Η οικογένεια των στρατιωτικών έχει αναδείξει πολλούς Αγίους εις την Αγία μας Εκκλησία. Οι περισσότεροι αναδείχθησαν κατά τους πρώτους αιώνες και έχυσαν το αίμα τους.
Ένας από αυτούς είναι και ο λαμπρός μάρτυρας του Χριστού Άγιος Ευστάθιος. Το πρώτο του όνομα ήταν Πλακίδας. Ήταν ωραίος στην εμφάνιση, γενναίος ανώτερος αξιωματικός, ξακουστός και ονομαστός στην αυτοκρατορία. Ήταν ειδωλολάτρης, αλλά ελεήμων, φιλεύσπλαχνος. Ήταν άνθρωπος με αρετές. Με την σύζυγό του Θεοπίστη απέκτησαν δυο ενάρετους γιούς.
Το σωτήριο κάλεσμα
Μια μέρα με τους στρατιώτες του βρίσκεται σε κυνήγι και βλέπει μια υπερμεγέθη έλαφο να τον κοιτάζει. Την κυνηγάει για να τη σκοτώσει. Όταν η έλαφος πηδάει ένα μεγάλο όρυγμα και τον κοιτάζει, παρατηρεί ο Πλακίδας ότι στα κέρατα έχει Σταυρό λάμποντα περισσότερο από τον ήλιο και την μορφή του Χριστού. Ακούει φωνή να του λέγει: «Γιατί, ω Πλακίδα, με διώκεις; Εγώ είμαι ο Χριστός, τον οποίον δεν ξέρεις και τιμάς με τα έργα σου, και δια σε εφάνην επάνω εις τούτο το ζώον. Αι ελεημοσύναι και οι καλοσύναι, τις οποίας κάμνεις εις τους πτωχούς, πάντοτε είναι ενώπιον μου, διό ήλθον εγώ ενώπιόν σου, να σε συλλάβω με τα δίκτυα της φιλανθρωπίας μου. Δεν είναι δίκαιον, άνθρωπος ως συ καλός να μη γνωρίζει την αλήθεια και να λατρεύει τα κωφά και αναίσθητα είδωλα. Εγώ, δια να σώσω το ανθρώπινο γένος, έλαβον ανθρώπου μορφή και ήλθα εις τούτο τον κόσμο». Συγκλονισμένος πέφτει κάτω από το άλογο και αφού συνήλθε ρωτά: «Τίνος είναι η φωνή την οποίαν ακούω; Ποίος είσαι συ, ο οποίος μου μιλεί; Φανέρωσέ μοι ποίος είσαι, δια να πιστεύσω εις σε». Του απαντά ο Κύριος : «Μάθε, Πλακίδα, ότι εγώ είμαι ο Χριστός, όστις έκτισα τον ουρανόν και την γην και εχώρισα το φως από το σκότος, όστις έκαμα τον ήλιο να λάμπει την ημέραν και την σελήνην και τους αστέρας να φέγγουν την νύκτα, όστις έκαμα τας ημέρας και τας νύκτας, τους μήνας και τα έτη, όστις έπλασα τον άνθρωπον εκ του μηδενός, όστις προς σωτηρία αυτού ήλθον μετά ταύτα εις την γη ως άνθρωπος, και εσταυρώθην και ετάφην και τη τρίτη ημέρα ανέστην εκ νεκρών». Ακούγοντας τα λόγια αυτά πέφτει καταγής και λέγει: «Πιστεύω, Κύριε, ότι συ είσαι o κτίστης και δημιουργός του κόσμου, ότι συ είσαι ο μόνος αληθινός Θεός, και κανείς άλλος».
Μετά από αυτά η έλαφος εξαφανίστηκε. Μετά το βραδινό φαγητό, ο Άγιος διηγήθηκε τα καθέκαστα στην σύζυγο και έλαβε την απάντηση: «Κύριέ μου, είδες τον Θεόν τον οποίον πιστεύουν οι Χριστιανοί; Αυτός είναι ο μόνος αληθινός Θεός. Αυτός θα σώσει και μας και τα τέκνα μας. Αυτόν είδον και εγώ χθες την νύκτα και μου είπε ταύτα τα λόγια: «Αύριον να έλθητε εις εμέ, συ και ο σύζυγος σου και τα τέκνα σας, να γνωρίσητε ότι εγώ είμαι Θεός αληθινός». Επειδή δε εφάνη και εις σε εις σχήμα ελάφου, έλα να υπάγωμεν αυτήν την νύκτα εις τον Αρχιερέα των Χριστιανών να μας βαπτίσει, διότι με το βάπτισμα τούτο σώζονται οι Χριστιανοί». Ο Άγιος απεκρίθη: «Αυτά τα ίδια είπε και εις εμέ ο Χριστός, να βαπτισθώμεν δηλαδή».
Πράγματι, τα μεσάνυκτα ο Άγιος και η οικογένειά του πήγαν στον τοπικό αρχιερέα και εξιστόρησαν τα γενόμενα και ο αρχιερέας τους βάπτισε στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος δίνοντας στον Άγιο το όνομα Ευστάθιος, στην σύζυγο το όνομα Θεοπίστη και στα τέκνα τα ονόματα Αγάπιος και Θεόπιστος. Αφού κοινώνησαν των Αχράντων Μυστηρίων και έλαβαν την ευχή του επέστρεψαν στο σπίτι τους.
