Της Δήμητρας Παλαιολόγου
Προβληματισμός επικρατεί στις τάξεις της ιεραρχίας για την ανέγερση τζαμιού στην Ελλάδα. Ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό, τόνισε πως δεν είναι ακόμη καιρός για την ανέγερση χώρου λατρείας και πως θα πρέπει η Πολιτεία να είναι πιο προσεκτική για τη δημιουργία κέντρου λατρείας για τους μουσουλμάνους στην Αθήνα. Οπως εξήγησε, μετά και τα τελευταία γεγονότα στη Γαλλία και τον τρόπο που δρουν οι τζιχαντιστές, δεν θα πρέπει να υπάρχει βιασύνη και επιβάλλεται πρώτα να λυθούν ζητήματα όπως από ποιον θα διοικείται το τζαμί και, βεβαίως, αν θα λειτουργεί ως χώρος προσευχής ή διδασκαλίας.
Η θέση αυτή του αρχιεπισκόπου ήρθε να προστεθεί σε όλες αυτές που έχουν κατά το παρελθόν διατυπωθεί από πολλούς ιεράρχες, αλλά και τον μακαριστό Χριστόδουλο, ο οποίος είχε αντιδράσει έντονα όταν είχε προταθεί η ανέγερσή του να γίνει στα Σπάτα, αλλά και στο ενδεχόμενο τα έξοδα της κατασκευής να τα αναλάβει η Σαουδική Αραβία.
Το θέμα της ανέγερσης τζαμιού στην Αθήνα χρονολογείται από το 1880 (!), επί κυβερνήσεως Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, η οποία είχε εγκρίνει την ανέγερσή του στον Πειραιά.
Από τότε και κυρίως τα τελευταία δέκα χρόνια η ελληνική Βουλή, παρά τις διαφωνίες, εγκρίνει την ανέγερση, αλλά το θέμα δεν προχωράει, γιατί οι κυβερνήσεις φοβούνται το πολιτικό κόστος, ενώ είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι προσφεύγουν στο ΣτΕ για την ακύρωση της απόφασης. Είναι γεγονός ότι η Αθήνα είναι η μόνη πρωτεύουσα της Ευρώπης που δεν διαθέτει τέμενος, ωστόσο υπάρχουν σε αυτή δεκάδες παράνομοι χώροι λατρείας για τους μουσουλμάνους, οι οποίοι λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Σύμφωνα με πηγές της Αστυνομίας, στην Αθήνα ζουν περίπου 300.000 μουσουλμάνοι, οι οποίοι προσεύχονται σε υπόγεια και γκαράζ πολυκατοικιών, που έχουν μετατρέψει σε αυτοσχέδια τζαμιά, ή στους τρεις ευκτήριους οίκους στους οποίους πρόσφατα δόθηκε σχετική άδεια.
Το θέμα της ανέγερσης τζαμιού στην Αθήνα χρονολογείται από το 1880 (!), επί κυβερνήσεως Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, η οποία είχε εγκρίνει την ανέγερσή του στον Πειραιά
Τέσσερις νόμοι
Από το 2006, όταν ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος Γιαννάκου για τη δημιουργία τζαμιού, μέχρι σήμερα η Βουλή έχει νομοθετήσει τέσσερις φορές για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Σήμερα φαίνεται πως κάτι κινείται. Ο σχετικός φάκελος έχει διαβιβαστεί από το υπουργείο Παιδείας στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε να προχωρήσουν οι διαδικασίες αδειοδότησης και ο τελικός ορισμός του χώρου στον Βοτανικό.
Σε αυτή τη φάση, όσοι εισηγούνται θετικά για την ανέγερση του τζαμιού επικαλούνται και λόγους εθνικού συμφέροντος και εσωτερικής ασφάλειας, αφού η λειτουργία του θα σημάνει και το κλείσιμο όλων των παράνομων χώρων λατρείας, στους οποίους ενδεχομένως βρίσκουν καταφύγιο και οι φανατικοί.
Η ανέγερση ενός τεμένους -σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια- θα γίνει στον Ελαιώνα σε έκταση του Πολεμικού Ναυτικού με συνολικό εμβαδόν 850 τ.μ και χωρητικότητα 350 ατόμων, χωρίς να διαθέτει μιναρέ – θα σταματήσουν να λειτουργούν οι 150 και πλέον παράνομοι χώροι λατρείας. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις του γενικού γραμματέα Θρησκευμάτων του υπουργείου Παιδείας, Γιώργου Καλατζή, σε κυριακάτικη εφημερίδα, «κάθε μέρα που περνάει χωρίς να κατασκευάζεται το τέμενος, αυξάνονται τα κόστη και η επικινδυνότητα για μια σειρά ζητημάτων που άπτονται όχι μόνο των εθνικών μας συμφερόντων, αλλά και της εσωτερικής μας ασφάλειας».
