Γράφει ο π. Σπυρίδων Σκουτής
Ένα ερώτημα που ακούγεται σαν τον ήχο ενός σπαθιού που σπέρνει τον θάνατο σε ζευγάρια που δεν έχουν ακόμα τεκνοποιήσει.
Η αθλιότητα της ελληνικής νοοτροπίας στα καλύτερα της…
Εμείς οι ιερείς το ζούμε με τα ζευγάρια που παντρεύουμε και έχουμε επαφή μαζί τους. Ας δούμε λίγο το σκηνικό….
Όταν ένα ζευγάρι παντρεύεται, συνήθως μέχρι τα 3 χρόνια σε κάθε γιορτή (Πάσχα, Χριστούγεννα, της Παναγίας, Πρωτοχρονιά κλπ) ακούγεται από το σόι μια συγκεκριμένη ευχή. «Άντε και κανένα παιδάκι», «Τί ακόμα να κάνετε παιδί;», «Δεν φούσκωσε ακόμα η κοιλίτσα;», «Βάλατε ΜΠΡΟΣ;»!!. Αν μέχρι τα 3 χρόνια γάμου το ζευγάρι δεν έχει τεκνοποιήσει τότε οι γύρω-γύρω σταματούν αυτές τις ευχές γιατί σκέφτονται ότι ωχ! Κάτι συμβαίνει οπότε μην το συνεχίσουμε.
Καταρχήν , τέτοια ερωτήματα είναι τρομερή αγένεια όταν δεν ξέρεις τι συμβαίνει με τη ζωή του άλλου.. Δεν ξέρουμε τι περνάει ένα ζευγάρι. Αν κάνει προσπάθειες, αν έχει πρόβλημα, αν το έχει αφήσει στον Θεό. Στην τελική δεν μας αφορά. Τέτοια ερωτήματα βάζουν τους νέους ανθρώπους στη διαδικασία να απολογηθούν, τους αγχώνουν και φυσικά τους πληγώνουν . Η καλύτερη ευχή που κάνουμε σε παντρεμένο ζευγάρι είναι να γίνουν Άγιοι ! Τίποτε άλλο. Με παιδιά , χωρίς παιδιά, με προβλήματα, με πολυτεκνία δεν έχει σημασία. Ο σκοπός του γάμου είναι ο Αγιασμός των συζύγων και όχι να κάνουμε παιδιά. Η τεκνοποίηση είναι από τους τελευταίους λόγους του γάμου. Στην τελική δεν χρειάζεται κάποιος να παντρευτεί για να κάνει παιδιά , τα κάνει και χωρίς γάμο. Αλλά για να αγιάσει χρειάζεται την ευλογία του Μυστηρίου.
Ο σκοπός του Μεγάλου Μυστηρίου του Γάμου δεν είναι να κάνουμε παιδιά. Είναι ένας από τους σκοπούς που φυσικά δεν εξαρτάται από εμάς αλλά από τον Θεό.
Σύμφωνα με τους Πατέρες οι λόγοι για να παντρευτούν δύο άνθρωποι είναι οι εξής :
– Ο Αγιασμός των συζύγων
– Το σβήσιμο από την πύρωση της σαρκός που στο γάμο βρίσκει η επιθυμία το δικό της λιμάνι.
– Η υπακοή και η καρποφορία της αγάπης και των αρετών μέσα από την ενότητα ως «μία σάρκα».
– Αν είναι θέλημα του Θεού και συντελούν και οι βιολογικοί παράγοντες τότε θα έρθει ένα παιδί ως καρπός αγάπης και όχι απλά να το κάνουμε ώστε να διαιωνίσουμε το είδος μας ή να το προβάλουμε σαν προϊόν κοινωνικής καταξίωσης (Δυστυχώς συμβαίνει και αυτό πολλές φορές).
Αν ο Κύριος σκοπός του γάμου ήταν η απόκτηση των τέκνων, τότε στα χαρτιά του γάμου στην Εκκλησία θα έπρεπε να ζητάμε ιατρική γνωμάτευση γονιμότητας αλλιώς δεν θα εκδίδαμε άδεια. Από την άλλη, αν ερχόταν για να παντρευτεί κάποιο ζευγάρι άτεκνο ή που είχε πρόβλημα θα του λέγαμε «Αφού δεν μπορείτε να κάνετε παιδιά μην παντρευτείτε, δεν χρειάζεται».
