Του π. Γεωργίου Δορμπαράκη
«Αν είμαστε αμελείς για τη σωτηρία μας, ο Θεός επίσης θα γίνει “αμελής” προς εμάς» (όσιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ).
Ακούγεται τόσο παράδοξο και ίσως «αντορθόδοξο»! Είναι δυνατόν ο Θεός που μας απεκάλυψε ο Ιησούς Χριστός να δείξει την οποιαδήποτε «αμέλεια» απέναντι στον άνθρωπο, ιδίως δε τον χριστιανό, που είναι βαπτισμένος στο άγιο όνομά Του και αποτελεί δικό Του μέλος; Πώς μπορεί το μέλος να μη συνυπάρχει με το υπόλοιπο σώμα και να μη δέχεται τη στοργή και τη φροντίδα της κεφαλής, Χριστού Ιησού, από τον Οποίο υφίσταται το σώμα, λειτουργεί και τρέφεται για να είναι ζωντανό; Ο Ίδιος τόνισε ότι «αφήνει τα ενενήντα εννέα πρόβατα και κυνηγά το ένα το χαμένο»! Ήδη από την Παλαιά Διαθήκη ακούγεται ο προφητικός λόγος που, εξαιρετικά παρήγορα, μας λέει ότι «κι αν η μάνα ξεχάσει το παιδί της, ο Θεός δεν πρόκειται ποτέ να μας λησμονήσει!»
Διότι ο Τριαδικός Θεός μας είναι αγάπη που δεν κατανοείται κατά τα ανθρώπινα, δηλαδή δεν ταλαντεύεται ποτέ και δεν εξαρτάται από τις διαθέσεις του ανθρώπου. Η αγάπη του Θεού είναι απόλυτη, άπειρη, εκτεινόμενη σε όλους και σε όλα, ακόμη και στον ίδιο τον Πονηρό διάβολο, τον οποίο θα ήθελε να είναι κοντά Του, αρκεί να μετανοούσε! Με άλλα λόγια, αν η αγάπη του Θεού λειτουργούσε με σκαμπανεβάσματα, όπως η δική μας ανθρώπινη αγάπη, θα ήταν ανώριμη. Κι ακόμη: πώς θα εννοούσαμε την «αντίφαση» του Θεού μας, ο Οποίος επιτάσσει την αγάπη μας ακόμη και προς τον εχθρό μας – που είναι η δική Του τέλεια αγάπη όπως φάνηκε επάνω στον Σταυρό – ενώ, κατά τον λόγο του αγίου, ο Ίδιος την ακυρώνει, «αμελώντας» τον αμελή άνθρωπο; Μία σου και μία μου δηλαδή;
Κι ασφαλώς δεν πρόκειται για «αντίφαση» του Θεού ούτε για αντορθόδοξη θέση του αγίου Σωφρονίου! Ο Θεός εν Χριστώ αδιάκοπα εργάζεται για τη σωτηρία μας, διότι «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν», βρίσκεται πίσω από όλα ως η πηγή του Είναι, αφού χωρίς Αυτόν τίποτε δεν υπάρχει και δεν υφίσταται κατά τον αποκαλυπτικό λόγο Του «Εγώ είμι ο Ων», Εκείνον συνεπώς «διαβάζουμε και βλέπουμε» σε οτιδήποτε ορατό και αόρατο στον κόσμο. Πώς λοιπόν θα «αμελήσει» προς εμάς;
Πρόκειται, όπως καταλαβαίνουμε, για τη συνέργεια του ανθρώπου στη σχέση του με τον Θεό. Ενώ ο Θεός τού δίνει τα πάντα, όμως ως κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν Εκείνου δημιουργημένος, συνεπώς έχοντας την ελευθερία ως δομικό του στοιχείο, πρέπει και εκείνος να ανταποκριθεί. Αν ανταποκριθεί, αν θελήσει δηλαδή ο άνθρωπος να υπακούσει στον Δημιουργό του εν αγάπη, τότε Εκείνος τον εξυψώνει σε υιό Του και τον κάνει ένα με τον Ίδιο – ένας άλλος θεός επί της γης: ό,τι θεωρείται ως θέωση του ανθρώπου. Αν όμως δεν θελήσει, αν την υπακοή στον Θεό ο άνθρωπος την εκλάβει αρνητικά και πορευτεί κατά το δικό του θέλημα, τότε ο Θεός δεν εκβιάζει την ανταπόκρισή του και τον αφήνει έκθετο στις επιλογές του. Χωρίς να αφίσταται από τον άνθρωπο που έτσι κι αλλιώς τον κρατάει στην ύπαρξη με τις ενέργειές Του, του δίνει ευκαιρίες μετανοίας, τον καλεί ποικιλοτρόπως, αλλά σταδιακά ο άνθρωπος που αμελεί τη σχέση του με τον Θεό και επιμένει στα δικά του αρχίζει να τυφλώνεται ως προς την παρουσία του Θεού, εκλαμβάνοντας τον αισθητό κόσμο ως τη μόνη πραγματικότητα.
Η πνευματική τύφλωση αυτή, που είναι χειρότερη βεβαίως από τη σωματική, φαίνεται ως «αμέλεια» του Θεού στον υπερήφανο και αλαζόνα άνθρωπο. Σαν τον σωματικά τυφλό που αδυνατεί να δει το φως του ήλιου. Αλλά βεβαίως ο ήλιος υπάρχει κι ο Θεός υπάρχει και αγαπά, αλλά πώς να στείλει τις ακτίνες Του εκεί που υπάρχουν κλειστά παράθυρα; Δυστυχώς η κατάσταση αυτή είναι η τραγωδία ενός μεγάλου μέρους της ανθρωπότητας και μάλιστα διαχρονικά. Ίσως μιλάμε για την κόλαση επί της γης – ο Θεός να μας αφήνει μόνους στην καταστροφική πορεία της αρρωστημένης εγωιστικής θέλησής μας!
