Στον Πάνο Ευαγγέλου
Ως προσπάθεια η οποία θέλει να αλλάξει την κοινωνική δομή της Ελλάδος χαρακτηρίζει τις τελευταίες κυβερνητικές παρεμβάσεις (θρησκευτικά, νόμος περί ταυτότητας φύλου κ.α.) ο μητροπολίτης Λαγκαδά κ. Ιωάννης, σε συνέντευξη του στην «Κιβωτό της Ορθοδοξίας». Για το εορταστικό κλίμα των ημερών ο ίδιος επισημαίνει ότι «οι εορτές έχουν ως σκοπό να δώσουν στον άνθρωπο νόημα ζωής και είναι δείκτες πορείας προς εκείνον τον τρόπο ζωής, ο οποίος δικαιώνει υπαρξιακά τον άνθρωπο».
Αλλαγή ταυτότητας φύλου, θρησκευτικά, γάμοι ομοφυλοφίλων. Βλέπετε πίσω από αυτά μια προσπάθεια αποϊεροποίησης της κοινωνίας ;
Πίσω από όλα αυτά υπάρχει οπωσδήποτε μία προσπάθεια η οποία θέλει να αλλάξει την κοινωνική δομή του τόπου μας και από την άλλη πλευρά να υπάρξει ως συνέπεια και ο αποχαρακτηρισμός του χριστιανικού τρόπου ζωής. Συμβαίνουν αυτά τα περίεργα σε όλες τις πολυεθνικές κοινωνίες και δυστυχώς τέτοια φαινόμενα έχουν φθάσει και στη χώρα μας. Το όλο θέμα χρειάζεται σοβαρή αντιμετώπιση, και υπεύθυνους χειρισμούς. Οπωσδήποτε δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πίσω από αυτά υπάρχει μία προοπτική, η οποία αποσκοπεί και στην αποσταθεροποίηση των αξιών και στην ανατροπή ενός παραδοσιακού τρόπου ζωής, ο οποίος χαρακτηρίζει τον λαό και την κοινωνία μας.
Τις μέρες των Εορτών ποιο είναι το καθήκον του κάθε πολίτη;
Οι Εορτές έχουν ως σκοπό να δώσουν στον άνθρωπο νόημα ζωής και είναι δείκτες πορείας προς εκείνον τον τρόπο ζωής, ο οποίος δικαιώνει υπαρξιακά τον άνθρωπο. Επομένως, εάν δούμε τις Εορτές ως μία τέτοια αληθινή ευκαιρία στη ζωή μας, τότε το καθήκον του καθενός είναι να εκφράσει εμπράκτως την αγάπη του. Μέσα από ένα ταπεινό φρόνημα και μέσα από μία αγαπητική προσέγγιση η οποία έχει εκκλησιαστικό χαρακτήρα και περιεχόμενο αληθινής επικοινωνίας, όχι με το φαίνεσθαι, αλλά με το είναι της πραγματικότητας.
Η Εκκλησία των Σκοπίων έχει παρατύπως υπαχθεί στο Πατριαρχείο Βουλγαρίας. Τι σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη για την Ορθοδοξία στα Βαλκάνια;
Η εξέλιξη αυτή δεν είναι καθόλου ευχάριστη, διότι δεν πρόκειται να έχει καλό αποτέλεσμα ούτε ως προς τη δικαίωση των επιδιώξεων της Εκκλησίας των Σκοπίων ούτε ως προς την επιδίωξη του σκοπού του Πατριαρχείου της Βουλγαρίας. Ούτε δηλαδή το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας μπορεί να παράσχει αναγνώριση σε κανονικό καθεστώς με διορθόδοξη αναγνώριση της συγκεκριμένης Εκκλησίας αλλά ούτε και η Εκκλησία των Σκοπίων θα επιτύχει αυτό που αναζητά, με τρόπο λανθασμένο και κανονικά επιλήψιμο. Η επίλυση του προβλήματος έχει ως αφετηρία τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία, το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το οποίο είναι το μόνο που μπορεί να διαδραματίσει έναν εξισορροπητικό ρόλο ανάμεσα στις Εκκλησίες, όπου υπάρχει το κυρίως πρόβλημα, δηλαδή το Πατριαρχείο της Σερβίας και η Εκκλησία των Σκοπίων, και ακολούθως με την παρέμβασή του να δώσει λύση, η οποία θα έχει διορθόδοξο χαρακτήρα. Άλλωστε, το πρόσφατο ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος αποτελεί την πληρεστέρα απάντηση στο ερώτημά σας: «Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, εξ αφορμής του Ανακοινωθέντος της Ιεράς Συνόδου της Βουλγαρικής