Ο άνθρωπος καλείται να αποτελέσει κοινωνία και να πολλαπλασιασθεί ζώντας με οικειότητα και σε κοινωνία με τον Θεό Πατέρα του.
Αλλά η αμαρτία στάθηκε εμπόδιο στο θεϊκό σχέδιο. Ο Αδάμ έγινε πατέρας μιάς ανθρωπότητος διηρημένης από το μίσος, διασκορπισμένης από την υπερηφάνεια, που αποφεύγει τον Δημιουργό της.
Χρειαζόνταν ένας δεύτερος Αδάμ, που θα ενεκαινίαζε μια νέα δημιουργία, στην οποία η ζωή φιλίας με τον Θεό θα απεκαθίστατο, η ανθρωπότητα θα επανεύρισκε την ενότητα της και τα μέλη της θα συμφιλιώνονταν μεταξύ τους και με τον Δημιουργό Θεό.
Η Εκκλησία έρχεται στο φως κατά το Πάσχα του Χριστού, όταν Αυτός “μεταβαίνει” από τον κόσμο τούτο στον Πατέρα Του (Ιωάννου ζ΄ 1). Με τον Ιησού Χριστό, ο οποίος έχει ελευθερωθεί από τον θάνατο κι έχει γίνει “πνεύμα ζωοποιούν ” (Ιωάννου στ΄ 23) εμφανίζεται μια καινούρια ανθρωπότητα, μια νέα δημιουργία (Β΄ Κορινθίους γ΄ 6).
Το σώμα όμως της Εκκλησίας, δηλαδή οι πιστοί, είναι ζωντανό μόνο αν είναι σώμα του αναστημένου Χριστού, ο οποίος χορηγεί το Πνεύμα. Αυτή η χορηγία άρχισε την ημέρα της Αναστάσεως του Κυρίου, όταν “ενεφύσησε” (Ιωάννου κ΄ 21) το αναδημιουργό Πνεύμα στους Μαθητές, που εξελέγησαν από τον Ίδιο (Ιωάννου ιε΄ 16) και οι οποίοι θα αποτελέσουν τους ηγέτες και αρχηγούς του νέου λαού του Θεού.
Μετά την Πεντηκοστή η Εκκλησία αυξάνεται με ταχύ ρυθμό. Η είσοδος σ’ αυτή γίνεται πρώτον με την αποδοχή του λόγου των Αποστόλων, που γεννά την πίστι στον αναστημένο Ιησού, Κύριο και Χριστό, Αρχηγό και Σωτήρα και δεύτερον με το βάπτισμα του ύδατος και την εν συνεχεία αυτού χειροθεσία με την οποία χορηγείται το Άγιο Πνεύμα και τα χαρίσματά Του.
Παραμένει κάποιος ζωντανό μέλος της Εκκλησίας κατά τον ευαγγελιστή Λουκά, όταν πληροί τις προϋποθέσεις μιάς τετραπλής πιστότητος, όπως γράφει στις Πράξεις των Αποστόλων: “Ήσαν δε προσκαρτερούντες τη διδαχή των αποστόλων και τη κοινωνία και τη κλάσει του άρτου και ταίς προσευχαίς” (Πράξεις β΄ 42). Δηλαδή: στην διδασκαλία των Αποστόλων, η οποία στερεώνει και εμβαθύνει την πρώτη πίστι, την γεννημένη από την διακήρυξι του μηνύματος της σωτηρίας, στην κοινωνία των αδελφών, στην κλάσι του άρτου, συμμετέχει στο μυστήριο της θείας Ευχαριστίας, στις κοινές προσευχές˙
Κυρίως στην διάρκεια της κλάσεως του άρτου, δηλαδή του ευχαριστιακού δείπνου, σφυρηλατείται η “ομόθυμος προσκαρτέρησις” (Πράξεων α΄ 14), γίνεται εμπειρία η παρουσία του αναστημένου Χριστού, η θυσία Του “καταγγέλλεται” και διατηρείται η προσδοκία της επιστροφής Του “άχρις ου αν έλθη” (Α΄ Κορινθίους ια΄ 26).
Εκκλησία και Κόσμος είναι δύο πνευματικές καταστάσεις με αντίθετα χαρακτηριστικά που η μία αναιρεί την άλλη. Η Εκκλησία υπάρχει και εργάζεται για να μετατρέψει τον Κόσμο σε Εκκλησία. Ο Κόσμος αντιστέκεται και επιδιώκει να αλλοιώσει με το φρόνημά του το ήθος της Εκκλησίας, να την εκκοσμικεύσει.
Σε σχέση με τον Κόσμο, οι Χριστιανοί βρίσκονται στην ίδια περίπου κατάσταση που βρισκόταν ο Κύριος Ιησούς Χριστός στην διάρκεια της επίγειας ζωής Του. Δεν ανήκουν στον Κόσμο κι όμως ζούν στον Κόσμο. Ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός δεν παρακαλεί τον Πατέρα Του να τους αποσύρει «εκ του κόσμου», άλλα μόνο να τους φυλάξει «εκ του πονηρού».
Οι Χριστιανοί ζουν χωρισμένοι από τον Κόσμο. Θα χρησιμοποιούν τον Κόσμο σαν να μην τον χρησιμοποιούν. Ο κανόνας αυτός όπως διατυπώθηκε από τον απόστολο Παύλο (Προς Κορινθίους Α΄ ζ΄ 29 και εξής) δηλώνει την βαθιά αποδέσμευση του πιστού από τον Κόσμο που κορυφώνεται στην αποταγή του κατά την μοναχική καθιέρωση.
Οι Χριστιανοί αναλαμβάνουν και μία ιερή αποστολή για τον Κόσμο που είναι αιχμάλωτος της αμαρτίας. Ο Χριστιανός στέλνεται στον Κόσμο για μία μαρτυρία όμοια μ’ εκείνη του Κυρίου, καλεί τους ανθρώπους να απορρίψουν τον Κόσμο που εξουσιάζεται από τον Διάβολο και να ενταχθούν στην Εκκλησία που έχει ως κεφαλή τον Χριστό.
Όσο θα διαρκεί ή παρούσα ζωή ανάμεσα στον Κόσμο και στους Χριστιανούς, θα επικρατεί μία ένταση που ο Κόσμος θα πολεμεί κατά των πιστών. Ωστόσο, ως την Ημέρα της οριστικής διαλογής, οι υπήκοοι της Βασιλείας του Θεού και οι υπήκοοι του πονηρού θα παραμένουν ανακατεμένοι, όπως το σιτάρι με τα ζιζάνια στον αγρό του Θεού, που είναι η δημιουργία Του.
Την Ημέρα εκείνη την ένδοξη και επιφανή, ο Θεός θα κρίνει τον Κόσμο και θα καλέσει τους εκλεκτούς να ζήσουν και να κληρονομήσουν αιώνια ένα ανανεωμένο Κόσμο.
