Του Αλεξάνδρου Π. Κωστάρα
Ομότιμου Καθηγητή Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θράκης
Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός επικυρώνοντας με τον λόγο Του τις αντίστοιχες Εντολές του Μωσαϊκού Νόμου, μάς θυμίζει ότι απαγορεύεται μεταξύ άλλων να σκοτώνουμε ανθρώπους («ου φονεύσεις»), αλλά και να τους κλέβουμε («ου κλέψεις») ή κατά μείζονα λόγο, να τους ληστεύουμε. Ανάλογες απαγορεύσεις εμπεριέχουν όλοι οι κοσμικοί νόμοι από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Απλά στη σύγχρονη εποχή των δικαιοκρατούμενων πολιτειών προστέθηκαν οι Διεθνείς Συμβάσεις ή Συνθήκες που προσδίδουν αυξημένη τυπική ισχύ στις σχετικές απαγορεύσεις. Εχοντας αυτά κατά νουν κάποιος από μας, εάν μετά από μερικές δεκαετίες έφτιαχνε μία ταινία ή ένα ντοκιμαντέρ, για να μεταφέρει τη μνήμη στη σημερινή εποχή και να δείξει τι ακριβώς συνέβη πριν από λίγες ημέρες στη χριστιανική κατά τα άλλα αμερικανική δύση του 21ου αιώνα με την εν ψυχρώ δολοφονία από αστυνομικούς δύο Αφρο-αμερικανών, του 46χρονου Τζορτζ Φλόιντ και – μόλις προχθές – του 27χρονου Ρίτσαρντ Μπρουκς, θα επαναλάμβανε απλώς αυτό που είχαν κάνει άλλοι πρωτύτερα στα τέλη περίπου της δεκαετίας του 50, για να μας ενημερώσουν πως ξέσπασε ο πόλεμος των νέων εποίκων της αμερικανικής ηπείρου με τους Ινδιάνους. Ηταν τότε που προσπαθούσαμε μέσω των περίφημων ταινιών «γουέστερν» να μεταφερθούμε κινηματογραφικά στην «άγρια δύση» του 19ου αιώνα για να πληροφορηθούμε, όχι αντικειμενικά αλλά υποκειμενικά με τον φακό του εκάστοτε σκηνοθέτη του έργου, πώς οι «κακοί» Ινδιάνοι σκότωναν τους «καλούς» κάου-μπόυς ή καουμπόυδες (κατά τον εξελληνισμένο σχετικό όρο), που δεν έκαναν και τίποτε φρικτό. Ηθελαν απλά να τους πάρουν το χρυσάφι και να τους εξαφανίσουν από τα εδάφη τους, για να επεκτείνουν σε αυτά τον «πολιτισμό» της Αμερικής.
Μπορεί να πέρασαν τα χρόνια και να άλλαξαν οι καιροί, η αμερικανική δύση όμως παραμένει πάντα ίδια: Συνεπής στις αντιφάσεις της. Τότε και σήμερα, με τους δικούς της νόμους και τη δική της αντίληψη για την εφαρμογή τους. Φτιάχνει στα τέλη του 18ου αιώνα, με το Σύνταγμα που επισφραγίζει την ανεξαρτησία της, Διακηρύξεις των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, ενώ σήμερα πρωτοστατεί στην ψήφιση από τα Ηνωμένα Εθνη Διεθνών Συμβάσεων και Συνθηκών αναλόγου περιεχομένου, μόνο και μόνο για να απολαμβάνει την ηδονή του «βιασμού» τους από αυτήν. Ψάχνεις να βρεις πού είναι ο Ανθρωπος και πού είναι ο Πολίτης στον «χάρτη» της εξωτερικής και εσωτερικής αμερικανικής πολιτικής. Και το μόνο που διαπιστώνεις είναι οι αναρίθμητοι «ποταμοί» αίματος που «χάραξε» στο «ανάγλυφο» της παγκόσμιας ιστορίας η μεγάλη αυτή χώρα της αμερικανικής ηπείρου. Τα πρώτα «ρυάκια» τους σχηματίστηκαν με το αίμα των Ινδιάνων. Και