Γράφει o Μ. Γ. Βαρβούνης
Καθηγητής Λαογραφίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης
Υπάρχουν Μητροπολίτες το έργο των οποίων απασχολεί καθημερινά τα εκκλησιαστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, ακόμη και αν δεν επιτελούν τίποτε παραπάνω από το καθήκον τους. Γιατί δεν αποτελεί βέβαια είδηση το αν ο τάδε ή ο δείνα Μητροπολίτης λειτούργησε ή τέλεσε αγιασμό και εσπερινό, ή ακόμη αν υποδέχθηκε και διένειμε το Αγιο Φως, αποτελεί μόνο ευκαιρία για επίδειξη αμφίων και συναφών λειτουργικών και ιερατικών εξαρτημάτων.
Στον αντίποδα αυτής της πρακτικής, υπάρχουν Μητροπολίτες που καθημερινά επιτελούν, και μάλιστα υπό ιδιαιτέρως αντίξοες συνθήκες, έργο σπουδαίο και σημαντικότατο και οι οποίοι βεβαίως δεν έχουν ως πρώτο μέλημα την ηλεκτρονική προβολή των όσων σχεδιάζουν και επιτελούν. Στην κατηγορία αυτή ανήκει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, ο οποίος ποιμαίνει ευκλεώς και θεοφιλώς την ακριτική αυτή Μητρόπολη από το 1995.
Εχουμε γράψει και στο παρελθόν για το έργο του, με αφορμή τη συμπλήρωση εικοσαετίας της αρχιερατικής του διακονίας, και με βάση την προσωπική άποψη και γνώση μας, δεδομένου ότι ο γράφων γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σάμο, με την οποία διατηρεί στενότατους και καθημερινούς δεσμούς μέχρι σήμερα, και στον λαϊκό πολιτισμό και την εκκλησιαστική ιστορία και παράδοση, της οποίας έχει αφιερώσει το σύνολο σχεδόν του ερευνητικού και συγγραφικού έργου του. Γι’ αυτό και έχω προσωπική αντίληψη όσων γράφω και εκθέτω.
Οταν ο Σεβασμιώτατος κ. Ευσέβιος ανέλαβε την Ιερά Μητρόπολη Σάμου, η τοπική μας Εκκλησία περνούσε στάδιο παρακμής, για λόγους πολλούς και ποικίλους, που δεν είναι του παρόντος. Ο Σεβασμιώτατος έβαλε αμέσως την «χείρα επ’ άροτρον» και τα αποτελέσματα είναι ορατά και μετρήσιμα σήμερα: ανακαινίστηκαν και στελεχώθηκαν τα μοναστήρια με νέες, μικρές, αλλά δυναμικές αδελφότητες, ώστε να αποτελούν ορόσημα ανάπτυξης της πνευματικής ζωής των κατοίκων. Μοναστήρια που είχαν καεί, ερημωθεί και κατέρρεαν από έλλειψη συντήρησης αναστηλώθηκαν, επισκευάστηκαν και λειτούργησαν ξανά, αναζωπυρώνοντας την παράδοση του σαμιακού μοναχισμού.
Το ίδιο συνέβη και με τις ενορίες και τον εφημεριακό κλήρο, που ανανεώθηκε με σειρά άξιων χειροτονιών, ενώ παραλλήλως συντηρήθηκαν και αναπαλαιώθηκαν ναοί, φορητές εικόνες, τοιχογραφίες, ιερά σκεύη και άμφια. Από την άλλη δε πλευρά μία σειρά σχετικών πνευματικών εκκλησιαστικών λειτουργιών, όπως οι κύκλοι ερμηνείας της Αγίας Γραφής, τα τακτικά κηρύγματα, η ποιμαντική μέριμνα της νεότητος και τα κατηχητικά σχολεία κ.λπ. έλαβαν νέα πνοή και ζωή, καθώς ο Σεβασμιώτατος αξιοποίησε τη μεγάλη σχετική πείρα του από την ανάλογη ποιμαντική διακονία του, τόσο στην Ελληνική Αστυνομία, όσο και στην Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς.
Δεν είναι άσχετο το ότι ανανεώθηκαν και εμπλουτίστηκαν όλες οι κτηριακές υποδομές της Μητροπόλεως, ανακαινίστηκαν και ανοικοδομήθηκαν Επισκοπεία και πνευματικά κέντρα στην πόλη της Σάμου, το Καρλόβασι, την Ικαρία και τους Φούρνους, ιδρύθηκαν εξ υπαρχής κατασκηνώσεις για τη νεολαία, οικοδομήθηκε εκ βάθρων περικαλλές κτήριο που στεγάζει το Εκκλησιαστικό Μουσείο και τη Μητροπολιτική Βιβλιοθήκη, ιδρύθηκαν και ανακαινίστηκαν φιλανθρωπικά ιδρύματα, και εν γένει δόθηκε νέα ζωή στις τοπικές εκκλησιαστικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι νέοι να εντάσσονται ενεργά στο έργο της τοπικής Εκκλησίας.
Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σεβασμιώτατος ανακαίνισε και τη λειτουργική ζωή, επαναφέροντας πολλά σημεία της εκκλησιαστικής τάξης και της ανάλογης τελετουργικής μεγαλοπρέπειας και λαμπρότητας, πάντοτε όμως τηρώντας το μέτρο ώστε οι εκδηλώσεις αυτές να επιτελούν πνευματικούς σκοπούς, και να μην εκτρέπονται προς την εκκοσμίκευση. Και αυτό εκτιμήθηκε δεόντως από το πλήρωμα της τοπικής Εκκλησίας, που άρχισε να πυκνώνει τα εκκλησιάσματα και να συμμετέχει στις ανάλογες εκκλησιαστικές λειτουργικές εκδηλώσεις, προς όφελος βέβαια της ορθόδοξης πνευματικής ζωής και της ελληνορθόδοξης παράδοσής μας.
Και αποτελούν αυτά ορισμένες μόνο πτυχές του πολυποίκιλου έργου του Σεβασμιωτάτου κ. Ευσεβίου, στο οποίο θα αναφερθούμε και σε επόμενα σχετικά δημοσιεύματά μας.
