Γράφει ο Σταύρος Γουλούλης
Δρος Βυζαντινής Τέχνης
Η ιστορία του Ιωνά (8ος αιώνα π.Χ.) είναι γνωστή. Πήρε, λέγει, ο προφήτης εντολή από τον Θεό να κηρύξει μετάνοια στη Νινευί, πρωτεύουσα των Ασσυρίων, κοντά στη Μοσούλη. Πόλη με τεράστιο πληθυσμό, όπου μόνο τα παιδιά που «δεν ξεχώριζαν το αριστερό από το δεξιό χέρι» ήταν περισσότερα από «δώδεκα μυριάδες» (120.000). «Ανέβη η κραυγή της κακίας αυτής προς με», παρήγγειλε η θεϊκή φωνή. Πάντως μετανόησαν, που σημαίνει ότι έβλεπαν επικείμενη την κατάρρευσή τους. Τι έκαναν; «Εκήρυξαν νηστείαν». Ο βασιλιάς κατέβηκε από τον θρόνο του, οι μεγιστάνες (ιεραρχία) και ο λαός απομακρύνθηκαν ο καθένας «από της οδού αυτού της πονηράς και από της αδικίας της εν χερσίν αυτών».
Για να μετανοήσουν οι Νινευίτες σημαίνει ότι αισθάνονταν απειλή. Ομως ο περιορισμός της κατανάλωσης (νηστεία), ανθρώπων και ζώων, αλλά και της εκμετάλλευσης (αδικίας), ανέστρεψε τις αρνητικές εξελίξεις. Ο τρόπος της ζωής των αστών στην ουσία στηριζόταν σε καταναλωτικά πρότυπα που λειτουργούσαν εις βάρος αυτών που τους προμήθευαν, τους παραγωγούς, αγρότες και κτηνοτρόφους. Μία επανάσταση ή εισβολή ξένων κατακτητών θα διέλυε τον κύκλο της παραγωγής. Η έλλειψη τροφής για μία πόλη με τεράστιο πληθυσμό θα ήταν άλυτο πρόβλημα.
Πώς κατέληξε η Ιστορία; Χρόνια μετά οι Νινευίτες ξέχασαν όσα άκουσαν από τον Ιωνά και επανέλαβαν τον κακό εαυτό τους. Η Ιστορία τιμωρεί. Χάθηκαν για πάντα (612 π.Χ.). Σήμερα χάρη στο άφθονο αρχειακό υλικό που ανακαλύφθηκε, είναι γνωστό γιατί όλοι οι Ανατολικοί λαοί κατέρρευσαν και διαλύθηκαν. Συντηρούσαν υπερβολική ιεραρχία, ανακτορική και διοικητική, υπαλλήλους θα λέγαμε σήμερα, που δεν παρήγαγαν.
Αυτή τη βασική λεπτομέρεια δεν προβάλλει γενικά η Εκπαίδευσή μας, με αποτέλεσμα οι νέες γενιές να βλέπουν μόνον το παρόν τους, τον εαυτό τους. “Lost in Now” διεθνώς! Πάντως σε ένα παλαιό σχολικό εγχειρίδιο (Α΄ Λυκείου, δεκαετία 1980): «Ιστορία του Ανθρωπίνου γένους» του Λ. Σταυριανού, υπήρχε τέτοιο ειδικό θέμα με την παρακμή και εξαφάνιση των λαών. Πλην όμως καταργήθηκε μόλις ανέλαβε η τότε ΝΔ. Κι όμως θα ενδιέφερε ένα φιλελεύθερο κόμμα που υποτίθεται θέτει στο περιθώριο τους χιλιάδες περιττούς, αργούς υπαλλήλους. Αυτό ακριβώς που χρεοκόπησε το κράτος μας. Θα βοηθούσε να υπάρξει φρένο στην παρακμή που κορυφώθηκε στη δεκαετία 2000-2010 και αφορά σε όλο το πολιτικό σύστημα. Λέγεται ότι ο χώρος αυτός, με ευθύνη του ιδρυτή του (1974), επανιδρύθηκε χωρίς ιδεολογία: ό,τι προλάβει ο καθένας, όπως κι όπως, όσο κι όσο…! Αποτέλεσμα: το κενό καλύπτουν άλλοι, δεξιά κι αριστερά, ενίοτε ανεξέλεγκτοι, μέχρι παράνοιας.
