Της Σοφίας Χριστίνας Χρήστου
Εδώ και 31 χρόνια, στη Θέρμη Θεσσαλονίκης λειτουργεί το Ορθόδοξο Εκκλησιαστικό Ίδρυμα Παιδαγωγικών και Κοινωνικών Εφαρμογών «Το σπίτι της Μαρίας», το οποίο στηρίζει τις άγαμες εγκυμονούσες και κακοποιημένες γυναίκες, ανεξαρτήτως υπηκοότητας και θρησκεύματος.
Είναι το μοναδικό σε Ελλάδα και Κύπρο, ιδρύθηκε ως Νομικό Πρόσωπο της Εκκλησίας της Ελλάδος με δωρεά κτήματος 9 στρεμμάτων της ακούραστης πρεσβυτέρας Στυλιανής Πλευράκη και του συζύγου της, ιερέα Κωνσταντίνου Πλευράκη, και ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Κασσανδρείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στα 31 έτη λειτουργίας του ιδρύματος έχουν περάσει από εκεί περίπου 250 γυναίκες, ηλικίας 16-50 ετών, εκ των οποίων κάποιες με τα παιδιά τους.
Όλα ξεκίνησαν το 1984, όταν δύο άγαμες μητέρες ζήτησαν τη βοήθεια του ιερέα και της συζύγου του, αφού δεν είχαν πού αλλού να απευθυνθούν. «Ξεκινήσαμε από τη φιλοξενία στο σπίτι μας, όταν βρέθηκαν δύο κοπέλες άγαμες με δύο παιδιά νεογέννητα. Όπως ξέρετε, ο Χριστός την αμαρτία την καταδίκασε, τον αμαρτωλό τον αγκάλιασε. Και, βέβαια, η Εκκλησία τις προγαμιαίες σχέσεις δεν τις εγκρίνει, αλλά δεν μπορούμε, από τη στιγμή που θα γίνει η σύλληψη, να πούμε στην κοπέλα “έκανες αυτό που έκανες, να πας να πνιγείς”, λέει η 78χρονη, πλέον, πρεσβυτέρα.
Επειδή, όμως, η ανάγκη για βοήθεια ήταν μεγαλύτερη, το ζεύγος Πλευράκη αποφάσισε να πουλήσει το σπίτι όπου έμενε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, να φτιάξει τον ξενώνα στη Θέρμη μέσα στο κτήμα που αγόρασε, έκτασης 300 τ.μ., και να αφιερώσει όλη του τη ζωή εκεί. Πλέον, ο ξενώνας διαθέτει 15 επιπλωμένα δωμάτια με μπάνιο, δύο τραπεζαρίες, σαλόνι και βοηθητικούς χώρους.
Tο ζεύγος Πλευράκη αποφάσισε να πουλήσει το σπίτι όπου έμενε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, να φτιάξει τον ξενώνα στη Θέρμη μέσα στο κτήμα που αγόρασε, έκτασης 300 τ.μ., και να αφιερώσει όλη του τη ζωή εκεί
Στο ίδρυμα-ξενώνα μπορεί να καταφύγει, χωρίς καμία οικονομική υποχρέωση, κάθε γυναίκα που είναι έγκυος, παντρεμένη ή ανύπαντρη, που ξαφνικά έμεινε μόνη, ανυπεράσπιστη και, λόγω της καταστάσεώς της, δεν μπορεί να εργαστεί.
«Από την ώρα, λοιπόν, που θα καταφύγει μια γυναίκα σε εμάς, δεν έχει ανάγκη να νοιαστεί για τίποτα», σημειώνει η πρεσβυτέρα και προσθέτει: «Ό,τι κι αν χρειαστεί, όχι μόνο ώσπου να γεννήσει, αλλά μέχρι να λυθεί το πρόβλημά της, της προσφέρεται δωρεάν, χωρίς κανένα αντάλλαγμα ή αμοιβή».
