Γράφει ο Σταύρος Γουλούλης
Μέσα Οκτωβρίου είδαμε ένα φαινόμενο που δεν είμαστε συνηθισμένοι να το βλέπουμε στην Ελλάδα. Ο βουλευτής της ΝΔ (Α΄ Αθηνών) κ. Θάνος Πλεύρης, νομικός, διαχώρισε τη θέση του πολιτικώς από τον πατέρα του κ. Κων/νο Πλεύρη, επίσης νομικό. Ο λόγος ήταν δικονομική διευθέτηση στην πολύκροτη δίκη “Χρυσή Αυγή”. [Πρβλ. Youtube: «Γιατί διαφοροποιήθηκα από τον πατέρα μου» (Αnt1 13.10.2020), «Ενιωσα αμηχανία όταν πληροφορήθηκα ότι ο πατέρας μου αναλαμβάνει τον Λαγό»: MEGA», κ.λπ. Αν και σε άλλες χώρες κάτι τέτοια δεν απασχολούν τους πολίτες, σε μας σπανίζει το αυτονόητο, αυτό που διακρίνει τη θέση ενός πολιτικού από το οικογενειακό του περιβάλλον.
Ο υιός Πλεύρης αξίζει συγχαρητήρια για την έντιμη, ισορροπημένη αλλά και αξιοπρεπή στάση του, αφού δεν του «ήταν καθόλου ευχάριστο να κάνει τέτοια δημόσια κίνηση (δήλωση)». Διαχώρισε την πολιτική θέση του από αυτή του πατέρα του που είναι: «θεωρητικός του φασισμού, της Ακροδεξιάς και του Εθνικοσοσιαλισμού, αρνητής του Ολοκαυτώματος». Ο πατήρ Πλεύρης διατυπώνει με θάρρος τις θέσεις του, αισθάνεται ακόμη στρατευμένος σε κάτι που του επέβαλε η νιότη του. Ομως άλλες προκλήσεις υπήρχαν τότε που τον έκαναν να τηρεί μία αποκλίνουσα εκδοχή του ελληνικού πατριωτισμού, σχεδόν ελληνολατρεία. Αν αποφύγουμε πόσο άδικο ή δίκαιο έχει, σίγουρα η στάση αυτή δεν έχει μέλλον. Εκφράζει ένα ολιστικό ιστορικό ιδεολογικό πρότυπο, με εμφανή κίνδυνο να προδιαγράφει όχι μόνον πράξεις αλλά τη σκέψη άλλου ατόμου, κάτι απρόσφορο ως επικίνδυνο. Προφανώς δεν κατάφερε να απαλλαγεί από εμφυλιοπολεμικά κατάλοιπα μιας εποχής Ακρων. Οποιος την έχει ζήσει, είτε από τη μία μεριά είτε από την άλλη, αν κολλήσει σε ιδεολογικά στερεότυπα, καταλήγει στη μονότροπη ερμηνεία της Ιστορίας, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση. Ανθρωποι που εκφράζουν σεχταριστικές αντιλήψεις δεν είναι αποβλητέοι εξ ορισμού. Απομονώνονται όμως επιμένοντας σε αντιεπιστημονικές κοινωνικές απόψεις όπως ο ρατσισμός, που είναι ένα λάθος στη βιολογία, ή ο φασισμός-σοσιαλισμός που είναι ένα λάθος -ένα αυτονόητο που κατέρρευσε μόνο του- στην κοινωνιολογία. Δεν υπάρχει μέλλον σε τέτοιες ιδεολογίες. Ποιο ήταν το πολιτικό αντίκρισμά τους; Εχει λήξει η θητεία τέτοιων στρατευμένων της γενιάς του, αφού το μόνο που κάνουν είναι να προτείνουν ένα εμφυλιοπολεμικό καθεστώς, έναν συγγενή εθνομηδενισμό δυτικόφερτο, μουσειοποιώντας απλώς την ελληνική παράδοση. Ούτε ρατσισμός ούτε ολοκληρωτισμός εντοπίζεται στον ελληνισμό. Ο πολιτικός ολισμός, όχι μόνον ο φασιστικός, γενικότερα ο ολοκληρωτικός και δογματικός (αντιεπιστημονικός), από όπου κι αν προέρχεται είναι τσιμεντοποίηση της νέας γενιάς, αφού η ζωή, αντιλήψεις, υλικές ανάγκες, εξελίσσονται. Αυτή η σκέπη “προστασίας” που θέτει ο ολοκληρωτισμός έκανε τους νέους να επιλέξουν τον φιλελευθερισμό παρά την αναλγησία του. Είναι μία κίνηση προς την ελευθερία.
