Του Πάνου Ευαγγέλου
Eίχε αφιερώσει τη ζωή του στο να προστατεύει και να υπηρετεί τις Στροφάδες, τα σπάνιας φυσικής ομορφιάς νησάκια στη Ζάκυνθο. Ο π. Γρηγόριος Κλάδης έζησε εκεί 38 χρόνια, ολομόναχος, υπηρετώντας τον Θεό και τη φύση.
Ο παπα-Γρηγόρης κοιμήθηκε πριν από λίγες ημέρες αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο κενό, αλλά και ένα σπουδαίο έργο για το οποίο μίλησαν όλοι.
Την εξόδιο ακολουθία, η οποία τελέστηκε στον τόπο που γεννήθηκε, στον Αγαλά, έψαλε ο Μητροπολίτης Ζακύνθου κ. Διονύσιος, συμπαραστατούμενος από πλήθος ιερέων, και στο τέλος της αναφέρθηκε στον λιτό βίο του γέροντα, στην αφοσίωσή του στον τόπο όπου μόνασε, ακολουθώντας τον βίο του Αγίου Διονυσίου, που αγάπησε και φύλαξε για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες. Επίσης, παραβρέθηκαν τα μέλη της οικογένειάς του, συγχωριανοί του από τον Αγαλά, εκπρόσωποι της Θηροφυλακής που συμμετείχαν μαζί του στη φύλαξη των Στροφάδων και πλήθος κόσμου, ενώ από τις αυτοδιοικητικές Αρχές συμμετείχε ο αντιπεριφερειάρχης Ζακύνθου.
Σύμφωνα με όσα είπαν όλοι όσοι τον έζησαν, ήταν η ψυχή των Στροφάδων και του ιστορικού καστρομονάστηρου, φυλάσσοντάς το από κάθε επίβουλη ενέργεια, με αληθινή αφοσίωση, ως γνήσιος ερημίτης, αποτραβηγμένος στην επαφή του με το θείο αλλά και με τη φύση που λάτρευε και προστάτευε. Άλλωστε η τιμητική φρουρά που μετέφερε το φέρετρο με το σώμα του στην τελευταία του κατοικία, στο κοιμητήρι του χωριού του, αποτελούταν από άνδρες της Θηροφυλακής, που μαζί του προστάτευαν το ευαίσθητο οικοσύστημα των Στροφάδων από τους λαθροκυνηγούς. Μόνη του παρέα και συντροφιά στον τόπο που ο ίδιος επέλεξε να απομονωθεί ήταν λίγα πρόβατα και ο αγαπημένος του σκύλος.
Φιλόξενος όμως, πάντα είχε κάτι να φιλέψει τους λιγοστούς επισκέπτες στο έρημο νησί, ανώνυμους και επώνυμους. Μέχρι και το 1985 όταν υπήρχαν ακόμη φαροφύλακες στα Στροφάδια, τους συντρόφευε και μάλιστα βοηθούσε στη συντήρηση και λειτουργία του Φάρου. Μετά, όταν οι Φάροι αυτοματοποιήθηκαν, συνέχιζε να τον φροντίζει και να τον συντηρεί, ώστε να παραμένει πάντα σε λειτουργία για τους ναυτικούς του περάσματος.
Σαν ένα σύγχρονος Ροβινσώνας επέλεξε, όχι τη βουή του μοναστηριού στην πόλη μας, αλλά την απέραντη γαλανή ερημία της παλαιάς έδρας της μονής μετανοίας του. Η ζωή για τον παπα-Γρηγόρη ήταν πολύ μοναχική, σχεδόν ασκητική. Στα Στροφάδια, στον τόπο όπου θάφτηκε και βρέθηκε το σκήνωμα του Αγίου Διονυσίου, περιπολούσε σε κάθε σπιθαμή του, τραβούσε νερό από το ίδιο πηγάδι του πύργου των Παλαιολόγων, που έπιναν νερό οι μοναχοί επί Βυζαντίου και παράλληλα κάθε ξημέρωμα έκανε τη δικιά του προσευχή για τη σωτηρία της ψυχής μας.
Ο μακαριστός ιερομόναχος είχε γεννηθεί στη Ζάκυνθο στις 13 Σεπτεμβρίου 1937. Όντας αδελφός της περιώνυμης Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου Ζακύνθου, χειροτονήθηκε διάκονος στις 18 Απριλίου 1965 και πρεσβύτερος στις 16 Αυγούστου 1967.