Παράλληλα, η πρεσβυτέρα με τον ιερέα σύζυγό της προσπαθούν να έρθουν σε επαφή με τον πατέρα του παιδιού, προκειμένου να τους συμφιλιώσουν ή να συντελέσουν στο γάμο τους. «Δεν διώχνεται καμία, εάν δεν λυθεί οριστικά το πρόβλημά της. Παραδείγματος χάριν, όταν μια κοπέλα μάς εμπιστευθεί το πρόβλημά της, πρώτη μας δουλειά είναι να βρούμε το παλικάρι με το οποίο έχει κάνει το παιδί. Αρχίζει η επαφή μαζί του και η πρόσκληση να έρθει να τη δει. Σκοπός μας δεν είναι απλώς η επανασύνδεση των σχέσεων, αλλά ο γάμος. Και σε αυτόν τον τομέα αρκετές περιπτώσεις είχαν αίσιο τέλος. Όμως και αρκετές δεν είχαν. Προσέκρουσαν στην πείσμονα άρνηση του ανδρικού φύλου».
Η παραμονή μιας γυναίκας στον ξενώνα μπορεί να παραταθεί, μέχρις ότου βρεθεί οριστική λύση του προβλήματός της.
«Μια μητέρα που δεν έχει άλλη λύση μπορεί να μείνει εδώ μέχρι να ξεπεράσει το πρόβλημά της. Το πότε θα γίνει αυτό δε μας αφορά, η μητέρα μπορεί να μείνει εδώ όσο καιρό χρειάζεται. Το ίδρυμα θα την ντύσει, από παπούτσια και κάλτσες μέχρι εσώρουχα. Έχει συμβεί κοπέλες να μείνουν δύο και τρία χρόνια», αναφέρει η κυρία Στυλιανή.
Συχνά, μάλιστα, φιλοξενούν και κακοποιημένες γυναίκες.
Πέρα από την κατοικία, την τροφή, την ιατροφαρμακευτική και νοσηλευτική περίθαλψη, ο πατέρας Πλευράκης και η πρεσβυτέρα παρέχουν στις κοπέλες πνευματική και ψυχολογική υποστήριξη.
«Βοηθάμε τις κοπέλες να συνέλθουν, να ηρεμήσουν πνευματικά, να βρουν τον εαυτό τους και το Θεό, να γεννήσουν με χαρά και ελπίδα το παιδί τους. Είμαστε εναντίον των εκτρώσεων. Θέλουμε να δώσουμε κίνητρο ασφαλείας στις κοπέλες, να τους πούμε ότι δεν είναι λύση να “πετάξουν” το παιδί. Πρέπει να διευρυνθεί η εκστρατεία ανά το πανελλήνιο, ώστε να ενημερωθούν όλες οι γυναίκες, μικρές και μεγάλες, να αποφεύγουν τις αμβλώσεις, τη στιγμή μάλιστα που το Έθνος αντιμετωπίζει το τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα. Το μήνυμα πρέπει να φτάσει όχι μόνο στα αυτιά, αλλά και στην καρδιά της κάθε κοπέλας. Κάθε γυναίκα που συλλαμβάνει παιδί πρέπει να το αφήνει να γεννηθεί. Μπορεί να έγινε ένα λάθος, ο Θεός θα το συγχωρήσει, αλλά να μη γίνεται και ένα έγκλημα!», λέει η πρεσβυτέρα.
«Αυτό που κάνουμε δεν είναι έργο προϋπολογισμού, αλλά έργο πίστεως», καταλήγει η κυρία Στυλιανή.
Οι υποχρεώσεις και τα έξοδα του ξενώνα και των γυναικών που φιλοξενούνται καλύπτονται αποκλειστικά και μόνο από την οικονομική ενίσχυση των φίλων, των συνδρομητών και των συνεργατών του έργου.
