«Χρηματίσαι πρώτον εν Αντιοχεία τους μαθητάς Χριστιανούς» (Πρ. Απ. 11, 26): (Ονομάστηκαν πρώτη φορά οι μαθητές του Χριστού Χριστιανοί).
Είναι από το αποστολικό ανάγνωσμα της Κυριακής της Σαμαρείτιδος: πρώτη φορά ονομάστηκαν οι μαθητές του Χριστού χριστιανοί, από τους Ιουδαίους της Αντιόχειας που μιλούσαν την ελληνική γλώσσα. Εκτοτε το όνομα «χριστιανός» καθόριζε την ταυτότητα όλων των πιστών στον Χριστό, κάτι που είναι αναγκαίο και σήμερα να προσδιορίζουμε, λόγω της περίεργης και παράδοξης εποχής μας.
Η εποχή μας καταρχάς, και μιλάμε για την ελληνική πρωτίστως πραγματικότητα, δεν διακρίνεται για την ομοιογένειά της στον βαθμό που θέλουμε να πιστεύουμε. Μπορεί η συντριπτική ίσως πλειοψηφία του ελληνικού λαού (με βάση δημοσκοπήσεις) να έχει τα θεωρούμενα στοιχεία της ομοιογένειας – το ομόγλωσσο, το ομόθρησκο, το όμαιμο – αλλά η παγκοσμιότητα που σφραγίζει τους καιρούς μας με την πολυπολιτισμικότητά της μάς οδηγεί σε μία ίσως διαφορετική θεώρηση. Ηδη και στην πατρίδα μας ζούμε τα συμπτώματα της μετανεωτερικής λεγόμενης εποχής, δηλαδή της εποχής που αμφισβητούνται όλες σχεδόν οι παραδοσιακές αξίες, ο ίδιος ο ορθολογισμός που οργανώνει λογικά την κοινωνία μας, η «σταθερά» ότι ο άνθρωπος κατανοείται ως άνδρας και γυναίκα, ενώ τείνει ο άνθρωπος να υποταχθεί στη «θεότητα» της τεχνολογίας και να αντιμετωπίζει το σώμα του ως υλικό για διαρκείς επεμβάσεις και μεταποιήσεις! Για πολλούς μάλιστα ο «άυλος» άνθρωπος πίσω από ένα κομπιούτερ είναι ο κυρίαρχος τύπος ανθρώπου, που σημαίνει ότι οι ανθρώπινες σχέσεις, ενώ πολλαπλασιάζονται από τα κοινωνικά δίκτυα, κατ’ ουσίαν καταργούνται και ακυρώνονται, αφήνοντας τον άνθρωπο με μία ψευδαίσθηση «κοινωνίας», αφού χάνεται το σημαντικότερο στοιχείο της κοινωνίας αυτής, η πρόσωπο προς πρόσωπο επαφή και σχέση – ό,τι καθορίζει ίσως τον άνθρωπο: η στροφή προς τον άλλον για να «κοινωνήσει» μαζί του (προς+όψη).
Στη σύγχυση αυτή, όπου αιώνων καθιερωμένα «σχήματα» χάνονται και η ακαταστασία γίνεται η καθημερινότητα του ανθρώπου, προβάλλει με οξύτητα το ερώτημα: Ποιος είναι ο χριστιανός; Κι αυτό για να «μετρήσει» τον εαυτό του όχι ο άπιστος στον Χριστό, που έτσι κι αλλιώς δεν Τον αποδέχεται, αλλά ο ίδιος ο πιστός που επηρεάζεται άμεσα ευρισκόμενος μέσα στη γενικότερη παραζάλη, με σκοπό να βρει τον «μπούσουλα» που λέμε και να μείνει πάνω στην «Οδό», που δεν είναι άλλη από τον Χριστό. «Εγώ ειμι η οδός, η αλήθεια και η ζωή».
Λοιπόν, ποιος είναι ο χριστιανός που εξαγγέλλει αδιάκοπα η Εκκλησία ως το ζωντανό σώμα του Χριστού, βασισμένη πάνω στην Αγία Γραφή και την εμπειρία όλων των αγίων της;
Δεν θα μακρηγορήσουμε. Θα επικαλεστούμε έναν ορισμό καίριο και περιεκτικό του μεγάλου ασκητικού συγγραφέα και Πατέρα της Εκκλησίας, του αγίου Ιωάννη της Κλίμακος. «Χριστιανός είναι η απομίμηση του Χριστού («μίμημα Χριστού»), όσο είναι δυνατόν στον άνθρωπο, και στα λόγια και στα έργα και στη σκέψη. Πιστεύει δε ορθά και αλάνθαστα στην Αγία Τριάδα» (λόγ. α΄, 7). Είμαστε δηλαδή χριστιανοί αν πιστεύουμε όπως πιστεύει η αγία Εκκλησία στο Σύμβολο της Πίστεώς της. Και είμαστε χριστιανοί όταν ζούμε τη ζωή του Χριστού, την αγάπη και την ταπείνωσή Του δηλαδή, χωρίς διακοπές σε όλες τις διαστάσεις της καρδιάς και των σχέσεών μας. Να το μέτρο! Μετριόμαστε, μετανοούμε και… προχωρούμε!
