Γράφει ο π.Αντώνιος Χρήστου
Εισήλθαμε στην πνευματική περίοδο του Δεκαπενταυγούστου και να εορτάσουμε το Πάσχα του Καλοκαιριού, δηλαδή την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εχουμε όμως μέρες να μιλήσουμε για αυτό σε κάποιο επόμενο άρθρο μας. Επομένως στο σημερινό αποφασίσαμε να ασχοληθούμε με ένα θέμα που πιστεύουμε ότι απασχολεί πολλούς, βαθιά πνευματικό, και έχει να κάνει με τον συνδυασμό της βούλησης του ανθρώπου και τη δύναμη της συνήθειας! Πράγματι είναι πολύ περίεργο ενώ γνωρίζουμε το καλό, ξέρουμε τι είναι σωστό, ξέρουμε τι μας ωφελεί και τι όχι, παρ’ όλα αυτά στην πράξη επιλέγουμε και υιοθετούμε το λανθασμένο, το αμαρτωλό και το επιβλαβές. Γιατί συμβαίνει αυτό; Πού οφείλονται αυτά θα εξηγήσουμε στις παρακάτω γραμμές, ακολουθήστε μας…!
Ο τίτλος του άρθρου μας είναι δανεισμένος από το γνωστό τραγούδι του Σωκράτη Μάλαμα «Πριγκιπέσα» και είναι καίριος για το θέμα που επιλέξαμε. Φυσικά μπορεί να ερμηνευθεί ανάλογα με την οπτική γωνία που προσεγγίζει τον στίχο κανείς, αλλά εμείς θα το πάρουμε με την πνευματική έννοια και οπτική γωνία. Είναι γεγονός ότι τόσο από την έμφυτη συνείδησή μας, όσο και από τη διδασκαλία της Εκκλησίας και την προσωπική μελέτη και καλλιέργεια του καθενός, ξέρουμε ποιο είναι το θέλημα Του Θεού στη ζωή μας. Ο Κύριος είναι ο δημιουργός μας, αυτό σημαίνει ότι ξέρει την πραγματική φύση μας και τις οντολογικές μας προδιαγραφές και γι’ αυτό ό,τι έχει διδάξει, έχει να κάνει με την πραγματική φύση μας και την πραγματική μας ωφέλεια.
Αυτό το γεγονός είναι η βασική διαφορά από οποιαδήποτε άλλη πίστη, θρησκεία, σύστημα διδασκαλιών και φιλοσοφιών του κόσμου. Η τήρηση των εντολών Του Θεού δεν έχει να κάνει βέβαια μόνο με την οντολογική μας κατασκευή και προοπτική, κυρίως έχει να κάνει με την αγάπη που έχουμε ή θα έπρεπε να έχουμε για τον Θεό. Το λέει ο ίδιος ο Κύριος: «Αν μ᾽ αγαπάτε, τηρήστε τις εντολές μου» (Ιω. 14, 15) και μάλιστα μας υποδεικνύει και τον τρόπο: «και αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης της καρδίας σου και εξ όλης της ψυχής σου και εξ όλης της διανοίας σου και εξ όλης της ισχύος σου. αύτη πρώτη εντολή. 31 και δευτέρα ομοία, αύτη· αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν. μείζων τούτων άλλη εντολή ουκ έστι» (Μρ. ιβ΄ 29-31). Αρα όταν πραγματικά αγαπούμε τον Θεό το κάνουμε για να είμαστε σε κοινωνία μαζί Του και όχι για να μην πάμε στην κόλαση, ούτε να πάρουμε μισθό στον παράδεισο, ούτε για να μας χορηγεί ο Θεός μόνο αυτά που επιθυμούμε, όπως υγεία και πολλά υλικά αγαθά, αλλά ακόμη και ό,τι επιτρέπει ο ίδιος για εμάς, άσχετα αν στην πράξη είναι δυσκολίες κατά κόσμον και δοκιμασίες.
