Του Γιώργου Τόλη, εφημερίδα “Παραπολιτικά”
Η Παιδεία είναι ένας από τους τομείς που πάσχουν περισσότερο από όσο φαίνεται στην Ελλάδα της κρίσης, ωστόσο τα προβλήματα που απλώνονται από την Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση μέχρι και τα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα δεν αντιμετωπίζονται ουσιαστικά από καμία κυβέρνηση την τελευταία δεκαετία.
Η «πρώτη φορά Αριστερά» δεν φαίνεται να ξεφεύγει από τον κανόνα αυτόν, καθώς προσπαθεί να αναιρέσει ό,τι έπραξαν στην Παιδεία οι προηγούμενες κυβερνήσεις και επιδιώκει να φέρει ριζοσπαστικές αλλαγές (με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι θα γίνουν υπό το πρίσμα της Αριστεράς), που εύλογα προκαλούν αντιδράσεις. Από την πρώτη στιγμή, το υπουργείο Παιδείας «βάφτισε» μεταρρύθμιση στην Παιδεία την πλήρη αλλοίωση του θρησκευτικού στοιχείου στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπως το ξέρουμε στα σχολεία εδώ και δεκαετίες, έχοντας στα «σκαριά» την αλλαγή του μαθήματος των Θρησκευτικών.
Αρωγός στην επιχείρηση αυτή, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ), το Διοικητικό Συμβούλιο του οποίου στελεχώθηκε τον Οκτώβριο του 2015 με άτομα που συνδέονται με τον ΣΥΡΙΖΑ και έχει αναλάβει τη διαμεσολάβηση ανάμεσα στο υπουργείο και την Εκκλησία για τις αλλαγές στο μάθημα των Θρησκευτικών. Το ίδιο σχεδιάζει και τα νέα σχολικά βιβλία, που από την προσεχή χρονιά θα μοιραστούν στους μαθητές.
Επικεφαλής του ινστιτούτου τέθηκε ο γνωστός ακαδημαϊκός Γεράσιμος Κουζέλης, καθηγητής Κοινωνικής Θεωρίας και Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με πλούσιο συγγραφικό και ερευνητικό έργο. Ο διορισμός του εγκρίθηκε από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής τον Οκτώβριο του περασμένου έτους με τις ψήφους της κυβέρνησης, ενώ η αντιπολίτευση ψήφισε «παρών».
Πιστός στην αριστερή ιδεολογία, ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής έχει στηρίξει στο παρελθόν διακριτικά τον Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ, μέσω αρθρογραφίας του στην «Αυγή». «Η Αριστερά στην κυβέρνηση θα διασώσει τη δημοκρατία επανεγγράφοντάς την και εδραιώνοντάς την εντός μιας νέας διάταξης των δυνάμεων, μιας νέας σχέσης πολίτη-πολιτείας, μιας νέας προοπτικής, της σοσιαλιστικής», επιχειρηματολογούσε σε ένα από τα άρθρα του παραμονές των ευρωεκλογών του 2014. Οσον αφορά στο όραμά του για το μέλλον του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας, τάσσεται υπέρ της αξιολόγησης των εκπαιδευτικών και του επανασχεδιασμού της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης ριζικά, χωρίς να αποκλείει αυτή να επεκτείνεται και μετά το Δημοτικό.
Στο ζήτημα της παρουσίας του θρησκευτικού στοιχείου, ο Γεράσιμος Κουζέλης έχει ταχθεί δημόσια υπέρ της κατάργησης της πρωινής προσευχής στα σχολεία, αλλά και της αλλαγής του μαθήματος των Θρησκευτικών, «ώστε να μπορούν να το παρακολουθούν όλοι οι μαθητές, χωρίς την ανάγκη απαλλαγής», σύμφωνα με δηλώσεις του στην «Καθημερινή». Απαντώντας σε ερώτηση της «Αυγής» για την κατάργηση της προσευχής, σημείωσε: «Γνώμη μου είναι πως έχει έρθει ο καιρός να συμβεί. Πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στη συνολικότερη οργάνωση της εκπαιδευτικής δομής. Το ζήτημα δεν είναι μόνο ένα πιο σύγχρονο σχολείο, αλλά και ένα πιο δημοκρατικό».
Ενθερμοι υποστηρικτές του ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και με κείμενα
Οι σχέσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής με το κυβερνών κόμμα δεν σταματούν στον πρόεδρο, αλλά γίνονται πιο πυκνές όσο κατεβαίνει κανείς την ηγετική πυραμίδα.
Ο αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου και πρόεδρος του Κέντρου Μελετών και Τεκµηρίωσης της ΟΛΜΕ, Παύλος Χαραμής, ήταν το 2014 στο ψηφοδέλτιο της «Ανοιχτής Πόλης», με επικεφαλής τον τότε υποψήφιο δήμαρχο Αθηναίων, Γαβριήλ Σακελλαρίδη. Ο Π. Χαραμής έχει ταχθεί υπέρ της ανάγκης μιας δημόσιας και δημοκρατικής Παιδείας, χωρίς «οικονομική και θρησκευτική χειραγώγηση», μιλώντας σε ημερίδα του Πάντειου Πανεπιστημίου την άνοιξη του 2014.
Ενα από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΙΕΠ, ο Κώστας Βρατσάλης, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με ειδίκευση στις Θεωρίες Μάθησης, δεν έχει πολιτευτεί με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αποτελεί ένθερμο υποστηρικτή του κόμματος και δεν το κρύβει. Σε άρθρο του στην «Αυγή» τον Σεπτέμβριο του 2015, λίγες ημέρες πριν από τις βουλευτικές εκλογές, προπαγάνδιζε ανοιχτά υπέρ του κυβερνώντος κόμματος καταλήγοντας στο κείμενό του: «Γι’ αυτό ψηφίζω ΣΥΡΙΖΑ χωρίς κόμπλεξ. Είμαι 61άρης και σας γ@@ώ τα λύκεια, που λέει κι ο Σαββόπουλος».
Στα μέλη που υποστηρίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ συγκαταλέγεται και ο αναπληρωτής καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Ο τελευταίος μαζί με τους Κώστα Βρατσάλη και Γεράσιμο Κουζέλη και περισσότερους από 200 άλλους ακαδημαϊκούς συνυπέγραφαν πριν από τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου ανοιχτή επιστολή στήριξης του Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησής του. Με το κείμενό τους τότε οι ακαδημαϊκοί καλούσαν «κάθε αριστερό, κάθε αγωνιστή, κάθε δημοκράτη να δώσει κάθε δυνατή συνδρομή στην εκλογική προσπάθεια μέσα από τις γραμμές του ΣΥΡΙΖΑ», δηλώνοντας ότι «το μέλλον είναι ανοιχτό στην υπέρβασή του».
Εκτός από τις ριζικές αλλαγές στα σχολικά βιβλία των περισσότερων τάξεων, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τη μεταρρύθμιση στα Θρησκευτικά. Μετά τις αντιδράσεις που προέβαλε η Εκκλησία, συστάθηκε ειδική, επταμελής επιτροπή για να συζητήσει το ζήτημα, με επικεφαλής τον Γεράσιμο Κουζέλη, η οποία αναμένεται να ανακοινώσει την τελική απόφαση μετά το Πάσχα. Μέχρι τότε, τα στελέχη της επιτροπής, όπως και αυτά του υπουργείου Παιδείας, κρατούν κλειστά τα χαρτιά τους για την ακριβή φύση των αλλαγών, επισημαίνοντας απλώς ότι ο στόχος είναι το μάθημα να γίνει πιο «δημοκρατικό».
