Γράφει ο π.Αντώνιος Χρήστου
Αγαπητοί αναγνώστες, επειδή πρόσφατα μας προσκάλεσε ένας νέος με κανάλι στο YouTube να μιλήσουμε γύρω από το θέμα των ονείρων που τον ενδιαφέρει, αποφασίσαμε να αφιερώσουμε και το παρόν άρθρο μας στα ζητήματα που προκύπτουν με αφορμή αυτό, σαν συνέχεια. Δεν θα επικεντρωθούμε βέβαια ακριβώς στα όνειρα, αλλά γενικά σε αυτό που ονομάζουμε «παραφυσικό», μεταξύ ονείρων, φαντασίας, ανεκπλήρωτων επιθυμιών και θα προσπαθήσουμε να τα συνδέσουμε με την παράδοση και διδασκαλία της Εκκλησίας μας. Γνωρίζουμε ότι όλο αυτό, όπως διατυπώνεται, ακούγεται ίσως κάπως συγκεχυμένο και αόριστο, γι’ αυτό ακολουθήστε μας στις παρακάτω σκέψεις, με την ελπίδα να τα ξεμπερδέψουμε όσο το δυνατόν όλα.
Είναι δεδομένο πως τα μονοπάτια της επίγειας ζωής μας είναι δύσκολα. Οποιο δρόμο και να διαλέξει κανείς, όσο ευτυχισμένος και να αισθάνεται ή και όντως να είναι κάποιος, εκκλησιαστικά όσο και «ανάσταση» και αν ζούμε, είναι σίγουρο και προϋποθέτει ότι περάσαμε και περνάμε πολύ «σταύρωση» και «Γολγοθά». Στο βιβλίο της Γένεσης της Παλαιάς Διαθήκης διαβάζουμε για τις συνέπειες της πτώσης που λέει ο Θεός ότι θα βιώσουν οι πρωτόπλαστοι μακριά από την Εδέμ στη γη, λίγο πριν εξέλθουν από τον Παράδεισο: «και τη γυναικί είπε· πληθύνων πληθυνώ τας λύπας σου και τον στεναγμόν σου· εν λύπαις τέξη τέκνα, και προς τον άνδρα σου η αποστροφή σου, και αυτός σου κυριεύσει‧ τω δε Αδάμ είπεν· ότι ήκουσας της φωνής της γυναικός σου και έφαγες από του ξύλου, ου ενετειλάμην σοι τούτου μόνου μη φαγείν, απ’ αυτού έφαγες, επικατάρατος η γη εν τοις έργοις σου· εν λύπαις φαγή αυτήν πάσας τας ημέρας της ζωής σου· ακάνθας και τριβόλους ανατελεί σοι, και φαγή τον χόρτον του αγρού‧ εν ιδρώτι του προσώπου σου φαγή τον άρτον σου, έως του αποστρέψαι σε εις την γην, εξ ης ελήφθης, ότι γη ει και εις γην απελεύση» (Γεν. 3,16-19). Πραγματικά βαριές συνέπειες, χωρίς να υπολογίσουμε σε όλα αυτά την αμαρτία και όλα τα δεινά που προέρχονται από αυτή στην πράξη‧ με αδικίες, πολέμους, σκοτωμούς, κακοποιήσεις, βιασμούς, εκμετάλλευση, εγκληματικότητα και ό,τι ονομάζουμε «ζούγκλα»‧ και η επικράτηση του νόμου του ισχυρού, που κάνουν τη ζωή ακόμη πιο αφόρητη και τραγική, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για το γενικό συλλογικό κακό που υπάρχει στον κόσμο.
