Η Υπεραγία Θεοτόκος είναι η Μητέρα του Θεού ημών, την οποία δοξολογούμε και παρακαλούμε και ικετεύουμε, αλλά έχουμε πάντα την πλήρη επίγνωση ότι όταν αυτό γίνεται ταπεινά και μέσα από την καρδιά μας και με μικρή προσπάθεια για τη σωτηρία μας, Αυτή θα οικονομήσει τα πράγματα.
Στην 2η ακολουθία της Δ΄ Στάσεως των Χαιρετισμών που τελέστηκε στον Ιερό Ναό Ευαγγελιστρίας Πειραιώς, την Παρασκευή 28 Μαρτίου, ιερούργησε και κήρυξε τον θείο λόγο, ο Αρχιμανδρίτης π. Αθανάσιος Παπασταύρου, κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς.
Η ομιλία εντάσσεται στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων «Ευαγγελίστρια 2025».
Ο π. Αθανάσιος στο κήρυγμα του μιλώντας για τον Ακάθιστο Ύμνο, τόνισε πως αποτελεί έναν Οίκο, ένα ολόκληρο οικοδόμημα δηλαδή, το οποίο έχει όλα τα στοιχεία που αφορούν το πρόσωπο το οποίο τιμάται. Αφορούν και τον χαρακτήρα του προσώπου, την ηθική του ταυτότητα, την πνευματική του ταυτότητα, αλλά ομιλούν και περί της θεολογίας που αναπτύχθηκε γύρω από αυτό το πρόσωπο.
Το κατεξοχήν ανθρώπινο πρόσωπο, γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε η θεολογική σκέψη, είναι η Υπεραγία Θεοτόκος. Ο Κύριος είναι ο μόνος θεάνθρωπος αλλά η Παναγία είναι Εκείνη η οποία αξιώθηκε να Τον φέρει στον κόσμο και σύμφωνα με τον χαρακτηρισμό των μεγάλων Πατέρων, αποτελεί την μετά Θεό, Θεό, την πρώτη μετά τον Θεό.
«Είναι τόσο υψηλή, ώστε δι’ Αυτής απευθύνονται προς τον Θεό πλέον όλες οι επουράνιες δυνάμεις, αλλά κι εμείς οι αμαρτωλοί άνθρωποι. Διότι Αυτόν τον οποίο κρατάει στα χέρια της η Υπεραγία Θεοτόκος, δεν μπορούν να ατενίσουν ούτε οι ανώτατες τάξεις των επουρανίων δυνάμεων.»
Ο Ακάθιστος Ύμνος αποτελεί πραγματικά ένα κόσμημα, παρατήρησε ο π. Αθανάσιος. Μεγάλοι Πατέρες μάλιστα, αναφέρουν ότι αν καθημερινά αναγιγνώσκεται από τους χριστιανούς, με επίγνωση και σεβαστικά απέναντι στην Παναγία, θα Την βρουν προστάτη και φρουρό σ’ αυτήν την ζωή, αλλά και στην άλλη ζωή εγγυήτρια για να εισέλθουν στη βασιλεία του Θεού
Αυτός ο ύμνος είναι 24 γράμματα και τα πρώτα 12 είναι ιστορικά και αναφέρονται σε όλο το μυστήριο της θείας ενανθρωπήσεως, όπως πραγματοποιήθηκε δια της Υπεραγίας Θεοτόκου. Τα υπόλοιπα 12, είναι καθαρά θεολογικά γράμματα, συνυφασμένα και συνδυασμένα με εγκώμια, δοξολογίες και ευχαριστίες.
«Δοξολογίες και ευχαριστίες προς τον Κύριο μας, ο οποίος αποφάσισε να κατέβει ανάμεσα μας. Αλλά συγχρόνως όμως και εγκώμια προς την Υπεραγία Θεοτόκο, η οποία επαξίως κατέστη η Μητέρα του Θεού ημών.»