Εκκλησίας, ασχολήθηκε με την απόφαση αυτής να αποδεχθεί στις 29 Νοεμβρίου 2017 το αίτημα της σχισματικής Εκκλησίας της «Μακεδονίας» και να αναλάβει ρόλο «μητρός Εκκλησίας» εκείνης. Κατόπιν αυτού, η Διαρκής Ιερά Σύνοδος εκφράζει την ανησυχία Της για το γεγονός της επεμβάσεως της Εκκλησίας της Βουλγαρίας με την ενέργεια αυτή σε δικαιοδοσία άλλης Ορθόδοξης Εκκλησίας, δηλαδή της Εκκλησίας της Σερβίας, πράξη η οποία αντίκειται στους Ιερούς Κανόνες και την Παράδοση της Εκκλησίας, παραθεωρεί το κανονικό δικαίωμα και τον υπερέχοντα ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ενδέχεται να αποτελέσει απαρχή δυσχερών εξελίξεων. Η Διαρκής Ιερά Σύνοδος, εύχεται να επικρατήσει σύνεση και η απόφαση της Αδελφής Εκκλησίας της Βουλγαρίας να μην οριστικοποιηθεί τελικώς.»
Τον τελευταίο καιρό έχουν καταγραφεί πολλές παρεμβάσεις Αρχιερέων αλλά και εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης στην εκλογή μητροπολιτών. Πως κρίνετε τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες;
Πάντοτε υπήρχαν παρεμβάσεις στο θέμα των εκλογών μητροπολιτών και ουδέποτε είχαν αποτέλεσμα. Διότι το αποτέλεσμα σε μία τέτοια διαδικασία κρίνεται από τη βούληση της Ιεραρχίας και μόνον.
Θα βλέπατε όριο ηλικίας για τους μητροπολίτες;
Θα μπορούσα να πω ότι το μόνο που μπορεί να υπάρξει ως κριτήριο για τη θέσπιση ορίου είναι η φυσική και πνευματική αντοχή του Αρχιερέως και η δυνατότητα που έχει να εκπληρώνει τα λειτουργικά του καθήκοντα. Μπορεί κάποιος Αρχιερεύς να είναι υπέργηρος χρονικά και να μπορεί να ανταποκρίνεται λειτουργικά και ποιμαντικά στα καθήκοντά του και μπορεί να είναι νεοτέρας ηλικίας και να μην μπορεί, να μην είναι σε θέση να ανταποκριθεί στο έργο της αποστολής του ούτε στα λειτουργικά του καθήκοντα, είτε λόγω ασθένειας είτε λόγω κάποιας άλλης μορφής ανεπαρκείας. H Εκκλησία είναι εκείνη η οποία κρίνει και αποφασίζει. Και νομίζω ότι ως υγιές κριτήριο είναι η ικανότητα ενός Ιεράρχου και η δυνατότητα να ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του τα λειτουργικά και ποιμαντικά. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να ομιλούμε για όριο αντοχής.
Σε ποιους τομείς στην τοπική κοινωνία δραστηριοποιείται η Ιερά Μητρόπολη Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης;
Η Ιερά ημών Μητρόπολη με την Χάρη του Θεού αναπτύσσει σε όλους τους τομείς δραστηριότητες. Στο χώρο της παιδείας λειτουργούν δωρεάν τμήματα ενισχυτικής διδασκαλίας για τους μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων, όπως επίσης και Σχολή Βυζαντινής Μουσικής καθώς και τμήμα ακαδημαϊκής παιδείας με μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Επίσης, στον τομέα της φιλανθρωπίας η Ιερά Μητρόπολη έχει να επιδείξει ιδιαιτέρως σπουδαίο έργο σε όλους τούς τομείς της κοινωνικής ζωής του λαού καθώς και εξασφάλιση της διαβιώσεως, ιδίως των ασθενέστερων ομάδων. Κάθε ημέρα το Γενικό Φιλόπτωχο Ταμείο και τα Ενοριακά Φιλόπτωχα Ταμεία ανταποκρίνονται, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, στις πολλαπλές ανάγκες των αναξιοπαθούντων κατοίκων ολοκλήρου της Επαρχίας. Επιπλέον, λειτουργεί αρτίως οργανωμένο από πάσης πλευράς το Κέντρο Διανομής Συσσιτίου «Διακονία Αγάπης», το οποίο μεριμνά για τη σίτιση, ένδυση και υπόδηση των απόρων.