Αιτιολογώντας τη θέση του αυτή, ο κ. Καλατζής δίνει ως παράδειγμα την ακριτική Θράκη, όπου λειτουργούν 250 τζαμιά: «Η Ελλάδα ορθώς έπραξε και πράττει ό,τι χρειάζεται για να σταματήσει την τουρκική επιθετικότητα στη Θράκη, που δυστυχώς είναι υπαρκτή ακόμη και σήμερα, όμως δεν έκανε τίποτα εναντίον της θρησκευτικής ταυτότητας της μειονότητας. Αντιθέτως, στήριξε την ελεύθερη λειτουργία τζαμιών, όπως και την ύπαρξη μουσουλμανικών ιεροσπουδαστηρίων».
Με την τακτική αυτή οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν δημιουργήσει διαχρονικά «μια κουλτούρα συνύπαρξης και αλληλοσεβασμού, την οποία υποστήριξε και η τοπική Εκκλησία. Το κράτος επέτρεψε στους μουσουλμάνους της Θράκης να μπορούν να απευθύνονται στον μουφτή για την επίλυση θεμάτων προσωπικού δικαίου, όπως είναι ο γάμος, το διαζύγιο και οι κληρονομιές. Στη Μ. Βρετανία αυτό γίνεται στην ιδιωτική σφαίρα, μακριά από κρατική εποπτεία. Ολα αυτά είναι μια πολιτική από την οποία απέχει η Ευρώπη και αν δεν τα κατανοήσουμε, τότε δεν θα κατανοήσουμε γιατί η κατάσταση στη Θράκη δεν είναι ίδια με το Παρίσι».
Ο ρόλος του ISIS
Οσο για τον φόβο των φανατικών του ISIS, στο υπουργείο Παιδείας κυρίαρχη είναι η άποψη ότι αυτοί δεν στρέφονται μόνο κατά των Χριστιανών, αλλά και κατά των μουσουλμάνων και ότι η Ευρώπη δεν θα πρέπει να κλείσει τα σύνορα ώστε οι πρόσφυγες να επιστρέψουν στις χώρες τους, όπου υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ακόμη και να χάσουν τη ζωή τους. «Η Ευρώπη στον Μεσαίωνα δεν μπορεί να απαντήσει με Μεσαίωνα», υποστηρίζουν στελέχη του υπουργείου. «Οφείλουμε να απαντήσουμε με έναν τρόπο, ο οποίος θα δικαιώνει τις μεγάλες αρχές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ενωμένη Ευρώπη, αλλά θα δικαιώνει -για όλους όσοι είμαστε χριστιανοί- και τη δική μας πίστη».
Στην ελληνική κυβέρνηση, επίσης, επικρατεί η άποψη ότι όσο καθυστερεί το έργο τόσο πιο έντονες γίνονται οι πιέσεις των αραβικών κρατών προς την Ελλάδα, με την Τουρκία να προσπαθεί με κάθε τρόπο να έχει «πρωταγωνιστικό ρόλο και λόγο».
Κατά του τζαμιού έχουν ταχθεί πολλοί ιεράρχες, ενώ ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ έχει προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, προκειμένου να ακυρωθεί η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης για τη δημιουργία ισλαμικού τεμένους στον Ελαιώνα Αττικής.
Σύμφωνα με τον κ. Σεραφείμ, με την απόφαση της κυβέρνησης παραβιάζεται το άρθρο 13 του Συντάγματος που καθιερώνει το δικαίωμα της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης και τούτο γιατί προϋπόθεση για την κατασκευή τεμένους είναι να έχει ερευνηθεί πρώτα εάν η λειτουργία του θα πλήξει ή όχι τη δημόσια τάξη και τα χρηστά ήθη των κατοίκων του Βοτανικού. Υπέρ των θέσεων του Μητροπολίτη Πειραιώς έχουν ταχθεί σύλλογοι και κάτοικοι της περιοχής.
Υπέρ της ανέγερσης έχουν ταχθεί και οι Ελληνες μουσουλμάνοι, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι είναι διεθνής υποχρέωση της χώρας μας να ανεγείρει τέμενος, ενώ ο συνήγορος του Δημοσίου τόνισε ότι δεν υπάρχουν λατρευτικοί χώροι για τους μουσουλμάνους που κατοικούν μόνιμα στη χώρα μας, οι οποίοι αναγκάζονται να καταφεύγουν σε ακατάλληλους και ανεπαρκείς χώρους.