Κύριος σκοπός του γάμου είναι ο Αγιασμός των συζύγων για να πάνε στη Βασιλεία των Ουρανών. Το «ΠΩΣ» θα πάνε εξαρτάται από τη δική τους συνέργεια με τη σχέση τους με τον Χριστό. Δεν υπάρχει κάτι άλλο….
Σύμφωνα με τον Ιερό Χρυσόστομο σκοπός του γάμου είναι η «άσκησις» και η «θεραπεία» για την «τελείωσιν» και την αγάπη και τη σωφροσύνη. Μιλάει δε για τη σωφροσύνη περισσότερο, όχι διότι η σπουδαιότητά της έχει στη σκέψη του προτεραιότητα, αλλά διότι το κάνει αυτό χάριν του ακροατηρίου του. Μένει άλλωστε πιστός στο χωρίο του Παύλου Α’ Κορ. 7, 5 όπου σκοπός της σωφροσύνης είναι η αγάπη, κι αυτό πάλι το κάνει χάριν του ακροατηρίου του. Δεύτερο δε συμπέρασμα είναι ότι την τεκνογονία δεν την θεωρεί πλέον σαν κύριο σκοπό του γάμου, την κρατάει όμως σαν μέσο τελειώσεως και την απαιτεί· μόνον όταν αρχίζει να καταλαμβάνει την πρώτη θέση, δεν της αναγνωρίζει τη θέση αύτη. Για τον Αγιασμό του ανδρογύνου μιλάει και ο Γέροντας Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης και άλλοι πατέρες.
Η Εκκλησία εύχεται στον γάμο την απόκτηση τέκνων και όλων των δωρεών του Θεού. Γι’ αυτό χρειάζεται προσευχή, ηρεμία και να ανοιχτούμε στο θέλημα του Θεού και όχι στη δική μας επιθυμία ή λογική. Είναι τρομακτικό να χωρίζουν ζευγάρια γιατί δεν μπόρεσαν να κάνουν παιδιά ή να παίρνουν φάρμακα, να πέφτουν σε κατάθλιψη κλπ. Οφείλουμε να καταλάβουμε και να αντιληφθούμε ότι πήγαμε ως ζευγάρι στην Εκκλησία να παντρευτούμε για να ακολουθήσουμε το θέλημα του Θεού και όχι δικά μας θελήματα και επιθυμίες. Κάνουμε υπακοή στο θέλημα του Θεού και το ακολουθούμε ταπεινά , ως μια πράξη σταυρικής θυσιαστικής αγάπης. Τα υπόλοιπα είναι ματαιοδοξία που κολυμπάει στον εγωισμό της κοσμικής λογικής.
Σκοπός του γάμου λοιπόν είναι η εν Χριστώ τελείωση του ανδρογύνου και όχι ο πολλαπλασιασμός του είδους μας ή η εμμονή του ανδρογύνου στις σαρκικές τους σχέσεις χωρίς καμία προσπάθεια άσκησης και εγκράτειας με την δικαιολογία ότι πλέον είναι παντρεμένοι. (π.Παύλος Παπαδόπουλος).
Η γυναίκα ολοκληρώνεται όταν γίνει Μάνα:
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την μητρότητα ως Θείο δώρο. Εξάλλου έχουμε πρότυπο την Παναγία μας, δεν μπορούμε όμως να θέσουμε την μητρότητα ως αποκλειστική ολοκλήρωση της γυναίκας. Με την ίδια λογική τις Αγίες Παρθενομάρτυρες, άτεκνες Αγίες και τις μοναχές θα έπρεπε να τις πετάξουμε στον γκρεμό.
Ο άνθρωπος είτε είναι άνδρας , είτε γυναίκα ολοκληρώνεται εν Χριστώ όταν μεταμορφωθεί και καλλιεργήσει το βάπτισμα μέσα από τον δρόμο των μυστηρίων. Άλλη ολοκλήρωση δεν υπάρχει. Οι άλλες ολοκληρώσεις ειναι βοηθητικοί δρόμοι.
Η Μητρότητα ως δώρο και ευλογία:
Για να μην παρερμηνεύσουν κάποιοι τα λεγόμενα του άρθρου. Είναι σαφές ότι η μητρότητα είναι ευλογία , χαρά, και υπέρτατο δώρο μέσα από το θέλημα του Θεού για τη σωτηρία των ανθρώπων. Δεν είναι όμως ένας αυτοσκοπός που αν δεν επιτευχθεί θα πάρουμε χάπια, θα πάθουμε κατάθλιψη ή θα πέσουμε στον γκρεμό. Ο Κύριος μας είναι ο μοναδικός καρδιογνώστης και οφείλουμε να κάνουμε υπακοή στο θέλημα Του ΟΠΟΙΟ και αν είναι αυτό.
