Τό Σάββατον, 30ήν Μαρτίου/12ην Ἀπριλίου 2025, Σάββατον τοῦ Λαζάρου, ἑωρτάσθη ὑπό τοῦ Πατριαρχείου ἡ μνήμη τῆς ὑπό τοῦ Κυρίου ἐκ νεκρῶν ἐγέρσεως τοῦ ἁγίου καί δικαίου φίλου Αὐτοῦ Λαζάρου. Συμφώνως πρός τήν διήγησιν τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου (Ἰωάν. 11, 1-46). ὁ Κύριος ἀνέστησε τόν Λάζαρον, ὅν ἠγάπα πολύ, δακρύων πρό τοῦ ἐν Βηθανίᾳ τάφου αὐτοῦ «πιστούμενος τήν κοινήν ἡμῶν Ἀνάστασιν πρό τοῦ πάθους Αὐτοῦ».
Τό γεγονός αὐτό ἑωρτάσθη:
Α´. Εἰς Βηθανίαν.
Εἰς τήν γυναικείαν Ἱεράν Μονήν τῶν ἀδελφῶν τοῦ Λαζάρου Μάρθας καί Μαρίας εἰς Βηθανίαν δι’ Ἑσπερινοῦ ἀφ’ ἑσπέρας καί θείας Λειτουργίας ἀνήμερα, τῆς ὁποίας προεξῆρξεν ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος, συλλειτουργούντων Αὐτῷ τῶν Σεβασμιωτάτων Ἀρχιερέων Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου, Ἀρχιεπισκόπου Κωνσταντίνης κ. Ἀριστάρχο καί Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, τῶν Ἁγιοταφιτῶν Ἱερομονάχων π. Ἐπιφανίου, π. Χριστοδούλου, τοῦ ἐκπροσώπου τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας Ἀρχιμανδρίτου π. Βασιανοῦ, Ἱερέων ἐξ ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν, τοῦ Ἀρχιδιακόνου π. Μάρκου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Εὐλογίου, ψάλλοντος τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Συμεών καί τοῦ μοναχοῦ Ἰωσήφ, παρουσίᾳ τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου καί μετέχοντος πυκνοῦ ἐκκλησιάσματος προσκυνητῶν ἐκ πολλῶν Ὀρθοδόξων χωρῶν.
Πρός τό εὐλαβές ἐκκλησίασμα τοῦτο τοῦτο ἐκήρυξε τόν θεῖον λόγον ὁ Μακαριώτατος ἔχοντα ἑλληνιστί ὡς ἕπεται :
«Σήμερον Βηθανία, προανακηρύττει τὴν Ἀνάστασιν, Χριστοῦ τοῦ ζωοδότου, τῇ ἐγέρσει Λαζάρου χορεύουσα. Τῇ σαρκὶ περιγραπτός, ὑπάρχων ὁ ἀπερίγραπτος, εἰς Βηθανίαν ἐλθών, ὡς ἄνθρωπος Δέσποτα, δακρύεις τὸν Λάζαρον· ὡς Θεὸς δὲ θέλων, ἀνιστᾷς τὸν τετραήμερον», ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας.
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ ἀδελφοί,
Εὐλαβεῖς Χριστιανοί καί προσκυνηταί,
Ἡ Χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος συνήγαγε πάντας ἡμᾶς ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἐν τῷ ἱερῷ τούτῳ προσκυνηματικῷ τόπῳ τῆς πατρίδος τοῦ Λαζάρου, τῆς Βηθανίας, ἵνα ἑορτάσωμεν τήν κοινήν πρό τοῦ Πάθους τοῦ Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἀνάστασιν, τοὐτέστιν τήν ἔγερσιν τοῦ ἁγίου καί δικαίου φίλου τοῦ Χριστοῦ Λαζάρου, τοῦ τετραημέρου.
Ὡς δέ μαρτυρεῖ ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης ὁ Θεολόγος, τῷ καιρῷ ἐκείνῳ: «ἦν δέ τις ἀσθενῶν Λάζαρος ἀπὸ Βηθανίας, ἐκ τῆς κώμης Μαρίας καὶ Μάρθας τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς· ἦν δὲ Μαρία ἡ ἀλείψασα τὸν Κύριον μύρῳ καὶ ἐκμάξασα τοὺς πόδας αὐτοῦ ταῖς θριξὶν αὐτῆς, ἧς ὁ ἀδελφὸς Λάζαρος ἠσθένει· ἀπέστειλαν οὖν αἱ ἀδελφαὶ πρὸς αὐτὸν λέγουσαι· Κύριε, ἴδε ὃν φιλεῖς ἀσθενεῖ· ἀκούσας δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· αὕτη ἡ ἀσθένεια οὐκ ἔστι πρὸς θάνατον, ἀλλ’ ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἵνα δοξασθῇ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ δι’ αὐτῆς», (Ἰωάν. 11, 1-4).