Παραλλήλως δε, λειτουργεί στην πόλη του Λαγκαδά και το Κοινωνικό Παντοπωλείο της Ιεράς Μητροπόλεως, το οποίο καθημερινώς ανταποκρίνεται στις διατροφικές ανάγκες των εμπεριστάτων αδελφών μας. Λειτουργεί, επίσης, το Φιλοξενείο Νέων, στο οποίο κατά τη θερινή κυρίως περίοδο, φιλοξενούνται ομάδες νέων ανθρώπων από την τοπική μας κοινωνία αλλά και το εξωτερικό, καθώς και άτομα με ειδικές ανάγκες. Και στη διάρκεια της φιλοξενίας τους, εκτός από τη στέγη και την τροφή παρέχονται λειτουργικές ευκαιρίες από την Αγία μας Ορθόδοξη Παράδοση και εκ παραλλήλου αναπτύσσονται προγράμματα, πού έχουν σχέση με τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου. Επίσης, αναπτύσσονται προγράμματα που έχουν σχέση με την ιερά κατήχηση, το Θείο Κήρυγμα, την περίθαλψη νοσούντων.
Ακόμη, στα πλαίσια της πολιτισμικής συμβολής, η Μητρόπολη μας λειτουργεί το Βυζαντινό Μουσείο στον Λαγκαδά με δύο παραρτήματα στη Λητή και το Σοχό καθώς επίσης και Λαογραφικό Μουσείο στον Λαγκαδά. Διοργανώνονται παράλληλα, εκδηλώσεις πολιτιστικού και πνευματικού χαρακτήρος, όπως ομιλίες, διαλέξεις, συνέδρια και ημερίδες, στα πνευματικά κέντρα της πόλης καθώς επίσης και προγράμματα σε συνεργασία με το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δια βίου μάθηση, που αφορούν στην επιμόρφωση των κληρικών και λαϊκών στελεχών της Μητροπόλεως μας. Μέσα δε, από το πρόγραμμα του ραδιοφωνικού σταθμού «Ορθόδοξος Παρουσία 106,8 FM», παρουσιάζονται και εκπομπές αλλά και ευκαιρίες πνευματικής και πολιτιστικής αναφοράς στις αναζητήσεις και στα ενδιαφέροντα των πιστών. Τέλος, η ιστοσελίδα μας, www.imlagada.gr καταγράφει το πολύπλευρο έργο της Μητροπόλεως το οποίο αναπτύσσεται συνεχώς, και δίδει τη δυνατότητα στον επισκέπτη για μία πλήρη ενημέρωση σχετικώς με δραστηριότητα, τη ζωή και την ιστορία της.
Θρησκευτικά: Όχι στο συγκρητισμό
Πολλές Μητροπόλεις πρωταγωνιστούν στη μαζική επιστροφή των βιβλίων των θρησκευτικών. Είναι οι κινήσεις αυτές απάντηση στα προγράμματα του υπουργείου Παιδείας;
Είναι ένας τρόπος απάντησης αλλά δεν είναι η απάντηση. Διότι το πρόβλημα του μαθήματος των θρησκευτικών δεν είναι μόνο βιβλίων στα οποία καταγράφεται η διδακτέα ύλη. Αλλά είναι και το έμψυχο υλικό το οποίο διδάσκει το μάθημα. Φρονώ ότι είναι αναγκαίο να γίνουν σεβαστές οι θέσεις της Εκκλησίας, οι οποίες έχουν έναν δι-υποκειμενικό χαρακτήρα και υπερβαίνουν συγκρουσιακές αντιθέσεις. Η Εκκλησία επιθυμεί τα όσα διδάσκονται στα παιδιά, εις ό,τι αφορά την Ορθόδοξη Εκκλησία μας και την Πίστη μας και τη λειτουργική μας ζωή, να ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Και να μην γίνονται κινήσεις νοθεύσεως, είτε με μεθοδεύσεις συγκρητισμού είτε με μεθοδεύσεις θρησκειολογικές, οι οποίες αναμειγνύουν το γνωστικό και μορφωτικό αγαθό κατά τρόπο που το καθιστούν απρόσιτο και όχι εύληπτο για τους μαθητές, συνδέοντας μεταξύ τους πράγματα ασύνδετα και ασύμβατα.