Εχοντας αυτή την πραγματικότητα να αντιμετωπίσει, η ανθρωπότητα αλλά και ο κάθε άνθρωπος λίγο πολύ στη ζωή του, προσπάθησε να αποδράσει με πολυποίκιλους τρόπους. Πολλές προσπάθειες έγιναν σε πραγματικό επίπεδο από πολλούς που παρήγαγαν πολιτισμό, ανακαλύψεις, επιστήμες, βελτιώσεις στο βιοτικό επίπεδο, χωρίς όμως να μπορούν να λύσουν οριστικά τα μεγάλα υπαρξιακά ζητήματα αλλά και γενικότερα προβλήματα του ανθρώπου. Δυστυχώς όλοι διαπιστώνουμε πως εκεί που κάτι βρίσκεται και ανακαλύπτεται, μακροπρόθεσμα δημιουργείται πρόβλημα και διαταράσσεται η ισορροπία σε κάτι άλλο. Παραδείγματος χάριν, καυχόμαστε για τον πολιτισμό μας, αλλά διαπιστώνουμε το οικολογικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε από αυτόν. Ανακαλύψαμε τον ανελκυστήρα και το αυτοκίνητο, αλλά οι επιστήμονες συνιστούν να περπατούμε καθημερινά. Η γυναίκα απέκτησε ίσα δικαιώματα και βγήκε με τους ίδιους όρους στην αγορά εργασίας με τον άνδρα, αλλά αυτό έφερε διατάραξη στην οικογενειακή ζωή, αφού διαταράχθηκαν οι ρόλοι και οι λεπτές ισορροπίες της και τόσα άλλα ζητήματα και παραδείγματα που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε. Με άλλα λόγια ο άνθρωπος μπορεί να κάνει τη ζωή του να μην είναι τόσο «κόλαση», αλλά με τίποτα δεν μπορεί από μόνος του να γίνει και παράδεισος…! Γι’ αυτό έχει τόση σημασία αλλά και αξία ότι ενώ ο άνθρωπος πέφτει, ο Θεός επαγγέλλεται για την αποστολή του Υιού Του στο λεγόμενο «Πρωτευαγγέλιο», απευθυνόμενος στον διάβολο με τη μορφή του όφεως: «και έχθραν θήσω ανά μέσον σου και ανά μέσον της γυναικός και ανά μέσον του σπέρματός σου και ανά μέσον του σπέρματος αυτής· αυτός σου τηρήσει κεφαλήν, και συ τηρήσεις αυτού πτέρναν. (Γεν. 3,15). Δηλαδή μόνο με το σχέδιο της Θείας Οικονομίας Του Θεού και την ελεύθερη αποδοχή του εκ μέρους του ανθρώπου, μπορεί να έρθει η αληθινή λύτρωση και σωτηρία στον άνθρωπο και την κτίση γενικότερα.
Εκτός από το πραγματικό-ρεαλιστικό επίπεδο, ο άνθρωπος προσπάθησε μέσα από την τέχνη, αλλά και από τη φαντασία και τα όνειρα εξίσου, να αποδράσει από αυτό που ζει. Χιλιάδες πολιτιστικές τάσεις και αναρίθμητοι λογισμοί και όνειρα προσωπικά και ομαδικά δημιουργήθηκαν, για να βελτιώσουν συνειδητά και ασυνείδητα αυτό που με τα μάτια ανοιχτά ο άνθρωπος δεν μπορούσε και δεν μπορεί διαχρονικά να αντικρίζει! Είτε το πάρουμε σαν άμυνα του οργανισμού, είτε το πάρουμε ως διατήρηση της ελπίδας για να αλλάξουν κάπως τα πράγματα, είναι γεγονός ότι όλοι λίγο πολύ, αυτό που επιθυμούμε και δεν μπορούμε να το έχουμε, προσπαθούμε να το κάνουμε κραυγή μέσα από τις τέχνες, αλλά και να το ζήσουμε εικονικά μέσα από όνειρα και φαντασιακές καταστάσεις και ρεμβασμούς, ή μέσα από τις οθόνες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πίσω από προφίλ ενεργά και πραγματικά, ενίοτε όμως και από διπλούς λογαριασμούς και ψεύτικα προφίλ…!