Ἑρμηνεύοντες τούς λόγους τούτους οἱ θεοφόροι Πατέρες, ὁ μέν Ἀμμώνιος λέγει «οὐ γάρ τοσαύτης ἦν δόξης καί θαύματος τό ἐγεῖραι τόν Λάζαρον ἐκ τῆς νόσου, ὅσον τό ἀναστῆναι αὐτόν [τόν Χριστόν] ἐκ νεκρῶν». Ὁ δέ Κύριλλος Ἀλεξανδρείας ἐπισημαίνει: «εἰ δέ αὐτός (ὁ Κύριος) μέν εἶπε μή εἶναι πρός θάνατον τήν τοῦ Λαζάρου ἀρρωστίαν, συμβέβηκε δέ ὁ θάνατος, οὐδέν θαυμαστόν. Πρός γάρ τό πέρας ὁρῶντες τοῦ πράγματος καί ὅτι ἔμελλε μετ’ ὀλίγον ἀναστῆναι· οὐχί τί συμβέβηκεν ἐν τῷ μεταξύ σκοποῦμεν, ἀλλ’ εἰς ποῖον ἀπέβη τό πέρας. Ἔκρινε γάρ Κύριος ἀσθενοῦντα δεῖξαι τόν θάνατον, καί τό συμβάν εἰς δόξαν Θεοῦ δεῖξαι, τοὐτέστιν ἑαυτοῦ».
Καί ἁπλούστερον: «Ἐάν ὁ Κύριος εἶπεν ὅτι ἡ ἀρρώστεια τοῦ Λαζάρου δέν εἶναι πρός θάνατον, παρ’ ὅτι ὁ θάνατος συνέβη, οὐδέν τό παράξενον. Διότι βλέποντας τό ἀποτέλεσμα τοῦ γεγονότος, ὅτι δηλαδή ἔμελλεν (ὁ Κύριος) μετ’ ὀλίγον ἀναστηθῇ, ἡμεῖς δέν ἐξετάζομεν τί ἐν τῷ μεταξύ συνέβη, ἀλλά ἐξετάζομεν ποῖον ἦτο ὁ τελικός σκοπός. Καί τοῦτο διότι ὁ Κύριος ἦτο ἀποφασισμένος νά δείξῃ ὅτι ὁ θάνατος εἶναι ἀσθενής – ἀδύνατος καί ὅτι τό συμβάν τοῦτο (τοῦ Λαζάρου) ἐγένετο εἰς δόξαν Θεοῦ δηλαδή τοῦ Ἑαυτοῦ Του (τοῦ Χριστοῦ).
Τοῦτο ἀκριβῶς ἀναφωνεῖ ὁ ὑμνῳδός τῆς Ἐκκλησίας λέγων: «Τὴν κοινὴν Ἀνάστασιν πρὸ τοῦ σοῦ Πάθους πιστούμενος, ἐκ νεκρῶν ἤγειρας τὸν Λάζαρον, Χριστὲ ὁ Θεός· ὅθεν καὶ ἡμεῖς ὡς οἱ Παῖδες, τὰ τῆς νίκης σύμβολα φέροντες, σοὶ τῷ Νικητῇ τοῦ θανάτου βοῶμεν· Ὡσαννὰ ἐν τοῖς ὑψίστοις, εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος, ἐν ὀνόματι Κυρίου».
Μέ ἄλλα λόγια, ἀγαπητοί μοῦ ἀδελφοί, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός ἦλθεν εἰς Βηθανίαν μετά τῶν μαθητῶν Αὐτοῦ πρό ἕξ ἡμερῶν τοῦ Πάσχα, διά νά ἀνακαλέσῃ, δηλαδή νά ἀνακτήσῃ τόν τεθνεῶτα τετραήμερον φίλον Αὐτοῦ Λάζαρον καί νά προκηρύξῃ τήν ἰδίαν Ἀνάστασιν Αὐτοῦ: «ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή· ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα», (Ἰωάν. 11, 25-26).
Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Κυρίου εἶναι ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος τοῦ οἰκοδομήματος τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ καί τῆς ἀκαινοτομήτου Ὀρθοδόξου ἡμῶν πίστεως, ὡς μαρτυρεῖ τοῦτο κηρύττων καί λέγων ὁ θεῖος Παῦλος: «εἰ δέ ἀνάστασις νεκρῶν οὐκ ἐστίν, οὐδέ Χριστός ἐγήγερται· εἰ δέ Χριστός οὐκ ἐγήγερται, κενόν ἄρα τό κήρυγμα ἡμῶν, κενή δέ καί ἡ πίστις ἡμῶν», (Α΄ Κορ. 15, 13-11).