Μετά από περιπέτειες δεκαετιών φαίνεται ότι κόσμος του χώρου αυτού ίσως είναι πιο ώριμος πρώτη φορά μετά το 1974, θέλοντας να αγωνιστούν τουλάχιστον για την αξιοπρέπειά τους. Εχουν ρίζες στη μεταπολεμική Ελλάδα, αλλά οι περιπέτειες της εποχής εκείνης αδικούν τη δημιουργικότητα που επέδειξαν. Σύμβολό τους τότε, τo φασούλι και το σακούλι, αποταμίευση και επένδυση. Αλλά πέραν αυτού, τι;
Ο τωρινός επικεφαλής της ΝΔ και η ηγετική του ομάδα φαινομενικώς και εκ πρώτης όψεως δείχνουν πιο εκλεκτικοί. Δύσκολοι καιροί, οι χαλαροί αποφεύγουν μόνοι τους ευθύνες. Καταγράφω την εμφανή διαφορά από τον προηγούμενο γόνο πολιτικής οικογενείας στη δεκαετία 2000-2010, προπάντων τον κόσμο που έσερνε πίσω του. Ηταν μία εποχή καλοπέρασης, η belle époque της μεταπολεμικής Ελλάδας, λόγω και Ολυμπιακών, ευρώ κ.τ.λ. Τότε όμως ήθελαν να περάσουν όλοι στο Δημόσιο.
Οι ισχυρές χώρες -ιδίως οι πρώτοι των πρώτων Αμερικανοί-, προβληματίζονται πώς θα κρατηθούν στην κορυφή. Γι’ αυτό αποφεύγουν τον διογκωμένο δημόσιο τομέα. Η Βρετανική Αυτοκρατορία συμπλήρωσε τρείς αιώνες ακμής. Πιο πριν ήταν η Ισπανική. Σήμερα όμως διακυβεύεται και η πρωτιά της Αμερικής. Κάποιος ίσως τη διαδεχθεί. Η Ασία λένε μερικοί. Ή και ένα υπερ-εθνικό σύστημα.
Εμάς τους Ελληνες δημιουργούς δύο οικουμενικών πολιτισμών, θα έπρεπε να μας απασχολεί ιδιαίτερα η ακμή και παρακμή των λαών. Οχι αν θα γίνουμε πάλι πρώτοι, ή μήπως χαθούμε όπως οι Νινευίτες, αλλά μην πέσουμε κι άλλο στη βαθμολογία, και το ζούμε στις ημέρες μας. Μήπως και ανακάμψουμε.
Η κρίση των τελευταίων ειδικά ετών, η υποθήκευση του μέλλοντος των νέων, οφείλεται σε κρίση αξιών, αλλά λογιστικά στη συντήρηση εκατοντάδων χιλιάδων μισθωτών, έργων βιτρίνας, πολιτικής φτηνού λαϊκισμού, κατανάλωσης. Ενδιάμεσα, μεταξύ πολιτών και κυβέρνησης, εφαρμόζεται ένα επικίνδυνο με συνθήκες αστικής δημοκρατίας σύστημα, όπου η έλλειψη διαφάνειας, στην οποία εντάχθηκε πλέον και η κυβερνώσα Αριστερά, η μικρότερη προσπάθεια, κυριαρχεί παντού στη ζωή. Φιλολαϊκή πολιτική είναι να δίνονται ίσες ευκαιρίες σε όλους, λαϊκιστική να χαρίζονται στους πολίτες. Κράτος πίθος των Δαναΐδων, παστάδα μωρών παρθένων.
Η Ιστορία της Νινευί έρχεται κοντά στη σημερινή Ελλάδα και κάθε χώρα. Δεν είναι ηθικοπλαστική μόνον, αλλά κοινωνιοκεντρική, δείχνει ότι και η νηστεία (οικονομία στην κατανάλωση), ο ηθικός κώδικας, δεν είναι ατομική αλλά πρωτίστως δημόσια υπόθεση, όπου όλοι είμαστε υπεύθυνοι. Δεν μπορεί κανείς να θέλει να αγιάσει, στην πράξη απλώς να βελτιωθεί και να μην έχει ενδιαφέρον για την οικονομική κατάσταση του κράτους, πολύ δε περισσότερο να το επιβαρύνει. Ή όπως σημερινοί λαϊκιστές, σοσιαλιστές και “φιλελεύθεροι”, τηρητές ενός μη παραγωγικού καταναλωτισμού.