όταν πια στέρεψαν οι «πηγές» τους, διότι τα ντουφέκια των αμερικανών εξαφάνισαν τους ερυθρόδερμους, βρήκαν αλλού «πηγές», που τις άνοιξαν οι πανταχού παρούσες σε όλο τον κόσμο σφαίρες τους, γεμίζοντας έτσι την υφήλιο με μεγαλύτερους «ποταμούς» αίματος που ντροπιάζουν τον πολιτισμό μας. Και η ντροπή γίνεται μεγαλύτερη, εάν αναλογιστεί κάποιος ότι την «κοίτη» αυτών των «ποταμών» την «χάραξε» η χώρα που θεωρείται ηγέτιδα δύναμη του σύγχρονου πολιτισμού! Πυργώνει σε δυσθεώρητα ύψη ουρανοξύστες επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου. Σε ανθρωπιστικό επίπεδο όμως εξακολουθεί να εγκαταβιώνει σε «παράγκες» σαν αυτές που έφτιαχναν οι πρωτόγονοι, οι οποίοι σε όλες τις διαδρομές τους καθοδηγούντο από τα φονικά ένστικτα που κουβαλούσαν μέσα τους. Οχι μόνο για να αμυνθούν απέναντι στην άγρια φύση που τους περιέβαλλε, αλλά και για να εξοβελίσουν με τα ακόντια και τα σπαθιά τους κάθε άλλον συνάνθρωπό τους που εμφανιζόταν στο κοινόβιο και τον έβλεπαν ως απειλή του ζωτικού τους χώρου, που ήθελαν να τον διαφεντεύουν ανενόχλητοι από τους άλλους. Ησαν Χριστιανοί εκείνοι που θέλησαν να γίνουν μετανάστες στον Νέο Κόσμο. Πήραν μάλιστα τη Βίβλο μαζί τους στις αποσκευές τους. Δεν διδάχθηκαν όμως τίποτε απολύτως από αυτήν. Αντί να ευαγγελισθούν το υπέροχο μήνυμα της Αγάπης του Ναζωραίου στους Ινδιάνους, έγιναν ληστές και δολοφόνοι τους, βάζοντας έτσι ακόμη ένα καρφί στον Σταυρό του Χριστού. Ησαν εκείνοι που αν και ομολογούσαν πίστη στον Εσταυρωμένο, δεν δίστασαν να διαπράξουν την πρώτη γενοκτονία στην ιστορία της ανθρωπότητας, για την οποία δεν μιλάει κανείς σήμερα.
Η αμερικανική δύση όμως δεν ντρόπιασε τον πολιτισμό μας μόνο με τις σφαίρες της, αλλά και με πολλούς άλλους τρόπους, όπως είναι λ.χ. ο ρατσισμός απέναντι στους νέγρους, η αντίληψη του “δουλοπάροικου” που καλλιέργησε διαχρονικά για αυτούς και η νοοτροπία του Σερίφη, που διέπει –δυστυχώς- ακόμη και σήμερα, στην εποχή των δικαιοκρατούμενων κοινωνιών, τη δημόσια ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Χάθηκε φαίνεται από τη Βίβλο κατά το ταξίδι της μετοικεσίας στην αμερικανική ήπειρο η σελίδα της προς Γαλάτας Επιστολής του Αποστόλου Παύλου, που διακηρύσσει την εν Χριστώ ισότητα όλων των ανθρώπων (γ΄ 28). Γι’ αυτό οι Χριστιανοί μέτοικοι που έγιναν αφεντάδες στην καινούργια πολιτεία της Αμερικής «βραχυκυκλώθηκαν» με τους μαύρους. Οτι η χώρα αυτή είχε ανέκαθεν πρόβλημα με τους έγχρωμους, δεν το μαθαίνουμε σήμερα. Το επιβεβαιώνουμε απλά με τα διάφορα περιστατικά που έρχονται συνεχώς στο προσκήνιο, πολλές φορές με τραγικό τρόπο. Παλιότερα ήσαν οι ερυθρόδερμοι. Αργότερα τους προέκυψαν οι μαύροι, προερχόμενοι κυρίως από την Αφρική, τους οποίους ανέχθηκαν να «ριζώσουν» στη χώρα τους στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικότητας