Του Μητροπολίτη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Είναι θέμα άξιο προσοχής ότι ένα µεγάλο µέρος της Αγίας Γραφής ασχολείται µε το θεµα της προσευχής, είτε µε παραδείγµατα που αναφέρει είτε µε όσα παραγγέλλει ή υπόσχεται. Μόλις σχεδόν ανοίξουμε την Αγία Γραφή, διαβάζουμε ότι οι άνθρωποι μετά την πτώση και ευρισκόμενοι στην κατάσταση της διακοπής της επικοινωνίας τους με τον Θεό ένεκα των αμαρτιών τους, ανεζήτησαν την επικοινωνία τους με τον Θεό: «Τότε άρχισαν να επικαλούνται το όνοµα του Κυρίου» (Γενέσεως ιβ΄, 8). Oταν φθάνουμε στο τέλος της Αγίας Γραφής στην Αποκάλυψη, αντηχεί στ’ αυτιά μας μία ένθερμη προσευχή του ανθρωπίνου γένους προς τον ερχόμενο Κύριο, το «Αμήν ναί έρχου Κύριε Ιησού» (Αποκαλύψεως κβ΄, 20).
α΄. Στην ιστορία της σωτηρίας αναφέρονται πολλά παραδείγματα προσευχής προσώπων και γεγονότων. Συναντάµε τον Πατριάρχη των Ιουδαίων Ιακώβ που παλεύει με τον Αγγελο (Γενέσεως λβ΄, 26-27). Αλλού τον προφήτη Δανιήλ, που ενώ ευρισκόταν αιχμάλωτος στη Βαβυλώνα αλλογενής σε εχθρικό περιβάλλον, προσευχόταν τρεις φορές την ηµέρα στραμμένος προς την Ιερουσαλήμ παρά την απαγόρευση του βασιλέως Δαρείου (Δανιήλ στ΄, 10). Επίσης και τον βασιλέα των Ιουδαίων Δαβίδ που επεκαλείτο τον Θεό του µ’ όλη του την καρδιά [Ψαλμού ιστ΄ (17) 6]. Πάνω στο βουνό ο Προφήτης Ηλίας επικαλέσθηκε τον Κύριο να στείλει εξ ουρανού τη φωτιά για τη θυσία του (Γ΄ Βασιλειών ιη΄, 27). Μέσα στη φυλακή των Φιλίππων ο απόστολος Παύλος µε τον συνεργάτη του Σίλα προσεύχονταν (Πράξεων ιστ΄, 11) και ο Θεός απέστειλε Αγγελο για να τους ελευθερώσει. Εχουμε πλήθος προτροπών και μυριάδες υποσχέσεων για τα αποτελέσματα της προσευχής.
Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός συμπεριέλαβε την προσευχή στους τρεις βασικούς άξονες της χριστιανικής ευσέβειας που είναι: α΄. η συγγνώμη, β΄. η προσευχή και γ΄. η ελεημοσύνη (Ματθαίου στ΄, 14-21). Ο Ιδιος δίδαξε την προσευχή (Ματθαίου στ΄, 9) και προσηύχετο (Ματθαίου κστ΄, 42· Λουκά κβ΄, 41· Μάρκου ιδ΄, 35).
β΄. Τι μας διδάσκουν αυτά, αν όχι την ιερή σημασία και ανάγκη της προσευχής; Μπορούμε να είμαστε βέβαιοι, ότι εκείνο που ο Θεός τόνισε στον λαό Του είναι να προσεύχονται. Θέλει η προσευχή να κατέχει προεξέχουσα θέση στη ζωή µας. Εάν µας προτρέπει να προσευχόμαστε, είναι επειδή ξέρει, ότι έχουµε µεγάλη ανάγκη από την ενίσχυσή Του, διότι όπως δήλωσε «χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιωάννου ιε΄, 5). Γι’ αυτό διεκήρυξε: «Αιτείτε, και δοθήσεται υμίν, ζητείτε, και ευρήσετε, κρούετε, και ανοιγήσεται υμίν» (Ματθαίου ζ΄, 7). Τόσο µεγάλη είναι η ανάγκη αυτή, ώστε ώσπου να πάµε στον ουρανό δεν πρέπει να πάψουµε να προσευχόµαστε.
γ΄. Πολλοί ισχυρίζονται ότι δεν έχουν ανάγκη από τίποτε. Αυτή η «αυτάρκεια» δηλώνει πως αυτοί δεν γνωρίζουν την φτώχια τους και την αδυναμία τους. Δεν αισθάνονται την ανάγκη να ζητήσουν το έλεος του Θεού; Οπως ο Αγγελος της Εκκλησίας της Λαοδικείας τον οποίον ελέγχει ο Κύριος επειδή «Λέγεις ότι πλούσιός ειμι και πεπλούτηκα και ουδενός χρείαν έχω, – και ουκ οίδας ότι συ ει ο ταλαίπωρος και ο ελεεινός και πτωχός και τυφλός και γυμνός, – συμβουλεύω σοι αγοράσαι παρ᾿ εμού χρυσίον πεπυρωμένον εκ πυρός ίνα πλουτήσης, και ιμάτια λευκά ίνα περιβάλη και μη φανερωθή η αισχύνη της γυμνότητός σου, και κολλύριον ίνα εγχρίση τους οφθαλμούς σου ίνα βλέπης. Εγώ όσους εάν φιλώ, ελέγχω και παιδεύω· ζήλευε ουν και μετανόησον. Ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω· εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξη την θύραν, και εισελεύσομαι προς αυτόν και δειπνήσω μετ᾿ αυτού και αυτός μετ᾿ εμού» (Αποκαλύψεως γ΄, 17-20). Τότε, μακάρι το έλεος του Κυρίου να τους δείξει την αθλιότητά τους. Ψυχή χωρίς προσευχή είναι ψυχή χωρίς Χριστό.
δ΄. Η προσευχή είναι το ψέλλισμα του πιστού νηπίου, η κραυγή του αγωνιστή πιστού, ο επιθανάτιος λόγος του αγίου που πέφτει να κοιμηθεί «εν Κυρίω». Είναι η αναπνοή, το σύνθημα, η παρηγοριά, η δύναμη, η τιµή του Χριστιανού. Αν είσαι παιδί του Θεού, θα ζητάς το πρόσωπο του Πατέρα σου. Προσευχήσου να είσαι στην ζωή σου άγιος, ταπεινός, ζηλωτής και υποµονετικός. Να έχεις στενότερη επικοινωνία µε τον Χριστό και να πηγαίνεις συχνότερα στο συμπόσιο της αγάπης Του, στην Θεία Λειτουργία. Προσευχήσου να γίνεις παράδειγµα και ευλογία στους άλλους και να ζήσεις περισσότερο για τη δόξα του Κυρίου σου. Η προτροπή του αποστόλου Παύλου είναι διαρκής: «Τη προσευχή προσκαρτερείτε» (Προς Κολοσσαείς δ΄, 2).
