Του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ
Κατά την εκκλησιαστική περίοδο του Δεκαπενταυγούστου, στο κέντρο της πνευματικής ζωής των πιστών ευρίσκεται η Παρθένος Μαρία.
Η Καινή Διαθήκη μάς προσφέρει με αυθεντικότητα τις εξής πληροφορίες για το πάντιμο πρόσωπο της Μητέρας του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού.
α΄. Τον έκτο μήνα από της συλλήψεως του Ιωάννου του Βαπτιστού, ο άγγελος Γαβριήλ απεστάλη από τον Θεό προς μία κόρη Παρθένο που ονομαζόταν Μαριάμ και ήταν μνηστευμένη μ’ έναν άνδρα που ονομαζόταν Ιωσήφ και κατοικούσαν στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, να αναγγείλει στη Μαρία τη σάρκωση του Υιού του Θεού (Λουκά α΄ 26, 27 ).
β΄. Μεταξύ του αγγέλου και της Παρθένου Μαρίας διεξήχθη ένας διάλογος που αφορούσε στην σάρκωση του Υιού του Θεού στην δική Της αποστολή (Λουκά α΄ 28-38).
γ΄. Ο μνηστήρας της Παρθένου Μαρίας Ιωσήφ σαφώς αναφέρεται, ότι ήταν «εξ οίκου Δαβίδ», δηλαδή από τη βασιλική γενιά του Δαβίδ. Για την Παρθένο Μαρία συμπεραίνεται από την υπόσχεση του Αγγέλου, ότι ο Υιός που θα γεννούσε επρόκειτο να καθίσει στον «θρόνο Δαβίδ του πατρός αυτού» (Λουκά α΄ 32).
Πολλοί άλλοι που απευθύνονταν σ’ Αυτόν, έτσι τον αποκαλούσαν, Υιό Δαβίδ (Ματθαίου α΄ 1, θ΄ 27, Ιωάννου ζ΄ 42).
δ΄. Η Παρθένος Μαρία δέχθηκε με πολύ ταπεινό πνεύμα και πλήρη υποταγή την θεία κλήση να υπηρετήσει το μυστήριο της σαρκώσεως του Υιού του Θεού, το μυστήριο της θείας οικονομίας, δηλώνοντας αυτό στον Αγγελο (Λουκά α΄ 38).
ε΄. Μετά τον Ευαγγελισμό Της, επισκέφθηκε τη συγγενή Της Ελισάβετ και μετά τον ύμνο της (Λουκά α΄ 42-45), η Παρθένος Μαρία απήγγειλε τον δικό Της ευχαριστήριο ύμνο.
στ΄. Λίγο πριν τη γέννηση του Ιωάννου η Παρθένος Μαρία επέστρεψε στη Ναζαρέτ, όπου ο Ιωσήφ κατόπιν της εμφανίσεως του αγγέλου, που τους διέλυσε τις αμφιβολίες του για την εγκυμοσύνη της Παρθένου Μαρίας, «παρέλαβεν αυτήν» (Κατά Ματθαίον α΄ 18-21).
ζ΄ Το διάταγμα του αυτοκράτορα της Ρώμης Αυγούστου (31 π.Χ. – 14 μ.Χ.), να απογράψει τους υπηκόους της αυτοκρατορίας της Ρώμης για φορολογικούς λόγους, που συμπεριελάμβανε και τα εδάφη της Παλαιστίνης, έφερε την Παρθένο Μαρία και τον Ιωσήφ στη Βηθλεέμ, όπου και έτεκε τον Υιό Αυτής τον πρωτότοκο (Λουκά β΄ 1-5).
η΄. Στις 8 ημέρες από τη γέννησή Του το βρέφος περιτμήθηκε και ονομάσθηκε Ιησούς (Λουκά β΄ 21).
θ΄. Ακολούθως στις 40 ημέρες παρουσιάσθηκε από την Παρθένο Μαρία και τον Ιωσήφ στον Ναό των Ιεροσολύμων, όπου και προσφέρθηκε η προβλεπομένη από τον Νόμο του Μωυσέως προσφορά, μάλιστα για τους πτωχούς γονείς.
Εκεί στον Ναό, ο δίκαιος Συμεών προφήτευσε για τον Ιησού Χριστό αποδίδοντας σ’ Αυτόν τις περί Μεσσίου διδασκαλίες των Προφητών της Παλαιάς Διαθήκης και της προείπε, ότι «ρομφαία θα διαπερνούσε την ψυχή της» (Λουκά β΄ 22-39).
ι΄. Στο σπίτι Της στη Ναζαρέτ έγινε η προσκύνηση των Μάγων (Ματθαίου β΄ 9-12).
ια΄. Μετά την προσκύνηση των Μάγων, η Παρθένος Μαρία με τον Ιωσήφ και τον Ιησού έφυγε για την Αίγυπτο (Ματθαίου β΄ 13-15).
ιβ΄. Μαζί με τον Ιωσήφ ανέβαινε κατ’ έτος στα Ιεροσόλυμα για να εορτάσουν το Πάσχα των Ιουδαίων (Λουκά β΄ 41 ).