Το πραγματικό πρόβλημα σε όλα αυτά τα παραπάνω, είναι όταν ο άνθρωπος αυτο-εγκλωβίζεται χωρίς να κοιτά εντός του για να βελτιωθεί (αυτό που η Εκκλησία ονομάζει αυτοκριτική και αυτομεμψία), παρά μένει στον «κόσμο» του γιατί δεν θέλει να ζήσει στην όντως πραγματικότητα. Αν το καλοσκεφτούμε και το αξιολογήσουμε σωστά είναι ό,τι βιώνουν και προσπαθούν να κάνουν και οι άνθρωποι που καταφεύγουν στη χρήση ναρκωτικών ή αλλιώς παραισθησιογόνων ουσιών. Μπορεί να μην βλάπτεται βέβαια τόσο η σωματική υγεία όπως εκεί, αλλά και όταν εγκλωβίζεσαι στην «παραμύθα» και όχι στην πραγματικότητα που δεν θες λεβέντικα να αντιμετωπίσεις, υπάρχει σίγουρα σοβαρό πρόβλημα. Ετσι οι άνθρωποι αντί να πάρουν τη ζωή και τις ευθύνες στα χέρια τους, αποθέτουν τις φρούδες ελπίδες τους σε κάποιους δήθεν «ειδικούς», που δυστυχώς εκμεταλλεύονται με το αζημίωτο φυσικά (όπως πνευματιστές, μέντιουμ, μάντεις, μάγισσες, χαρτορίχτρες, εξηγητές ονείρων, αυτοί που λένε το φλιτζάνι, αστρολόγοι κ.ά.) τα «θέλω» και τους φαντασιακούς στόχους εις βάρος όμως της πραγματικότητας και της πνευματικότητας που μόνο ο αληθινός Θεός και η Εκκλησία του μπορούν να προσφέρουν, όχι βέβαια ως αυτοσκοπό, αλλά ως προϊόν της κοινωνίας και της σχέσεως με την πηγή και τον χορηγό αυτών, τον μόνον Κύριο. Το ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι στη σύγχυση της εποχής μας, όλα αυτά θεωρούνται θεμιτά και καλά και όχι προς αποφυγή. Ας αναλογιστούμε όμως, πόσο μας βλάπτουν και μας απομακρύνουν από τον σκοπό μας.
Ολοκληρώνοντας, αδελφοί μου και αυτό το άρθρο, θέλουμε να συνοψίσουμε και να επισημάνουμε ότι είναι άλλο πράγμα η φαντασιακή και ονειρική απόδραση του ανθρώπου για να ξεφύγει από τα δεινά του κόσμου (που όμως θυμίζουν τη στρουθοκάμηλο που βάζει το κεφάλι της στην τρύπα νομίζοντας ότι έτσι θα ξεφύγει από το κίνδυνο) και άλλο πράγμα η έκσταση, τα οράματα και οι θείες εμπειρίες που είχαν οι προφήτες, οι απόστολοι και γενικότερα οι Αγιοι της Εκκλησίας μας. Ολοι αυτοί που γεύτηκαν τέτοιες εμπειρίες, δεν απέδρασαν για κάτι ουτοπικό και δήθεν, αλλά προγεύονταν τη μέλλουσα μακαριότητα στο εδώ και τώρα, ως αποκάλυψη και μικρή γεύση γι’ αυτό που θα ζήσουν όσοι αξιωθούν της σωτηρίας. Εντελώς άλλο πράγμα! Επίσης να διευκρινίσουμε πως ο τίτλος του σημερινού άρθρου μας είναι δανεισμένος από τον στίχο του τραγουδιού «Ονειρο ζω» του Μιχάλη Χατζηγιάννη, που δεν τον υιοθετούμε στην ουσία του, όμως προτρέπουμε να μην ζούμε στα όνειρα για να αποδράσουμε από τη ζωή του σήμερα, αλλά να κάνουμε τη ζωή μας το όνειρο που θα θέλαμε να ζήσουμε. Αρκεί βέβαια να είναι σύμφωνο με το θέλημα και τις εντολές Του Θεού. Αμήν!