Ασφαλώς και δεν πρέπει εντελώς ανεύθυνα να πεταχτεί η πολιτική παρακαταθήκη του πατέρα, αλλά να γίνει υπέρβασή της. Oμως αν ο υιός φτάνει και να συγκρούεται ανάμεσα στο παρελθόν του πατέρα του και το δικό του παρόν, γιατί ο πατήρ δεν ανησυχεί για τον εαυτό του, με το που ο υιός του δεν τον παρακολουθεί:
Οδηγούμαστε εξ ανάγκης σε υπαρξιακές ρίζες του θέματος, στη σύνδεση του γονέα με το παιδί του. Η μεγάλη πρόκληση είναι πως θα ανεξαρτητοποιηθεί από την οικογένεια, πως θα κερδίσει τη ζωή με τη συμπαράσταση αλλά όχι την κηδεμονία της, και πολύ περισσότερο τον έλεγχο της σκέψεως. Η μη κίνηση του υιού προς τη διαφορετικότητα είναι εις βάρος του. Ο Ιησούς Χριστός απογοητεύθηκε από το καλό παιδί που τηρούσε πιστά τον νόμο που του έμαθαν οι γονείς του, αλλά δεν καταλάβαινε κάτι από υπέρβαση του εαυτού του, προσκολλημένου στα νομικώς κατοχυρωμένα υλικά πράγματα… (Ματθ.16.26).
Η νεωτερική εποχή, ιδίως ο 20ός αιώνας, δημιούργησε πολλές απολυτότητες, τόσο που επηρεάζονται ακόμη και όσοι θαυμάζουν την ελληνική παράδοση, που όμως εκφράζει διαλεκτική, σύνθεση, πολιτική μεσότητα (βλ. Αριστοτέλης). Είναι η αγάπη σε αυτόν τον εκπληκτικό πολιτισμό που απέχει λίγο από την απολυτότητα, σε σημείο να μη λαμβάνει κανείς υπόψη τον εαυτό του, ποιος είναι, αγνοώντας την ίδια τη φυσική εξέλιξη από πατέρα σε υιό, αλλά και τη βιωματική εξέλιξή του ως πατρός. Τι σημαίνει πατήρ; Ενας ανήρ που γεννά υιό. Αλλο η νιότη ως ατομική έκφραση, άλλο η ετερότητα της σχέσεως πατρός – υιού, όπου αξιώνεται η νέα ζωή αλλά και ανανεώνεται η παλαιά. Την ατομική εξέλιξη από παλαιά σε νέα φάση εκφράζουν αρχαία ελληνικά Μυστήρια, αυτά που εκθειάζουν οι ελληνολάτρες, αλλά δεν κατανοούν τι υπαρξιακές μεταβολές συνεπάγονταν, τι ανανέωση επαγγέλλονταν: θεωρούσαν συμβολικά τον παλαιό εαυτό ως “πατέρα” και τον νέο εαυτό ως “Υιό”. Ουσιαστικά η εδώ διαλεκτική απομακρύνει έναν Εμφύλιο!
Αυτά σημαίνουν ότι ο πατήρ οφείλει να έχει κατάλληλη σχέση με τον υιό του, αλλά και να ζήσει την εξέλιξη του εαυτού του, στην ουσία “επιστρέφοντας” στη νεότητα της Υιότητας. Ο “Υιός” είναι, παραδόξως, ο δημιουργός του “Πατέρα”, του πρώην απλώς ανδρός. Ως εκ τούτου προέχουν οι προκλήσεις του παρόντος, σβήνουν αυτές του παρελθόντος. Το οποίο και πρέπει να ταξινομηθεί σωστά, επιστημονικά, αλλά και να εκκαθαριστεί από απρόσφορα κατάλοιπα.
Σταύρος Γουλούλης
