγνωρίζουμε τη βασιλική σφραγίδα. Γιατί και η νηστεία, όπως και κάθε αρετή, μπορεί να παραχαραχθεί αν δεν συνοδεύεται από ορθή πίστη και πράξεις αγάπης.
Αγαπητοί αδελφοί, ας εισέλθουμε στη Σαρακοστή με καθαρή καρδιά. Ας συγχωρήσουμε και ας ζητήσουμε συγχώρηση. Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε αυτήν την περίοδο την πιο όμορφη της ζωής μας, όχι με εξωτερικές προσπάθειες, αλλά με εσωτερική μεταμόρφωση.
Και καθώς θα ψάλλουμε σε λίγο το “Συγχωρήσατε με, αδελφοί, και ο Θεός να σας συγχωρήσει,” ας το πούμε με όλη μας την ψυχή. Ας γίνει η συγχώρηση το πρώτο μας βήμα προς το φως της Αναστάσεως.
Καλή και ευλογημένη Σαρακοστή!
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΙΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