Ομως τα πράγματα στον κόσμο, αλλά και στον ίδιο μας τον εαυτό, δυστυχώς δεν είναι ιδανικά. Υπάρχει η αίσθηση του καλού που ξεχωρίζεται από το κακό, αλλά δεν είναι πάντα ξεκάθαρο στη γεμάτη σύγχυση εποχή μας. Εχουμε αναφέρει και σε παλαιότερο άρθρο μας, ότι στις μέρες το κακό δεν παρουσιάζεται ως κακό, αλλά ως καλό και σύγχρονο και ωφέλιμο και εδώ είναι το επικίνδυνο. Εδώ το καλό, π.χ. τα φάρμακα, αν δεν τα πάρουμε σε σωστή αναλογία ή με εντολή γιατρού μπορούν να γίνουν ακόμη και φονικά για τον άνθρωπο, πόσο μάλλον όταν υιοθετώντας το κακό, έστω από εξαπάτηση και σύγχυση. Ο εκλεκτός αδελφός, φίλος και συμφοιτητής π. Ιάκωβος Κανάκης, Πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως, σε ένα δικό του ανάλογο άρθρο απαντά γιατί, ενώ ξέρουμε το καλό κάνουμε το κακό και θα το δανειστούμε για τις ανάγκες του άρθρου μας: «Ομως υπάρχουν και τρείς παράγοντες που μας παρακινούν στο να κάνουμε το κακό. Αυτοί είναι «τα πάθη μας, οι δαίμονες και η κακή προαίρεση». α) Ως προς τα πάθη, είναι αυτά που υπάρχουν μέσα μας, «κρύβονται» πίσω από πράγματα και συμπεριφορές και παρουσιάζονται ως φυσικά. Η μη εγκράτεια στις ηδονές του βίου σχετίζεται με αυτά. Η συνήθεια σε απολαύσεις δίνει στο πάθος τη δυνατότητα να αποκτά δικαιώματα. Το πάθος δεν γίνεται μόνο η δεύτερη φύση, αλλά «κολλάει» δυνατά στην ύπαρξη και γίνεται η ίδια μας η φύση. Επίσης, η έντονη οργή ή η αδικαιολόγητη λύπη εναντίον αυτού που μας πρόσβαλε ή μας ζημίωσε, οδηγεί στο κακό. Η ύπαρξη και ανάπτυξη των παθών γίνεται αιτία να «θρονιάζει» και να «βασιλεύει» το κακό, να μην «βλέπεις» καν το αγαθό και έτσι η καρδιά να γίνεται «σπήλαιο ληστών». β) Οι «εκπεσόντες άγγελοι», οι δαίμονες δηλαδή, είναι αυτοί που κινούν τον άνθρωπο προς το κακό, εκμεταλλευόμενοι τα προαναφερθέντα πάθη. Οι δαίμονες εκμεταλλευόμενοι την αδιαφορία που δείχνουμε για την ύπαρξη των παθών μας, μας επιτίθενται ξαφνικά με μεγάλη σφοδρότητα, διεγείροντάς τα. Το έργο τους το κάνουν κρυφά και δόλια. Τέλος, γ) το τρίτο που παρακινεί στο κακό, είναι η κακή προαίρεση. Ενώ δηλαδή ξέρουμε ποιο είναι το σωστό, επιλέγουμε το πονηρό. Το προτιμάμε γιατί είναι πιο αρεστό στην πεσμένη φύση μας».
Επομένως αδελφοί μου, αν όντως θέλουμε να απαλλαγούμε από το κακό, αν όντως θέλουμε να πράττουμε το καλό και το αγαθό στη ζωή μας, αξίζει να πολεμήσουμε τα πάθη και τις αδυναμίες μας, τον διάβολο και την κακή μας προαίρεση μετατρέποντάς τη σε καλή. Τέλος αξίζει να ξέρουμε ότι ζούμε έναν συνεχή αόρατο πόλεμο. Η Εκκλησία μάς προετοιμάζει και μας δίνει τα όπλα από το βάπτισμα και το χρίσμα για να αντεπεξέλθουμε. Οσο είμαστε στο ασφαλές καταφύγιο της χάρης Του Θεού και της Εκκλησίας μας, τα πράγματα θα είναι νικηφόρα και θα αξιωθούμε το στεφάνι της νίκης που το έχουν όλοι οι Αγιοι της Εκκλησίας μας. Οταν όμως δεν έχουμε συνείδηση αυτού του αοράτου πολέμου ή αδιαφορούμε και δικαιολογούμε τα πάθη και τις αμαρτίες μας, τότε δυστυχώς θα έχουμε και τις συνέπειες της αμαρτίας. Οπως λέει ο Απόστολος Παύλος: «Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος, το δε χάρισμα του Θεού ζωή αιώνιος εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών» (Ρωμ. στ΄ 23). Δηλαδή σε απλή μετάφραση: «Διότι ο μισθός που πληρώνει η αμαρτία είναι θάνατος, ενώ το δώρο του Θεού είναι ζωή αιώνιος διά του Χριστού Ιησού του Κυρίου μας». Ας επιλέγουμε αδελφοί το καλό και ας νικάμε την αδυναμία του εαυτού μας να επιλέγει το κακό, σαν τους εθισμένους τοξικομανείς που ζητούν όλο και ισχυρότερη δόση και στο τέλος οδηγούνται στον θάνατο, φθείροντας την υγεία και της ψυχής και του σώματος! Ετσι δεν είμαστε κύριοι του εαυτού μας, αλλά υποχείρια των επιθυμιών μας ξεκάθαρα!