που καλλιέργησαν και υπήρξε δομικό στοιχείο του ανύπαρκτου μέχρι τότε αμερικανικού έθνους, το οποίο συνετέθη αποκλειστικά από τις ποικιλώνυμες μεταναστευτικές ροές στην αμερικανική ήπειρο. Οι νέγροι λοιπόν έγιναν η καινούργια «πληγή» της αμερικανικής δύσης που κακοφορμίζει συνεχώς κάθε φορά που την ακουμπάει κάποιος. Η «κρούστα» της κρύβει όλη την καταπίεση των μαύρων στην Αμερική, η οποία τους αναγνώριζε μόνο το δικαίωμα να εργάζονται ως είλωτες στις φάρμες της ή κάποιες φορές να συμμετέχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες για να φέρνουν χρυσά μετάλλια που συντηρούσαν την εικόνα του μεγαλείου της, την οποία ήθελε πάντα να προβάλλει. Ως εκεί όμως. Τίποτε παρά πέρα. Τώρα, πώς έγινε και ένα μαυριδερός δουλοπάροικος κατάφερε να γίνει πρόσφατα Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, αυτό είναι μια άλλη ιστορία που χρειάζεται ξεχωριστή ανάλυση.
Μέσα λοιπόν σε αυτές τις συνθήκες, οι εν ψυχρώ δολοφονίες των δύο Αφρο-αμερικανών ήσαν απλά το «ξύσιμο» της «πληγής», της οποίας το «πύον» και το «αίμα» «ξεχύθηκε» πάλι στους δρόμους πολλών αμερικανικών πόλεων, για να θυμίσει σε όλους διά στόματος των οργισμένων διαδηλωτών, πόσο μεγάλο λάθος είναι να «ξύνει» κάποιος «πληγές» που πονάνε. Αντιδράσεις δικαιολογημένες μεν ως προς την αφορμή που τις προκάλεσε, εντελώς αδικαιολόγητες όμως ως προς τον τρόπο με τον οποίο εξεφράσθησαν. Το αίμα που φέρνει καινούργιο αίμα δεν κλείνει ποτέ πληγές. Ανοίγει απλά καινούργιες δίπλα στις παλιές. Και η βία που αντιμετωπίζεται με βία δεν φέρνει ποτέ την ειρήνη. Συντηρεί πάντα τον απεχθή φαύλο κύκλο της βίας. Είπαν κάποιοι για τον Φλόιντ, που τον πάτησε κτηνωδώς με το γόνατο στον λαιμό και τον έπνιξε ο αστυνομικός, ότι ήταν παραβάτης του νόμου, ενώ για τον νεαρό Μπρουκς, που πυροβολήθηκε πισώπλατα, ότι έτρεχε να ξεφύγει από τους αστυνομικούς. Και λοιπόν; Τι σημαίνει αυτό; Οτι έπρεπε να τους επιβληθεί η εσχάτη των ποινών από τους αστυνομικούς και μάλιστα πριν ακόμη κριθεί η παράβασή τους; Αυτά τα έκαναν οι Σερίφηδες της παλιάς εποχής, που έδιναν εντολή στα όργανά τους να τους πάνε τον καταζητούμενο «ζωντανό ή νεκρό» («dead or alive»), είναι όμως αδιανόητα σε μια δικαιοκρατούμενη πολιτεία. Αποστολή της Αστυνομίας σε μία τέτοια πολιτεία δεν είναι η θανάτωση των παρανομούντων πολιτών, αλλά η προστασία των εννόμων αγαθών όλων. Ακόμη και εκείνων που ασεβούν προς αυτά, με πρώτιστη προτεραιότητα τον απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή που αποτελεί το ύψιστο των εννόμων αγαθών. Εάν διαφύγει ένας παραβάτης, είναι μικρό το κακό. Θα τον συναντήσεις πάλι πιο κάτω. Εάν φύγει όμως μία ζωή, δεν θα μπορέσεις να την φέρεις ποτέ πίσω. Απλές σκέψεις που για κάποιους ανεγκέφαλους γίνονται άλυτα «σταυρόλεξα».
