Του π. Αντωνίου Χρήστου, εφημερίου του Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας
Στη Κυριακή προσευχή, που μας είναι γνωστότερη ως το «Πάτερ ημών», μεταξύ άλλων λέμε στον Θεό: «…γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης». Με απλά λόγια, δηλαδή, ζητούμε να γίνει-εφαρμοστεί το θέλημα του Θεού, όπως αυτό ισχύει στην ουράνια πραγματικότητα στη Βασιλεία Του, το ίδιο και στη γη, στην επίγεια βιωτή μας. Αυτό, βέβαια, δεν είναι μια απλή ευχολογία ή ένα απλό αίτημα προς τον Θεό εκ μέρος του προσευχομένου, αλλά θα λέγαμε πως αποτελεί εκ μέρους του πλέον δέσμευση ή, καλύτερα, πως αποτελεί πλέον ζητούμενο και σκοπό της ζωής του πιστού.
Ο ίδιος ο Χριστός μας όχι απλώς μας έδωσε το παράδειγμα, αλλά αποτέλεσε ο ίδιος υπόδειγμα της υπακοής στο θέλημα του Θεού-Πατέρα, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά στην προσευχή του Ιησού στη Γεθσημανή, στο Όρος των Ελαιών, λίγο προ του πάθους Του (Ματθ. 26, 36-46. Μάρκ. 14, 32-42, Λουκ. 22, 39-46): «Και προελθών μικρόν έπεσεν επί πρόσωπον αυτού προσευχόμενος και λέγων· πάτερ μου, ει δυνατόν εστι, παρελθέτω απ᾿ εμού το ποτήριον τούτο· πλην ουχ ως εγώ θέλω, αλλ᾿ ως συ.» (Ματθ. 26, 39), «πάλιν εκ δευτέρου απελθών προσηύξατο λέγων· πάτερ μου, ει ου δύναται τούτο το ποτήριον παρελθείν απ᾿ εμού εάν μη αυτό πίω, γενηθήτω το θέλημά σου» (Ματθ. 26, 42). Αν αυτό ισχύει, λοιπόν, από τον Θεάνθρωπο Κύριο, πόσω μάλλον πρέπει να ισχύει από εμάς, τους απλούς ανθρώπους.
Επιστρέφοντας στο συγκεκριμένο τμήμα της Κυριακής προσευχής για το οποίο μιλούμε, ζητούμε, λοιπόν, να γίνει το θέλημα του Θεού, όχι περιμένοντας να το εφαρμόσουν πρώτα οι άλλοι, αλλά κυρίως εφαρμόζοντάς το εμείς οι ίδιοι στη ζωή μας. Ποιο είναι, όμως, το θέλημα του Θεού; Μα, φυσικά, η εφαρμογή της διδασκαλίας και των εντολών Του, μέρος των οποίων διασώζεται καταγεγραμμένο στην Αγία Γραφή, τόσο στην Παλαιά (τύπος και σκιά του Νόμου) όσο και στη Καινή Διαθήκη (περίοδος Σάρκωσης και Χάρις).
Ενώ, λοιπόν, με χαρακτηριστική ευκολία και πολλές φορές μηχανικά επαναλαμβάνουμε αυτή την προσευχή, στη πράξη διαπιστώνουμε ότι είναι δύσκολη στην εφαρμογή της, κατά τη γνώμη μας για τρεις κυρίους λόγους:
α) Γιατί κυρίως αγνοούμε ποιο είναι το θέλημα του Θεού, αφού δεν φροντίζουμε επιμελώς να μελετούμε συστηματικά και σε βάθος την Αγία Γραφή ή, έστω, να προσερχόμαστε στις αντίστοιχες ενοριακές συνάξεις που έχουν αυτό τον σκοπό: να αναλύσουν και να ερμηνεύσουν κατάλληλα τα ιερά θεόπνευστα κείμενα. Ο πολύ κόσμος, δυστυχώς έχει κρατήσει μερικά λόγια του Χριστού, και αυτά αποσπασματικά και, πολλές φορές, με τρόπο ερμηνευτικά αλλοιωμένο, και νομίζει ότι γνωρίζει τον Λόγο του Θεού.
β) Γιατί πολλές φορές θεωρούμε ότι αυτά αφορούν λίγους «αγίους ανθρώπους» ή είναι γραμμένα για τα δεδομένα παλαιότερων εποχών, που πλέον οι σύγχρονες εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας αρχίζουν και τα παραμερίζουν ή τα υπερβαίνουν.
γ) Γιατί, ενώ στα λόγια λέμε να γίνει το θέλημα του Θεού, στην πράξη εννοούμε λίγο-πολύ να γίνει το δικό μας θέλημα. Ζητούμε επίμονα και χωρίς διάκριση να υλοποιηθούν οι δικές μας επιθυμίες, και μάλιστα πολλές φορές αντιστρατεύονται το θέλημα του Θεού, αφού αυτό που ζητούμε είναι αρκετές φορές εφάμαρτο και κάθετα αντίθετο από το θέλημα του Κυρίου. Αυτό είναι και το επικίνδυνο, ιδιαίτερα στις μέρες μας: ότι το κακό πολλές φορές χρησιμοποιεί ως όχημα το καλό για να επιβληθεί.
Ενώ στα λόγια λέμε να γίνει το θέλημα του Θεού, στην πράξη εννοούμε λίγο-πολύ να γίνει το δικό μας θέλημα. Ζητούμε επίμονα και χωρίς διάκριση να υλοποιηθούν οι δικές μας επιθυμίες
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα ας θυμηθούμε την πτώση του ανθρώπου με το προπατορικό αμάρτημα: «Καί είπεν ο όφις τη γυναικί· ου θανάτω αποθανείσθε· ήδει γαρ ο Θεός ότι η αν ημέρα φάγητε απ᾿ αυτού διανοιχθήσονται υμών οι οφθαλμοί και έσεσθε ως θεοί, γινώσκοντες καλόν και πονηρόν. και είδεν η γυνή ότι καλόν το ξύλον εις βρώσιν και ότι αρεστόν τοις οφθαλμοίς ιδείν και ωραίόν εστι του κατανοήσαι, και λαβούσα από του καρπού αυτού έφαγε· και έδωκε και τω ανδρί αυτής μετ᾿ αυτής, και έφαγον» (Γέν. 3, 4-6).
Τέλος, να μην ξεχνούμε ότι το κακό εφαρμόζεται από πολλούς με καλή προαίρεση, ξεχνώντας, όμως, ότι στην πράξη τα μεγαλύτερα εγκλήματα στον κόσμο έγιναν με καλές προαιρέσεις, όμως οι μετέπειτα τραγωδίες έφεραν τα ακριβώς αντίθετα από τα προσδοκώμενα αποτελέσματα (π.χ., Σταυροφορίες).
Κλείνοντας, λοιπόν, ας είμαστε συνεπείς σε αυτά που προσευχόμαστε και ζητούμε από τον Θεό, γιατί ο Θεός πάντα είναι συνεπής σε αυτά που έχει υποσχεθεί στον άνθρωπο.
