Του Χρήστου Γ. Κτενά
Η θρησκευτική καταπίεση δεν είναι κάτι καινούργιο στον κόσμο μας. Κάθε θρησκεία υφίσταται, ανάλογα με την εποχή και την περιοχή, συστηματικές πιέσεις, που κυμαίνονται από τις πιο βίαιες, όπως τη δολοφονία ιερέων, την πυρπόληση ιερών ναών και την καταδίωξη, έως τις πιο «υπόκωφες», όπως την περιθωριοποίηση των πιστών, τις καθημερινές, μικρές διακρίσεις εις βάρος τους, έως και τον αποκλεισμό τους από διάφορες κοινωνικές δράσεις.
Σε ό,τι αφορά τη χριστιανική θρησκεία, τα παραδείγματα είναι πολλά και έχουν πολλαπλασιαστεί σε αριθμό και ένταση τα τελευταία χρόνια στη Μ. Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, όπου η κατάρρευση των προηγούμενων καθεστώτων και οι εμφύλιες συγκρούσεις έχουν στοχοποιήσει τους Χριστιανούς, οι οποίοι μάλιστα διώκονται από εξτρεμιστικές ισλαμικές οργανώσεις, όπως το ISIS.
Ποιες χώρες όμως είναι αυτή την εποχή οι χειρότερες για να είσαι Χριστιανός; Μια σχετική λίστα έχει δημιουργήσει η οργάνωση «Open Doors» (Ευαγγελικής αντίληψης). Συγκεκριμένα, συντηρεί μια βάση δεδομένων αναφορικά με την καταπίεση που δέχονται Χριστιανοί (όλων των ομολογιών) στον κόσμο και βαθμολογεί ανάλογα κάθε χώρα. Σύμφωνα με τη λίστα, οι 50 πρώτες χώρες στην καταπίεση Χριστιανών είναι κυρίως μουσουλμανικές, ενώ εντύπωση κάνει η πρώτη θέση, που καταλαμβάνεται από τη Βόρειο Κορέα. Αν και η λίστα έχει συγκροτηθεί με βάση τα κριτήρια της συγκεκριμένης οργάνωσης -άρα είναι σε κάποιο βαθμό υποκειμενική-, εμείς σας παρουσιάζουμε τις πρώτες δέκα χώρες της ως δείγμα του τι βιώνουν οι Χριστιανοί εκεί, συλλέγοντας στοιχεία και από άλλες πηγές.
Βέβαια, πρέπει να τονίσουμε ότι σε πολλές χώρες η βία που ασκείται κατά των Χριστιανών είναι μέρος μιας ευρύτερης τακτικής, όπως π.χ. στην πολύπαθη Συρία, όπου το ISIS σφάζει Χριστιανούς, Κούρδους Γεζίντι, αλλά και σιίτες μουσουλμάνους, ασκώντας μια απίστευτα αιματηρή πολιτική θρησκευτικής «κάθαρσης». Σε άλλες χώρες, όπου μπορεί να είναι συντριπτική η πλειονότητα των Χριστιανών (όπως το Μεξικό), καταγράφονται ως καταπίεση εις βάρος τους η γενικότερη ανομία και η δράση τρομοκρατικών και εγκληματικών οργανώσεων.
- Βόρεια Κορέα. Σύμφωνα με την κατάταξη της «Open Doors», η Βόρεια Κορέα είναι η πιο καταπιεστική χώρα για τους Χριστιανούς, ενώ την πρώτη θέση στη συγκεκριμένη λίστα την κρατά εδώ και 14 συνεχόμενα χρόνια! Ο λόγος είναι ότι για το καθεστώς του Κιμ Γιονγκ Ουν ο Χριστιανισμός δεν είναι μόνο το «όπιο του λαού», σύμφωνα με τη γνωστή μαρξιστική αντίληψη, αλλά αντιπροσωπεύει συνολικά τη Δύση, οπότε είναι υπό διαρκή πίεση. Υπολογίζεται ότι στη χώρα ζουν 300.000 Χριστιανοί (Καθολικοί, Προτεστάντες και λίγοι Ορθόδοξοι), αλλά δεν έχει γίνει ποτέ απογραφή τους. Η μόνη αναγνωρισμένη θρησκεία είναι o τσεντοϊσμός, με κομφουκιανή βάση, η οποία όμως έχει και πολιτική εκπροσώπηση και υποστηρίζει το καθεστώς της χώρας, ουσιαστικά νομιμοποιώντας τον αυτοχαρακτηρισμό του ως «δημοκρατικού».
- Ιράκ. Στη δίνη του πολυμέτωπου εμφυλίου έχουν βρεθεί οι λίγες εκατοντάδες χιλιάδες Χριστιανοί της χώρας, οι περισσότεροι Χαλδαίοι. Στις αρχές του 2000 ήταν περίπου 1,5 εκατομμύριο, αλλά έχουν απομείνει λιγότεροι από 500.000, καθώς έχουν καταφύγει προς τον βορρά, στην κουρδική ζώνη, ή στο εξωτερικό, καθώς ήταν υπό συνεχή απειλή. Η κατάσταση έχει χειροτερεύσει με την εξάπλωση του ISIS, το οποίο έχει καταλάβει μεγάλα τμήματα της χώρας στα δυτικά, εκδιώκοντας τους Χριστιανούς, οι οποίοι πρέπει ή να πληρώσουν φόρο ή να αλλαξοπιστήσουν. Μάλιστα, στη Μοσούλη, που έχει καταληφθεί από το ISIS, υπολογίζεται ότι δεν υπάρχουν πια Χριστιανοί. Ακόμη, τεράστιες καταστροφές έως ολοκληρωτική κατεδάφιση έχουν υποστεί εκκλησίες και μονές στην περιοχή, με πολλές από αυτές να έχουν ιστορία πάνω από χίλια χρόνια.
