Toυ π. Αντώνιου Χρήστου
Αυτή τη γνωστή πατερική φράση, την οποία χρησιμοποιήσαμε ως τίτλο στο σημερινό άρθρο μας, αγαπητοί μου αναγνώστες, συνοψίζεται η προοπτική του πνευματικού μας αγώνα, μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Είτε ανήκουμε στους εγγάμους,είτε στην τάξη των αγάμων, όλοι έχουμε να αγωνιστούμε, μέσα στον αμπελώνα Του Κυρίου μας, σε αυτή τη ζωή, έστω με διαφορετικό τρόπο και μέτρο μετοχής ο κάθε ένας. Τι είναι αυτό το πνεύμα όμως; Με αφορμή την εορτή της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος, θα ασχοληθούμε ιδιαίτερα σε αυτό το άρθρο με αυτό το πνεύμα, γιατί δυστυχώς υπάρχει αρκετή σύγχυση και άγνοια.
Αυτό το πνεύμα, για την Εκκλησία μας φυσικά, είναι όχι μια απλή απρόσωπη κατάσταση, ή μια απλή αφηρημένη ενέργεια, αλλά είναι πρόσωπο και μάλιστα άκτιστο, αφού αποτελεί ένα από τα πρόσωπα του ενός Τριαδικού Θεού: Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα, ή αλλιώς ο Παράκλητος που σημαίνει Παρηγορητής. Ο ίδιος ο Κύριος Ιησούς Χριστός, μιλώντας στους μαθητές του για το Αγιο Πνεύμα, αναφέρει τα εξής: «Εάν αγαπάτέ με, τας εντολάς τας εμάς τηρήσατε, αι εγώ ερωτήσω τον πατέρα και άλλον παράκλητον δώσει υμίν, ίνα μένη μεθ᾿ υμών εις τον αιώνα, ο Πνεύμα της αληθείας, ο ο κόσμος ου δύναται λαβείν, ότι ου θεωρεί αυτό ουδέ γινώσκει αυτό· υμείς δε γινώσκετε αυτό, ότι παρ᾿ υμίν μένει και εν υμίν έσται» (Ιω. 14,15-17). Το παραθέτουμε και σε νεοελληνική ερμηνευτική μετάφραση: «Εάν με αγαπάτε, τηρήσατε τις εντολές μου, διότι αυτό είναι απόδειξη και καρπός της αγάπης σας προς εμένα. Και εγώ θα παρακαλέσω τον Πατέρα και θα σας δώσει εκείνος άλλον οδηγό και Παράκλητο (Παρηγορητή), δια να μένει μαζί σας αιωνίως. Θα σας δώσει το Αγιο Πνεύμα, το οποίον είναι η καθαρά και απόλυτος αλήθεια και φανερώνει την αλήθεια στους καλοπροαίρετους. Αυτό όμως ο κόσμος ο αμαρτωλός δεν μπορεί να το πάρει, διότι δεν έχει ανοικτά τα μάτια της ψυχής και ένεκα τούτου δεν το βλέπει ούτε και το γνωρίζει. Σεις όμως το γνωρίζετε, διότι εγώ σας το φανέρωσα και μένει πλησίον σας· έπειτα δε από την επιφοίτησή του θα κατοικεί και μέσα στις ψυχές σας».
Υπογραμμίζουμε, τονίζουμε και επαναλαμβάνουμε αυτό το: ο κόσμος ο αμαρτωλός δεν μπορεί να το πάρει, διότι δεν έχει ανοικτά τα μάτια της ψυχής και ένεκα τούτου, δεν το βλέπει ούτε και το γνωρίζει, γιατί είναι κομβικό για την άγνοια ή σύγχυση που υπάρχει κυρίως εκτός, αλλά καμιά φορά και εντός της Εκκλησίας σε κάποια «νεκρωμένα» μέλη της. Γιατί ο Θεός Αγιο Πνεύμα γνωρίζουμε ότι εκπορεύεται μόνο από τον Θεό Πατέρα, αλλά πέμπεται και φανερώνεται ως ομοούσιος και από τον Θεό Υιό. Φυσικά δεν είναι τρεις Θεοί, αλλά ο ένας και αυτός Θεός, ο οποίος είναι «Μονάς εν Τριάδι και Τριάς εν μονάδι». Οταν λοιπόν κάποιος δεν έχει φωτιστεί και δεν είναι φορέας του Αγίου Πνεύματος, δεν είναι δεκτικός της χάρης Του Θεού, αφού χάρις στην ενέργεια και τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος, που είναι τελετουργικό και αγιαστικό, δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε και τα άλλα δύο πρόσωπα και να μετέχουμε στις αγιαστικές πράξεις και θεοπνευστίες της Εκκλησίας μας.
Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, επηρεασμένοι δυστυχώς από τους παπικούς, τονίζεται πολλές φορές το πρόσωπο του Υιού, λόγω της σαρκώσεως και ότι μας έγινε απτός στην ανθρώπινη ιστορία, αλλά πολλές φορές με ακραίο τρόπο, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε σε έναν «Χριστομονισμό», ξεχνώντας ότι χωρίς την παρουσία και ενέργεια του Αγίου Πνεύματος δεν μπορούμε να Τον προσεγγίσουμε και ουσιαστικά γνωρίσουμε. Αυτό φαίνεται καθαρά στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας εκεί στον Καθαγιασμό, όπου το ψωμί και το κρασί γίνεται-μεταβάλλεται σώμα και αίμα Χριστού, μόνο όταν «μεταβαλών τω Πνεύματί σου τω Αγίω. Αμήν, αμήν, αμήν». Δηλαδή, με την επίκληση και κάθοδο του Παναγίου Πνεύματος και όχι μόνο με την επανάληψη των λόγων Του Κυρίου, Λάβετε φάγετε… Πίετε εξ αυτού πάντες… κτλ, που υποστηρίζουν οι παπικοί, γιατί ο Κύριος είναι ομοούσιος με το Αγιο Πνεύμα, εμείς ως δημιουργήματα όμως μετέχουμε του Αγίου Πνεύματος κατά χάριν και ως δωρεά και όχι κατ’ ουσίαν, όπως ο Υιός.
Εμείς λοιπόν, στη Θεολογία μας, δεν υποτιμούμε το Άγιο Πνεύμα, επειδή αναφέρεται τρίτο στη σειρά, σε σχέση με τα άλλα δύο πρόσωπα, ούτε το υποτιμούμε ως απλά την απρόσωπη δύναμη το Θεού, αλλά ίσα-ίσα τονίζουμε τη χαρισματική κατάσταση, αυτή την καλή αλλοίωση που έκανε τους απλούς ψαράδες μαθητές του Χριστού σε θεοφόρους κήρυκες και μάρτυρες του Ευαγγελίου. Το Αγιο Πνεύμα είναι αυτό που έκανε τον διώκτη Ζηλωτή Σαύλο, σε Απόστολο Παύλο, που έκανε τους αμαρτωλούς κάθε εποχής σε Αγίους, χωρίς όμως από την άλλη, να παραβιάζουμε και να υποτιμούμε το ιστορικό και θεσμικό στοιχείο της Εκκλησίας, όλα αυτά πρέπει να υπάρχουν σε μια ισορροπία. Αυτό το δηλώνει η ίδια η ρήση του Χριστού:«ο δε παράκλητος, το Πνεύμα το Άγιον ο πέμψει ο πατήρ εν τω ονόματί μου, εκείνος υμάς διδάξει πάντα και υπομνήσει υμάς πάντα α είπον υμίν» (Ιω 14,26). Δηλαδή: Αλλά ο Παράκλητος, το Αγιο Πνεύμα, το οποίο ο Πατήρ θα στείλει εν τω ονόματί μου (για να επεκτείνει το έργο μου στην οικουμένη και μεταδώσει τη σωτηρία στις ψυχές των καλοπροαίρετων) αυτός θα σας διδάξει όλα και θα σας υπενθυμίσει όλα όσα σας είπα.
Επομένως, κλείνοντας αδελφοί μου, ο σκοπός της ζωής μας, είναι ή πρέπει να είναι, να αγωνιστούμε να αποκτήσουμε το Αγιο Πνεύμα. Για την ακρίβεια, επειδή το Αγιο Πνεύμα το έχουμε λάβει από το Αγιο Βάπτισμά μας και το Μυστήριο του Χρίσματος, να το ενεργοποιήσουμε ή ακόμη πιο ακριβέστερα, να το επανανεργοποιήσουμε, γιατί το είχαμε και λειτουργούσε το Αγιο Πνεύμα, αλλά λόγω της πολλής αμαρτίας, το καταστήσαμε ανενεργό. Σίγουρα είναι μία επίπονη διαδικασία, εξού και το δώσε αίμα…, αλλά όταν έρθουν οι πρώτοι καρποί του στον άνθρωπο, τότε μετά δεν θέλουμε να το ανταλλάξουμε με κανένα άλλο αγαθό και μάλιστα υλικό αυτού του κόσμου. Ο Απόστολος Παύλος, στην προς Γαλάτας Επιστολή του (Γαλ. 5, 22-26), μας φανερώνει ποιοί είναι καρποί του πνεύματος: «ο δε καρπός του Πνεύματός εστιν αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότης, αγαθωσύνη, πίστις, πραότης, εγκράτεια· κατά των τοιούτων ουκ έστι νόμος. Αμέσως πιο κάτω προτρέπει ο Απόστολος: Ει ζώμεν πνεύματι, πνεύματι και στοιχώμεν (Γαλ. 5,25) δηλαδή: Εάν πράγματι ζούμε τη ζωή του Αγίου Πνεύματος, πρέπει να πορευθώμεθα και να συμπεριφερώμεθα σύμφωνα με όσα το Πνεύμα μας διδάσκει. Αυτό ευχόμαστε από καρδιάς για όλους μας, να αξιωθούμε να απολαύσουμε το Αγιο Πνεύμα! Αμήν!