Δυστυχώς έχουμε πλάσει στο μυαλό μας για τη ζωή το λεγόμενο ΡΟΖ ΣΥΝΝΕΦΑΚΙ : Θα μεγαλώσω, θα σπουδάσω, θα κάνω λεφτά, θα βρω τον τέλειο άνθρωπο να παντρευτώ, θα κάνω πολλά παιδιά, δεν θα έχω προβλήματα, θα παντρέψω τα παιδιά μου , θα μου φέρουν εγγονάκια και θα πάω 100 χρονών ώστε να απολαμβάνω όλα αυτά.
Δυστυχώς όμως, το έργο της ζωής δεν είναι αυτό…Κάποια στιγμή κόβεται από τον θάνατο ή δυσκολεύει από διάφορες συνθήκες. Οπότε ας προσγειωθούμε καλύτερα…
Τα παιδιά είναι υιοθετημένα αν έρθουν…
Δεν μας ανήκουν τα παιδιά αν έρθουν. Ανήκουν στο Θεό , εμείς είμαστε διαχειριστές και έχουμε ως στόχο να τους καλλιεργήσουμε το βάπτισμα και να τα προετοιμάσουμε για την Βασιλεία των Ουρανών. Υπάρχει ένας λόγος του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου που λέει ότι αν δεν διαπαιδαγωγήσουν οι γονείς τα παιδιά τους για την αγιότητα θα κριθούν ως φονιάδες. Οπότε καταλαβαίνουμε πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα.
Προς γονείς, πεθερικά, φίλους, συγγενείς, γείτονες κλπ…. Των Νεονύμφων..
Σταματήστε να ενοχλείτε τους νεόνυμφους με τέτοιου είδους ερωτήσεις και ευχές που περιέχουν δηλητήριο, ματαιοδοξία, κοσμική λογική και κουτσομπολίστικη διάθεση. Να εύχεστε και να προσεύχεστε στους δικούς σας ανθρώπους ο γάμος τους να πάει στον Ουρανό και να γίνει το θέλημα του Κυρίου. Τίποτε άλλο…. Το λέει το Ευαγγέλιο ξεκάθαρα : «ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Ματθ. στ΄ 33). Είμαι κρίμα να φέρνουμε τα νέα παιδιά σε δύσκολη θέση με τέτοια ερωτήματα. Τι θα κάνει ένα ζευγάρι αν δεν μπορεί να κάνει παιδιά αυτό ειναι προσωπικό θέμα του ζευγαριού και με την ευλογία του πνευματικού τους πατερα. Αν μπορούν δηλαδή να σηκώσουν αυτό τον Σταυρό ή αν θα περπατήσουν άλλους δρόμους όπως ειναι η αναδοχή , ή υιοθεσία κλπ. Αυτά ειναι προσωπικά θέματα δύσκολα και δεν μπορούμε να τα θέτουμε σε κοινή θέα και να φέρνουμε τους ανθρώπους σε δύσκολη θέση. Προσωπικά γνωρίζω ζευγάρια που δεν είχαν κάποιο ιατρικό πρόβλημα και δεν μπόρεσαν να κάνουν παιδιά και άλλα ζευγάρια που η ιατρική έλεγε ότι δεν μπορούν να κάνουν παιδιά και τώρα ειναι πολύτεκνοι. Ας σταματήσουμε να παίζουμε με τις ψυχές και τις ζωές των ανθρώπων. Έρχονται ζευγάρια σε εμας τους κληρικούς με κλάματα γιατί δέχονται αφόρητη πίεση απο το οικογενειακό περιβάλλον για να τεκνοποίησουν και βλέπεις δύο βλαστάρια στεναχωρημένα απο διαβολές τρίτων. Ας το σταματήσουμε επιτέλους αυτο.