Το καστρομονάστηρο και το λείψανο του Αγίου Διονυσίου
Το πρώτο μισό του 13ου αιώνα ο αυτοκράτορας της Νικαίας Θεόδωρος ο Α’ Λάσκαρις ίδρυσε την Ιερά Μονή Στροφάδων, αφιερωμένη στον Σωτήρα Χριστό (όπως συνήθιζαν οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες). Σύμφωνα με τον ιστορικό της Ζακύνθου Λ. Ζώη, ο αυτοκράτορας Ιωάννης ο Παλαιολόγος ανακαίνισε το μοναστήρι γύρω στα 1440 μ.Χ.
Το κτιριακό συγκρότημα έχει μορφή καστρόπυργου, είναι δηλαδή ένα οχυρό μοναστήρι. Το καθολικό της μονής, δηλαδή ο κεντρικός ναός, ο της Θείας Μεταμορφώσεως, βρίσκεται μέσα στον πύργο της μονής, πράγμα μοναδικό τουλάχιστον σε ορθόδοξο μοναστήρι. Στο κτιριακό συγκρότημα, απέναντι από τον πύργο, υπάρχει ο ναΐσκος του Αγίου Γεωργίου, που φιλοξένησε το Σώμα του Αγίου μας ως τάφος Του για λίγα χρόνια. Το 1530 ή το 1538 κατά τον Χιώτη, το μοναστήρι δέχεται επίθεση Σαρακηνών, οπότε σφαγιάζονται οι πατέρες της μονής. Το μοναστήρι ύστερα από αυτή τη συμφορά σιγά-σιγά αρχίζει να αναζωογονείται και επανδρώνεται ξανά. Έτσι στα 1568, σε κάποια εκκλησία της Ζακύνθου, ο Ζακυνθινός κόντες Δραγανίγος Σιγούρος του Μωκίου γίνεται με την τελετή της κουράς μοναχός της των Στροφάδων Μονής με το όνομα Δανιήλ (Διονύσιος ονομάστηκε στην σε Αρχιεπίσκοπο χειροτονία Του). Αργότερα γίνεται και ηγούμενος Αυτής, γύρω στα 1570, σύμφωνα με μαρτυρίες συμβολαίων της εποχής εκείνης. Ως Αρχιεπίσκοπος πρώην Αιγίνης φρόντιζε τα μοναστήρια του ποικιλοτρόπως, έως ότου πραγματοποιήθηκε η επιθυμία Του να ταφεί στη Μονή Στροφάδων πεθαίνοντας στα 1622 Δεκεμβρίου 17. Ύστερα από λίγα χρόνια έγινε η ανακομιδή του Λειψάνου Του και κατά θαυματουργικό τρόπο βρέθηκε το Λείψανό Του άθικτο από τον πανδαμάτορα χρόνο. Το Λείψανο του Αγίου μας μένει στα Στροφάδια μέχρι την 19η Αυγούστου του 1717, χρονιά κατά την οποία γίνεται μεγάλη επίθεση των Αγαρηνών οι οποίοι σκότωσαν και αιχμαλώτισαν τους μοναχούς. Μόνο δύο κρυμμένοι στον λόγγο γλίτωσαν, πήραν το Λείψανο του Αγίου και το έφεραν στη Ζάκυνθο και από τότε μέχρι σήμερα ο Αγιος παραμένει στο νησί Του, προστάτης και πολιούχος του, χαρίζοντας την ευλογία Του σε όσους τη ζητούν.
Μαζί όμως με το λείψανο του Αγίου μεταφέρθηκε και η έδρα της Μονής των Στροφάδων στην πόλη της Ζακύνθου, όπου παραμένει μέχρι σήμερα. Η Μονή είχε σημαντική βιβλιοθήκη και ιερά σκεύη μεγάλης αξίας. Τμήματα της βιβλιοθήκης αυτής και των ιερών σκευών βρίσκονται στο μοναστήρι στη Ζάκυνθο αλλά και στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας.
Τα κτίρια της ιστορικής αυτής Μονής υπέστησαν σημαντικότατες ζημιές κατά τον σφοδρό σεισμό (ισχύος 6,6 βαθμών Ρίχτερ) της 18ης Νοεμβρίου 1997.