Στον εορτασμό του Πάσχα ο δωδεκαετής Ιησούς παρέμεινε στον Ναό των Ιεροσολύμων συζητώντας με τους Νομοδιδασκάλους των Ιουδαίων που εξεπλήττοντο με τη σοφία Του, ενώ η Μητέρα Του η Παρθένος Μαρία με τον Ιωσήφ Τον αναζητούσαν επί τρείς ημέρες (Λουκά β΄ 41-50).
ιγ΄. Αργότερα ενώ ο Ιησούς κήρυττε στους όχλους, διαβάζουμε ότι η «μήτηρ και οι αδελφοί αυτού» στάθηκαν έξω από το σπίτι που βρισκόταν ο Ιησούς και είχε συγκεντρωθεί πλήθος Ιουδαίων ζητώντας Τον (Ματθαίου ιβ΄ 46-50, Μάρκου γ΄ 31-35, Λουκά η΄19-21).
ιδ΄. Στον Σταυρό πάλι η Μητέρα του Ιησού παρακολουθεί το μαρτύριο του Υιού Της, οπότε και ο Ιησούς την εμπιστεύθηκε στη φροντίδα του μαθητού Του Ιωάννη (Ιωάννου ιθ΄ 25-27).
ιε΄. Τέλος Την βλέπουμε στο ανώγειο των Ιεροσολύμων με τους Αποστόλους, προσκαρτερώντας στην προσευχή (Πράξεων α΄ 14).
Αυτές είναι οι πληροφορίες που οι θεόπνευστες Γραφές μάς προσφέρουν για την «Κεχαριτωμένη» και «Ευλογημένη εν γυναιξί», το ευλογημένο «σκεύος εκλογής» που η χάρη του Θεού χρησιμοποίησε για την σάρκωση του Υιού Του και την είσοδό Του στον κόσμο (Λουκά α΄ 28).
Σ’ αυτές τις πληροφορίες στηρίχθηκε η θεολογία της Εκκλησίας μας και διεμόρφωσε την διδασκαλία της για τη Μητέρα του Θεού.
Σ’ αυτή στηρίζεται η Χριστολογία (η διδασκαλία της Εκκλησίας μας για τον Κύριό μας Ιησού Χριστό) αλλά και η Σωτηριολογία (η διδασκαλία της Εκκλησίας μας για την σωτηρία μας).
Ο τίτλος «Μητέρα του Ιησού» προσδιορίζει το λειτούργημα της Παρθένου Μαρίας, την αποστολή Της στο έργο της σωτηρίας των ανθρώπων. Από τη μελέτη των κειμένων των ευαγγελίων προκύπτει ότι:
α) Η μητρότητά Της αυτή είναι θεληματική.
Αυτό συνάγεται σαφώς από την αφήγηση του Ευαγγελισμού (Λουκά α΄ 26-38). Η διακονία Της ήταν αποτέλεσμα ελευθέρας επιλογής.
β) Οταν η Παρθένος Μαρία γέννησε τον Ιησού, η αποστολή Της, όπως συμβαίνει με όλες τις μητέρες, απλώς άρχισε (Λουκά β΄ 29-32, 34 εξ., Λουκά β΄48, β΄ 51).
γ) Η Παρθένος Μαρία παρέμεινε μητέρα όταν ο Ιησούς ανδρώθηκε (Μάρκου γ΄ 21, 31 και Ιωάννου ιθ΄ 25 εξ).
δ) Στο εξής σ’ όλη τη διάρκεια της ζωής Της πάνω στη γη, η μητέρα υποχώρησε μπροστά στην πιστή. Εκτός από Μητέρα του Ιησού αναδείχθηκε η πρώτη πιστή (Μάρκου γ΄ 32-35, Λουκά ια΄ 27-28).
Πρώτα Εκείνη υπήρξε πιστή, και υπάκουη συνιστά στους πιστούς (Ιωάννου β΄ 5).
ε) Στον Σταυρό ολοκληρώνεται αυτή η κένωση της Μητέρας του Ιησού (Λουκά β΄34-35).
στ) Στον Γολγοθά η μητρότητά Της ολοκληρώθηκε, όπως το δείχνει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης σε μία σκηνή που κάθε λεπτομέρειά της είναι γεμάτη νόημα (Ιωάννου ιθ΄ 25).
ζ) Ισως ο Ευαγγελιστής Λουκάς θέλησε να υπομνήσει αυτή την αποστολή της Μαρίας μέσα στην Εκκλησία, όταν Τη δείχνει να προσεύχεται με τους Δώδεκα, περιμένοντας το άγιο Πνεύμα (Πράξεων α΄ 14).
Η ίδια η Παρθένος Μαρία και Μητέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, έχουσα επίγνωση της αποστολής Της ως Μητέρας του Θεού, ότι θα γεννούσε τον λυτρωτή και σωτήρα του κόσμου, διαπιστώνει ότι οι γενεές των ανθρώπων που θα δέχονται τη σωτηρία τους θα Την ευγνωμονούν και θα Την μακαρίζουν, θα Την επαινούν και θα Την τιμούν ως Μητέρα του Θεού:
«Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσί με πάσαι αι γενεαί» (Λουκά α΄ 48).
Δηλαδή: «Από τώρα θα με καλοτυχίζουν όλες οι γενιές».