Πέρα από την κατοικία, την τροφή, την ιατροφαρμακευτική και νοσηλευτική περίθαλψη, ο πατέρας Πλευράκης και η πρεσβυτέρα παρέχουν στις κοπέλες πνευματική και ψυχολογική υποστήριξη
Γιατί ονομάστηκε «Το σπίτι της Μαρίας»
Πολλοί νομίζουν ότι το όνομα «Το σπίτι της Μαρίας» δόθηκε στον ξενώνα εξαιτίας της Παναγίας μας. Δεν πρόκειται, όμως, για το όνομα της Μητέρας του Κυρίου. «Το όνομα Μαρία το είχε και η μητέρα του Ευαγγελιστή Μάρκου, χήρα ευκατάστατη από τα Ιεροσόλυμα, η οποία έπαιξε σπουδαίο, αλλά αφανή διακονικό ρόλο στα χρόνια του Χριστού και των μαθητών του.
Και, έτσι, όπως το σπίτι της Μαρίας στα Ιεροσόλυμα υποδέχθηκε τον μελλοθάνατο αναστάντα, αλλά και πάντοτε ζώντα Κύριο Ιησού Χριστό, έτσι και το «Σπίτι της Μαρίας», στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, σαν σύγχρονος εκκλησιαστικός ξενώνας, είναι έτοιμος να υποδεχθεί κάθε μελλοθάνατο αγέννητο παιδί που κρύβεται στα σπλάχνα κάθε γυναίκας που ψάχνει απεγνωσμένα για ένα καταφύγιο γι’ αυτήν και το παιδί της…
Κοινωνικό Ιατρείο «Η Αγία Ερμιόνη»
Στις εγκαταστάσεις του ξενώνα δημιουργήθηκε και εκκλησιαστικό Κοινωνικό Ιατρείο, στο οποίο γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους σε όλους, απόρους, αστέγους και ανασφαλίστους, ανεξαρτήτως χρώματος ή γλώσσας. «Ιδρύσαμε το ιατρείο, ώστε να βρουν “καταφύγιο” όσοι έχουν ανάγκη», τονίζει η πρεσβυτέρα Στέλλα Πλευράκη.
Το Ιατρείο λειτουργεί από Δευτέρα έως Πέμπτη 6-7 το απόγευμα. Τηλ. επικοινωνίας: 2310-467006.
Ιστορίες
Προερχόμενες από διαφορετικό κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον και με μια ξεχωριστή ιστορία η καθεμιά, οι γυναίκες αυτές συνδέθηκαν μεταξύ τους με μια εμπειρία που δεν θα ξεχάσουν ποτέ. Όλες τους βρέθηκαν κάποια στιγμή εντελώς μόνες, κουβαλώντας μέσα τους ένα μωρό.
H Mαρία συγκατοικούσε με τον σύντροφό της στη Λάρισα. Στους έξι μήνες έμαθε ότι είναι έγκυος και ο σύντροφος επανειλημμένα ζητούσε τη διακοπή της εγκυμοσύνης.
«Ήμουν 21 ετών. Όταν το ανακοίνωσα στον σύντροφό μου, μου είπε να κάνω έκτρωση. Και τότε ήταν που έμαθα ότι αυτός έκανε διπλή ζωή. Ήταν ήδη παντρεμένος με δύο παιδιά. Μάλιστα, με απείλησε και, επειδή ήταν μπλεγμένος, φοβήθηκα, αφήνοντάς του να εννοηθεί ότι θα έκανα έκτρωση. Έκτοτε δεν είχα καμία άλλη επαφή μαζί του και επέστρεψα σπίτι μου, έγκυος πλέον τεσσάρων μηνών», λέει η Μαρία, που ζει στον ξενώνα. Η μητέρα της το αποδέχτηκε, όμως δεν μπορούσε να τη βοηθήσει, μιας και τα οικονομικά της δεν ήταν καθόλου καλά.
«Έτσι, ενώ είχα πάρει την απόφαση να το κρατήσω, πήγα σε ίδρυμα κακοποιημένων γυναικών στη Θεσσαλονίκη. Όλα πήγαν καλά, γέννησα, αλλά μετά έπαθα επιλόχεια κατάθλιψη και νοσηλεύτηκα σε νοσοκομείο για έναν μήνα. Στη συνέχεια έμαθα για το Ίδρυμα “Άγιος Μάρκος” και ήταν η τελευταία μου επιλογή, δεν είχα πού αλλού να πάω», λέει η Μαρία και προσθέτει: «Και από το πουθενά, απέκτησα μια οικογένεια, ένα σπιτικό! Εδώ και δύο χρόνια που είμαι εδώ, έχω όλες τις παροχές, βρήκα στήριξη, φροντίδα και αγάπη. Δεν έχω κανένα άγχος. Είναι πολύ καλά τα πράγματα. Είναι μεγάλο έργο, πνευματικό και υλικό, αυτό που γίνεται στο ίδρυμα από το ζεύγος Πλευράκη. Το πώς τα βγάζουν πέρα είναι μέγα θαύμα! Παλεύουν για το καλύτερο!».