Προς τους νεονύμφους:
Αγαπητά μου παιδιά, κλείστε τα αυτιά σας. Σε αγενείς ερωτήσεις να απαντάτε ένα «ευχαριστούμε» με ένα χαμόγελο, δεν χρειάζεται κάτι άλλο. Να κάνετε προσευχούλα μαζί και υπακοή στον πνευματικό σας πατέρα ακολουθώντας το θέλημα του Κυρίου για τη σωτηρία σας. Τον δρόμο σας θα τον φωτίσει ο Χριστός. Εκείνος γνωρίζει καλύτερα. Μην αγχώνεστε και αφήστε τα όλα στον Χριστό. Τότε θα δείτε δωρεές και ευλογίες για τη σωτηρία σας.
Ο λόγος των Γάμο-Βαπτίσεων;
Δυστυχώς κάποιες φορές κρύβεται και το εξής εξοργιστικό, πέρα από τους λεγόμενους και καλά οικονομικούς λόγους.
«Κάτσε να δούμε αν μπορούμε να κάνουμε παιδιά διότι αλλιώς γιατί να παντρευτούμε ;» (Δυστυχώς εμείς οι Ιερείς το έχουμε ακούσει και αυτό)
Τι λέει όμως άραγε η Ακολουθία του Γάμου;
Στα ειρηνικά της Ακολουθίας λέγεται η εξής ευχή γάμου «ὑπὲρ τοῦ παρασχεθῆναι αὐτοῖς… καρπόν κοιλίας πρός τό συμφέρον» και αλλού «Ὑπέρ τοῦ παρασχεθῆναι αὐτοῖς τέκνα εἰς διαδοχήν γένους, καί πάντα τά πρός σωτηρίαν αἰτήματα». Η λέξη συμφέρον έχει βαθύτερο νόημα. Εδώ πρόκειται για το συμφέρον της ψυχής και για τη σωτηρία των νεονύμφων. Αυτός είναι ο πόθος όλων και της Εκκλησίας: Η σωτηρία των ανθρώπων. Έχουμε και άλλες αναφορές στην Εκκλησιαστική υμνολογία (πρβλ· «τό συμφέρον ποίησον», «πρός τό συμφέρον τῆς αἰτήσεως», «τά καλά καί συμφέροντα ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν» ἀπό τίς Ἀκολουθίες του Παρακλ. Κανόνα καί της Θ. Λειτουργίας).
{Μέ τίς συχνές αὐτές ἀναφορές δηλώνεται κατηγορηματικά ὅτι ἡ τεκνογονία στό γάμο εἶναι θέλημα Θεοῦ καί δωρεά ἰδιαίτερα τιμητική γιά τούς νεονύμφους· προβάλλεται ὡς ὑποχρέωση καί καθῆκον τῶν νεονύμφων καί τονίζεται ἐμφαντικά πώς ἡ ἀπόκτηση τέκνων εἶναι συμπλήρωμα τῆς εὐτυχίας τους. Δικαίως λοιπὸν ἡ Ἐκκλησία μας δέχεται ὅτι σκοπὸς τοῦ γάμου εἶναι ἡ τεκνογονία καί δικαιολογεῖται ἀπόλυτα τό ἐπίμονο αἴτημα τοῦ Λειτουργοῦ πρός τόν ἀγαθό οἰκονόμο καί «δοτήρα πάντων τῶν ἀγαθῶν» νά χαρίσει στούς νεονύμφους τέκνα καί πλούσια τή χάρη του καί τήν εὐλογία. Αὐτή ὅμως ἡ ἀπόκτηση τέκνων δέν μπορεῖ στήν οὐσία νά εἶναι οὔτε αὐτοσκοπός οὔτε ὁ μόνος σκοπὸς τοῦ γάμου· ἄλλωστε γιά διάφορους λόγους δέν πραγματοποιεῖται πάντοτε καί ἡ στειρότητα εἶναι ἕνα ἀρκετά σύνηθες φαινόμενο. Ἀπομένει ἑπομένως νά δοῦμε πῶς καί γιατὶ ἡ τεκνογονία ἐντάσσεται στά πλαίσια τῆς ἀγωνιστικῆς πορείας τοῦ ἀντρόγυνου πρός τήν πνευματική τελείωση καί σωτηρία του πού εἶναι ὁ ἄλλος, πρῶτος καί κύριος θά λέγαμε, σκοπὸς τοῦ γάμου. }(http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/prayers/service_wedding_translation.htm)
Καλόν αγώνα σε όλα τα ζευγάρια με τέκνα, άτεκνα, σε μοναχικούς ανθρώπους, σε μοναχούς, σε μοναχές, σε ιερείς κλπ. Καλό αγώνα για τη ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΩΝ ΟΥΡΑΝΩΝ.