Έλευση δεινών
Πράγματι, μετά από λίγες μέρες, από ασθένειες ψοφάνε τα ζωντανά του Αγίου. Πεθαίνουν οι άνθρωποι του σπιτιού και κλέφτες αρπάζουν όλα τα υπάρχοντα και η μόνη περιουσία των είναι τα ρούχα που φορούν. Ο ξακουστός ανώτερος αξιωματικός, κατάντησε ζητιάνος. Δεν δυσανασχέτησε και δεν παραπονέθηκε. Έπραξε όπως ο Ιώβ. Αποφάσισαν οικογενειακώς να φύγουν για τα Ιεροσόλυμα με πλοίο. Φθάσαντες στο λιμάνι, ο πλοίαρχος ζητά υπέρογκο ποσό και κρατά όμηρο την σύζυγο. Ο Άγιος προχωρά με τα παιδιά του και φθάνουν σε ένα ποτάμι. Στην προσπάθειά του να περάσει τα παιδιά του στην απέναντι όχθη, ένα το άρπαξε λύκος και το άλλο λιοντάρι.
Μόνος ο Άγιος βάδισε, οπλισμένος με υπομονή και δεχόμενος το θέλημα του Θεού, έφθασε στην πόλη «Βάδησσον» ονομαζόμενη. Εκεί εργάστηκε, άγνωστος μεταξύ αγνώστων και άσημος για 15 έτη. Ο καλός Θεός φρόντισε να σωθούν οι υιοί του από τα δόντια των θηρίων και η σύζυγός του εξ αιτίας ξαφνικής αρρώστιας του πλοιάρχου, αφέθηκε ελεύθερη. Ο Άγιος δεν τα γνώριζε.
Στα δύσκολα τον θυμήθηκαν
Ο αυτοκράτορας Τραϊανός κάποτε βρέθηκε σε δύσκολη θέση. Έγινε μια στάση και δεν μπορούσε να νικήσει τους στασιαστές. Τότε θυμήθηκε τον γενναίο στρατηγό Άγιο Ευστάθιο. Έστειλε ανθρώπους του σε όλη την αυτοκρατορία να τον βρουν και να επιστρέψει στη Ρώμη. Επέστρεψε ο Άγιος και έκανε νέα επιστράτευση και προσέλαβε τα παιδιά του ως μαγείρους, χωρίς να το γνωρίζει. Πολεμώντας και νικώντας τους στασιαστές, έφθασε και στρατοπέδευσε στην αυλή της συζύγου του, πάλι χωρίς να το γνωρίζει. Κατά θαυμαστό τρόπο η οικογένεια ενώθηκε και η χαρά απλώθηκε και σε ολόκληρο το στράτευμα.
Το μαρτυρικό τέλος της οικογενείας
Ο αυτοκράτορας Τραϊανός πεθαίνει και τον διαδέχεται ο ανεψιός του Αδριανός, ειδωλολάτρης και μέγας διώκτης των Χριστιανών. Με τιμή και χαρά υποδέχτηκε τον νικητή στρατηγό Άγιο Ευστάθιο και θέλησε να προσφέρει θυσία στους ειδωλολατρικούς «θεούς». Διέταξε να το πράξει και ο Άγιος. Άκουσε τότε να του λέγει ο Άγιος Ευστάθιος: «Βασιλεύ, εγώ εις τον Χριστόν μου θυσιάζω, Αυτόν δοξάζω και Αυτόν θα ευχαριστήσω διότι εις αυτόν χρεωστώ την ζωήν μου και την ψυχήν μου, διότι Αυτός μοι έδωκε δύναμιν και ενίκησα τους εχθρούς του αυτοκράτορος, Αυτός ηυδόκησε και είδον και την γυναίκα και τα τέκνα μου. Άλλον Θεό ούτε γνωρίζω ούτε πιστεύω, ειμή Αυτόν μόνον, όστις έκαμε τον ουρανό και την γην και πάντα τα εν αυτοίς». Η χαρά χάνεται. Ο αυτοκράτορας διατάζει να του αφαιρέσουν τη στολή και προσπαθεί να τον μεταπείσει.
Αφού αυτό στάθηκε αδύνατον, διέταξε να πάνε την οικογένεια σε πεδιάδα και να αφήσουν λιοντάρι πεινασμένο να τους κατασπαράξει. Το λιοντάρι όταν τους πλησίασε έσκυψε το κεφάλι και τους προσκύνησε. Διατάζει, τότε, ο αυτοκράτορας να πυρακτώσουν χάλκινο βόδι και να τους βάλουν μέσα. Πριν τους βάλλουν μέσα στο πυρακτωμένο χάλκινο βόδι ύψωσαν τα χέρια στον ουρανό και προσευχήθηκαν.
Όταν μετά από τρείς ημέρες άνοιξαν το χάλκινο βόδι τους βρήκαν νεκρούς, αλλά άθικτους σωματικά. Πολλοί συγκεντρωθέντες ειδωλολάτρες διαπιστώσαντες το θαύμα πίστεψαν στον Χριστό.
Η μνήμη των εορτάζεται κατ΄ έτος, την 20ή Σεπτεμβρίου.