Στον ξενώνα η καθημερινότητα κυλά ήρεμα. «Κάνω δουλειές το πρωί και το απόγευμα υπάρχει ελεύθερος χρόνος για βόλτες. Με τις άλλες κοπέλες είμαστε σαν αδερφές. Απλά δεν μιλάμε καθόλου μεταξύ μας για τα προσωπικά μας, το παρελθόν κ.λπ., για να μη θολώνει τα… νερά η μια στην άλλη, αυτά τα λέμε στον εξομολόγο μας», σημειώνει η 24χρονη.
Πώς φαντάζεται το μέλλον τους παιδιού της; «Σίγουρα, καλύτερο από το δικό μου. Να γίνει καλύτερος και χρήσιμος άνθρωπος».
Όσο για το μέλλον, όπως λέει «τα χειρότερα τα πέρασα– πόσο χειρότερα;», ενώ ελπίζει να σταθεροποιηθούν τα πράγματα και να μπορέσει να βρει εργασία ώστε να νοικιάσει ένα σπίτι και να μείνει με το παιδί της, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο ενός γάμου.
Η Μάγδα από τη Θεσσαλονίκη έμεινε έγκυος το 2012, στα 24 χρόνια της. Μόλις το ανακοίνωσε στον πατέρα της και τη δεύτερη σύζυγό του, της έκαναν πλύση εγκεφάλου προκειμένου να κάνει έκτρωση.
«Πήρα τηλέφωνο να το πω στον πατέρα μου, ο οποίος έχει ξαναπαντρευτεί και έχει αποκτήσει άλλα δύο παιδιά. Μόλις το έμαθε η μητριά μου, που δεν ήθελε με τίποτα, έκαναν και οι δυο τα πάντα προκειμένου να με πείσουν να κάνω άμβλωση», αναφέρει η Μάγδα. Όμως και η ίδια αλλά και ο σύντροφός της το ήθελαν πολύ, απλά δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα ώστε να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί. Σημειωτέον ότι η Μάγδα στα 19 της είχε μείνει ξανά έγκυος και είχε κάνει έκτρωση. Τότε ο γιατρός της είχε πει, σύμφωνα με την ίδια, ότι δεν θα μπορούσε να κάνει άλλο παιδί. Έτσι το ζευγάρι θεώρησε ότι ήταν δώρο Θεού αυτό που τους συνέβη. Μην έχοντας, ωστόσο, πόρους και ψάχνοντας για λύση, η Μάγδα εντόπισε μέσω Διαδικτύου το ίδρυμα.
«Αμέσως, ενώ ήμουν σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση, επικοινώνησα τηλεφωνικά με την πρεσβυτέρα, η οποία μου είπε να μην το ρίξω και ότι θα μας βοηθήσει. Έτσι και έγινε. Ήρθε στον κόσμο το παιδάκι μας, παντρευτήκαμε κ.λπ. Μένουμε στο ιδιόκτητο σπίτι μας, αλλά είμαστε και οι δύο άνεργοι. Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Αν δεν είχαμε τη βοήθεια από το ζεύγος Πλευράκη, δεν ξέρω ποια θα ήταν η κατάληξή μας», σημειώνει και προσθέτει: «Μας επισκέπτονται συχνά στο σπίτι και μας βοηθάνε στα πάντα. Αν γινόταν, όμως, θα ήθελα να βρεθεί μια δουλειά για τον άντρα μου στη Θεσσαλονίκη, ό,τι κι αν είναι. Ζητάμε αξιοπρέπεια!».