Ὁ Ἀναστάς Χριστός εἶναι τό πλήρωμα τῆς ἱερᾶς ἱστορίας, τό πλήρωμα δηλονότι τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου καί τῶν προφητῶν. Διό καί ἡμεῖς κλάδους ἐλαιῶν βαστάζοντες καί βαΐα εὐχαρίστως μετά τοῦ ὑμνῳδοῦ εἴπωμεν: «εἰσερχομένου σου Κύριε, εἰς τὴν ἁγίαν Πόλιν, ἐπὶ πώλου καθήμενος, ἔσπευδες ἐλθεῖν ἐπὶ τὸ Πάθος, ἵνα πληρώσῃς Νόμον καὶ Προφήτας, οἱ δὲ παῖδες τῶν Ἑβραίων, τῆς Ἀναστάσεως τὴν νίκην προμηνύοντες, ὑπήντων σοι μετὰ κλάδων, καὶ βαΐων λέγοντες· Εὐλογημένος εἶ Σωτήρ, ἐλέησον ἡμᾶς», καί δώρισαι ἡμῖν καί τῇ δοκιμαζομένῃ ὑπό τῆς πολεμικῆς κρίσεως περιοχῇ ἡμῶν τήν πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν εἰρήνην. Ἀμήν, ἔτη πολλά καί εὐλογημένον Πάσχα».
Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν, παρά τάς δυσμενεῖς καιρικάς συνθῆκας ἠκολούθησε λιτανεία πρός τόν τάφον τοῦ Λαζάρου, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Μαδάβων κ. Ἀριστοβούλου, ἔνθα καί ἀνεγνώσθη ἡ κατά Ἰωάννην Εὐαγγελική Περικοπή τῆς ἐγέρσεως τοῦ Λαζάρου καί ἀνεπέμφθη δέησις.
Ἠκολούθησεν ἐπίσκεψις εἰς τήν πλησιόχωρον Δημαρχίαν τῆς Βηθανίας καί τέλος τράπεζα εἰς τήν Ἱεράν Μονήν Μάρθας καί Μαρίας παρατεθεῖσα ὑπό τῆς ἡγουμένης Γεροντίσσης Μητροδώρας καί τῶν μοναζουσῶν αὐτῆς.
Β´. Εἰς τό Ὄρος τῶν Ἐλαιῶν.
Ἀφ᾽ ἑσπέρας ἐτελέσθη Ἑσπερινός, τό Μικρόν Ἀπόδειπνον εἰς τό Ἱερόν Προσκύνημα τῆς Ἀναλήψεως καί ἡ Ἱερά λιτανεία πρός τήν Ἱεράν Μονήν Γαλιλαίων Ἀνδρῶν, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Πέλλης κ. Φιλουμένου, τόν ὁποῖον ὑπεδέχθη ἡ Α.Θ.Μ. ὁ Πατήρ ἡμῶν καί Πατριάρχης Ἱεροσολύμων κ.κ. Θεόφιλος μετά τοῦ Πατριαρχικοῦ Ἐπιτρόπου Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καπιτωλιάδος κ. Ἡσυχίου καί τοῦ Γενικοῦ Προξένου τῆς Ἑλλάδος εἰς τά Ἱεροσόλυμα κ. Δημητρίου Ἀγγελοσοπούλου.
Τήν πρωΐαν τοῦ Σαββάτου τοῦ Λαζάρου, ἀνήμερα τῆς ἑορτῆς, ἐτελέσθη κατά τό προσκυνηματικόν τυπικόν θεία Λειτουργία ἐπί τοῦ τόπου τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Χριστοῦ, ἐντός τοῦ προσκυνήματος καί οὐχί εἰς τόν ὑπαίθριον χῶρον τόν ὑποκάτω τοῦ ἀντισκήνου, λόγῳ τοῦ ὑετοῦ, προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου, συλλειτουργούντων αὐτοῦ τοῦ Γέροντος Καμαράση Ἀρχιμανδρίτου π. Νεκταρίου καί τοῦ Ἀρχιμανδρίτου π. Κλαυδίου, τῶν Ἀραβοφώνων Ἱερέων π. Νεκταρίου καί π. Γεωργίου καί τοῦ Ἱεροδιακόνου π. Δοσιθέου, ψάλλοντος τοῦ Πρωτοψάλτου τοῦ Ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως διακόνου π. Εὐσταθίου μετά τῶν μαθητῶν τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς Σιών ἑλληνιστί καί τῆς χορῳδίας τοῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου ἀραβιστί καί μετεχόντων ὀλίγων ἐντοπίων πιστῶν καί προσκυνητῶν.
Μετά τήν θείαν Λειτουργίαν ἐδεξιώθη τήν Ἀρχιερατικήν συνοδείαν ὁ ἐπέχων θέσιν Ἡγουμένου Ἐπιστάτης καί ἀνακαινιστής τῆς ἔναντι τοῦ Προσκυνήματος Ἱερᾶς Μονῆς Ἀναλήψεως μοναχός Ἀχίλλιος.