Στη συνέχεια ο π Αθανάσιος ανέλυσε τα γράμματα της Δ’ Στάσης των Χαιρετισμών. Ακούσαμε, είπε, την Παναγία να αποκαλείται τείχος των παρθένων. Είναι φρουρός, σκέπη, προστάτης όλων των ανθρώπων, ιδιαιτέρως όμως αυτών που αποφασίζουν να ζήσουν εν παρθενία σε όλη τους τη ζωή. Είναι φύλακας και προστάτης γιατί είναι η Μητέρα του Θεού, γιατί ο Θεός πάντοτε ακούει τις προσευχές της Μητέρας Του και όχι μόνο ακούει, αλλά είναι έτοιμος να εκπληρώσει κάθε επιθυμία Της.
«Αλλά αν στην Παναγία αξίζουν τα εγκώμια και τα «χαίρε», στον Κύριο μας δεν ξέρουμε πως να απευθυνθούμε. Γι’ αυτό και ο υμνογράφος μας λέει πως ότι και να πούμε σ’ Εκείνον, είναι βέβαιο ότι κάθε ύμνος, κάθε δοξολογία και ευχαριστία, ηττάται όταν προσπαθεί να φτάσει και να εκτιμήσει, να δοξολογήσει και να ευχαριστήσει τα πλήθη των πολλών οικτιρμών Του.»
Ο υμνογράφος βλέπει την Παναγία ως φωτοδόχο λαμπάδα, συνέχισε ο π. Αθανάσιος. Είναι Εκείνη η οποία πλησίασε το άκτιστο φως, όχι με τις δικές Της δυνάμεις αλλά επειδή υπάκουσε σε αυτό που της είπε ο αρχάγγελος. Και με αυτόν τον τρόπο, με την ολοκληρωτική υποταγή Της στο θέλημα του Θεού, πλησίασε το πανάγιο φως και αυτό κατέβηκε μέσα Της.
Δια της Υπεραγίας Θεοτόκου ο Κύριος κατήλθε στον κόσμο και αυτό το έκανε χατιρικά, για εμάς τους ανθρώπους, όπως μας λέει ο Ύμνος. Δωρεά είναι η σωτηρία και αυτήν την χάρισε ο Θεός γιατί μόνο Αυτός μπορούσε να την χαρίσει.
Τα τελευταία γράμματα είναι και πάλι δοξολογία και ευχαριστία, αίνος προς τον Θεό και την Υπεραγία Θεοτόκο. Γιατί, όπως επεσήμανε ο π. Αθανάσιος ολοκληρώνοντας το κήρυγμα του, ο υμνογράφος ξέρει ότι το μυστήριο της θείας οικονομίας, έχει πρώτιστα τον Κύριο και εν συνεχεία την Παναγία. Η Παναγία με τον Κύριο είναι πάντοτε δεμένοι και επομένως όποιος ύμνος απευθύνεται προς τον Θεό, συγχρόνως απευθύνεται και προς την Υπεραγία Θεοτόκο.
«Είναι η Μητέρα του Θεού ημών αλλά και η Μητέρα πάντων των χριστιανών Συγχρόνως έγινε και η κλίμακα δια της οποίας ανεβαίνουν οι άνθρωποι στον ουρανό, είναι η γέφυρα η οποία ένωσε το χάσμα μεταξύ Θεού και ανθρώπων.
Είναι η Μητέρα του Θεού ημών, την οποία δοξολογούμε και παρακαλούμε και ικετεύουμε, αλλά έχουμε πάντα την πλήρη επίγνωση ότι όταν αυτό γίνεται ταπεινά και μέσα από την καρδιά μας και με μικρή προσπάθεια για τη σωτηρία μας, Αυτή θα οικονομήσει τα πράγματα. Ούτως ώστε και σε αυτήν την ζωή να είναι η ακαταίσχυντος προστασία μας, και στην άλλη ζωή να είναι Αυτή που θα μας εισαγάγει στη βασιλεία του Υιού Της.»
Την ομιλία μπορείτε να παρακολουθήσετε εδώ:
