Την Κυριακή Β΄ των Νηστειών, Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, 16 Μαρτίου 2025, μετά τη Θεία Λειτουργία, σύμφωνα με την Ιερά Παράδοση και το Καταστατικό της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, συνήλθε στο Συνοδικό Κέντρο στα Τίρανα, η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, με θέμα την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου. Μετά την προσευχή, τα μέλη της Ιεράς Συνόδου, υπό την προεδρία του Τοποτηρητή του Αρχιεπισκοπικού Θρόνου, τότε Μητροπολίτη Κορυτσάς κ. Ιωάννη, με κανονικές ψήφους εξέλεξαν παμψηφεί τον διάδοχο του αοιδίμου Αρχιεπισκόπου κυρού Αναστασίου.
Ο Μητροπολίτης Κορυτσάς κ. Ιωάννης ανεδείχθη Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας και Προκαθήμενος της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας.
Η ενθρόνιση του νέου Αρχιεπισκόπου Τιράνων πραγματοποιήθηκε την 29η Μαρτίου, στον Καθεδρικό Ναό του Ανασταντος Χριστού, στα Τίρανα, παρουσία πολλών Αρχιερέων και εκπροσώπων Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, καθώς και Πολιτειακών και πολιτικών Αρχόντων, αλλά και διπλωματών από την Ελληνική Κυβέρνηση.
Ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιωάννης, στον Ενθρονιστήριο λόγο του, έθεσε επτά βασικούς άξονες για την νέα του διακονία: τη διαφύλαξη της Ιεράς Παράδοσης, την ενίσχυση της ενότητας εντός της Εκκλησίας, την ισορροπία μεταξύ του «Ευαγγελίου της Βασιλείας» και του «Κοινωνικού Ευαγγελίου», την προστασία των αξιών του γάμου και της οικογένειας, τη διατήρηση και ενίσχυση της θρησκευτικής συνύπαρξης στην Αλβανία, την ενθάρρυνση των νέων να αγαπούν την πατρίδα τους και να μην την εγκαταλείπουν, και την καλλιέργεια των σχέσεων με όλες τις άλλες Εκκλησίες και θρησκευτικές κοινότητες.
«Προσωπικά θα προσπαθήσω με όλη μου τη δύναμη να υπηρετήσω το ποίμνιο που μου εμπιστεύτηκε ο Θεός, έχοντας πάντα υπόψη τα λόγια του Κυρίου ότι “ο Υιὸς του ανθρώπου οὐκ ήλθε διακονηθήναι, αλλὰ διακονήσαι”», κατέληξε ο κ. Ιωάννης.
Πριν ακόμη την ανάληψη των αρχιεπισκοπικών καθηκόντων του, η «Κ.τ.Ο.» είχε δηλώσει με σαφήνεια ότι η ¨εποχή¨ του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, πλέον, πέρασε. Και, μαζί του, πέραν δηλαδή της εκδημίας μιας, ομολογουμένως χαρισματικής μορφής, έφυγε, υποχώρησε, χάθηκε – ο χρόνος θα δείξει – και η παρουσίαση και έννομη υποστήριξη του ελληνικού στοιχείου στη Βόρεια Ήπειρο και την Αλβανία, κάτι που απ΄ αρχής ανησυχούσε το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, από τη στιγμή της νοσηλείας και επιδείνωσης της υγείας του μακαριστού πρώην Αρχιεπισκόπου.
Το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αν και το τελευταίο χρονικό διάστημα που ζούσε ο Αναστάσιος είχε κρατήσει αποστάσεις από τα Τίρανα, που πολλές φορές έφθαναν και στην ψυχρότητα, κρατάει στάση αναμονής και περιμένει να αξιολογήσει την επόμενη ημέρα στην Εκκλησία της Αλβανίας και την εν γένει πορεία της.
Και η ελληνική Κυβέρνηση, όμως, έσπευσε να εκφράσει τη μέριμνα και το ενδιαφέρον της για τις μελλοντικές εξελίξεις στα Τίρανα, δεδομένου ότι οι σχέσεις Αθήνας -Τιράνων δεν είναι στο καλύτερο δυνατό σημείο, ένεκα πολλών παραγόντων, με κυριότερη την τελευταία διαχείριση από την αλβανική Κυβέρνηση του Φρέντυ Μπελέρη, που τόσο ταλαιπωρήθηκε και εκδιώθηκε από το αλβανικό καθεστώς.
Διπλωματικοί παράγοντες της Αθήνας τόνισαν στην «Κ.τ.Ο.» ότι τους ανησυχεί η επόμενη ημέρα στην Εκκλησία της Αλβανίας και απεύχονται την πιθανότητα η Εκκλησία των Τιράνων να αποκτήσει εθνική σημαία στις επιδιώξεις της και στις προθέσεις της, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις σχέσεις της με την Ελλαδική Εκκλησία, την Ελληνική Πολιτεία, το ελληνικό στοιχείο και τους Έλληνες της Βορείου Ηπείρου και εν τέλει την ευρύτερη συνοχή και ευημερία στα Βαλκάνια, που ήδη είναι τεταμένη και και εύθραυστη.
Οι ιδιαίτερες σχέσεις, ταυτόχρονα, που εδώ και χρόνια καλλιεργεί ο νέος Προκαθήμενος των Τιράνων με τον Αλβανό Πρωθυπουργό Έντι Ράμα, χωρίς υπερβολή, εντείνουν τις ανησυχίες όσων πιστεύουν πως ήδη, η Εκκλησία της Αλβανίας, αργά αλλά σταθερά, χαράσσει μια νέα πορεία στην εξωτερική της πολιτική και εκκλησιαστική διπλωματία.
«Η Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας θα είναι φιλική και επιθυμεί να ζήσει ειρηνικά με όλους, ακολουθώντας τη συμβουλή του Αγίου Παύλου: Αν είναι δυνατόν, όσο εξαρτάται από εσάς, να έχετε ειρήνη με όλους τους ανθρώπους (Ρωμ. 12:18). Θα προσπαθήσει, μέσα στις μετριοπαθείς δυνατότητές της, να προωθήσει και να έχει μια ενεργό συμμετοχή, τόσο στον παν-ορθόδοξο διάλογο, όσο και στον διάλογο με όλους τους άλλους», είχε δηλώσει ο νέος Αρχιεπίσκοπος την ημέρα της Ενθρονήσεώς του.
Μένει να φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα κατά πόσον έχουν βάση οι φόβοι της Αθήνας για τις κινήσεις της Εκκλησίας της Αλβανίας, ενώ το Φανάρι τηρεί σιωπή και αναμένει να λάβει πρωτοβουλίες όταν και με όποιο τρόπο κρίνει ότι πρέπει να προωθηθεί και να καλλιεργηθεί η οικουμενικότητα και προβολή της πνευματικής ισχύος του.