- Ερυθραία. Σε 2,5 εκατομμύρια υπολογίζονται οι Χριστιανοί της Ερυθραίας, χώρας η οποία ζει υπό αυταρχικό ισλαμικό καθεστώς. Ο Αμπούνα (πατήρ) Πατριάρχης Αντώνιος, επικεφαλής της τοπικής, αντιχαλκηδόνιας Εκκλησίας, έχει τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό από το 2007, ενώ ο αντικαταστάτης του, Διόσκορος, είναι εκλεκτός του καθεστώτος.
- Αφγανιστάν. Ακόμη μία μεγάλη μουσουλμανική χώρα, η οποία βρίσκεται εδώ και χρόνια σε πολιτικό χάος, με μεγάλο μέρος της να ελέγχεται από τους Ταλιμπάν. Η συνεχιζόμενη φυλετική, πολιτική και θρησκευτική βία ταλαιπωρεί ιδιαίτερα τους ελάχιστους ντόπιους Χριστιανούς, η θρησκεία τους δεν αναγνωρίζεται, ενώ η κατοχή συμβόλων, ιερών βιβλίων και εικόνων απαγορεύεται. Αμερικανικές πηγές κάνουν λόγο για παρουσία λίγων χιλιάδων κρυπτοχριστιανών.
- Συρία. Σε μια περιοχή όπου ο Χριστιανισμός έχει μία από τις πιο αρχαίες παρουσίες, τώρα επικρατεί εμφύλια διάλυση. Περίπου το 10% των κατοίκων είναι Χριστιανοί και ανήκουν είτε στο Ορθόδοξο Πατριαρχείο της Αντιόχειας είτε σε διάφορες αντιχαλκηδόνιες Εκκλησίες, όπως τη Συριακή Ορθόδοξη και την Αρμενική Αποστολική. Αν στο παρελθόν η Χριστιανική κοινότητα ζούσε αρμονικά με τους μουσουλμάνους, σήμερα χιλιάδες Χριστιανοί έχουν γίνει πρόσφυγες, προσπαθώντας να αποφύγουν τους τζιχαντιστές, ενώ άγνωστος είναι ο αριθμός των νεκρών και των απαχθέντων. Το Χαλέπι, πόλη με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση Χριστιανών, είναι πλέον ερείπια από τις συνεχείς μάχες, ενώ το ISIS εκτελεί δημόσια Χριστιανούς και καταστρέφει τις εκκλησίες τους ως «ειδωλολατρικές».
- Πακιστάν. Μια μουσουλμανική Δημοκρατία, αλλά με έντονη δράση των Ταλιμπάν από το γειτονικό Αφγανιστάν, το Πακιστάν έχει επιβάλει σημαντικούς περιορισμούς στη θρησκευτική ελευθερία των περίπου 3 εκατομμυρίων Χριστιανών, στο όνομα της ασφάλειας. Επίσης, η χώρα έχει αυστηρή νομοθεσία για τη βλασφημία κατά του Ισλάμ, η οποία βρίσκει εφαρμογή σε Χριστιανούς. Επιθέσεις κατά Χριστιανών και χριστιανικών συνοικιών έχουν σημειωθεί από φανατισμένους όχλους επανειλημμένα, ενώ το 2015 δύο βόμβες σε εκκλησίες είχαν ως αποτέλεσμα δεκαπέντε νεκρούς και εβδομήντα τραυματίες.
- Σομαλία. Ελάχιστοι είναι επίσημα οι Χριστιανοί στη χώρα, αλλά κανείς δεν γνωρίζει πόσοι κρυπτοχριστιανοί υπάρχουν λόγω της καταδίωξης. Και αυτή η χώρα βρίσκεται σε πολύχρονο εμφύλιο, με τους Χριστιανούς να πέφτουν θύματα εξτρεμιστών. Ακόμη, εδώ και λίγα χρόνια έχουν απαγορευθεί από την κυβέρνηση οι χριστιανικές γιορτές!
- Σουδάν. Οι εσωτερικές συγκρούσεις ταλαιπωρούν τη χώρα εδώ και δεκαετίες, ενώ η κυβέρνηση εφαρμόζει τον ισλαμικό νόμο. Στις πολλαπλές «εξάρσεις» του εμφυλίου έχουν σημειωθεί σφαγές, απαγωγές, πρακτικές δουλείας και λιμοί (που αφορούν βέβαια όλο τον πληθυσμό), ενώ οι Χριστιανοί της χώρας διώκονται κυρίως στον βορρά, όπου είναι μειονότητα. Μεγάλη δημοσιότητα πήρε το 2014 η καταδίκη μιας γυναίκας σε θάνατο για «αποστασία από το Ισλάμ», καθώς η μητέρα της την είχε αναθρέψει ως Χριστιανή, ενώ ο πατέρας της ήταν μουσουλμάνος. Τελικά, μετά από έντονες διεθνείς πιέσεις, η Μαριάμ Ισάκ (όπως λεγόταν) αφέθηκε ελεύθερη, φεύγοντας στο εξωτερικό.
- Ιράν. Λίγες δεκάδες χιλιάδες είναι οι Χριστιανοί στο Ιράν, κυρίως αρμενικής καταγωγής. Η καταπίεση που αντιμετωπίζουν είναι εντός του αυστηρού ισλαμικού νομικού πλαισίου της χώρας, κάτι όμως που αφορά συνολικά τον πληθυσμό.
- Λιβύη. Κυρίως Κόπτες, αλλά και Καθολικοί είναι οι περίπου 60.000 Χριστιανοί της Λιβύης. Η κατάσταση όμως για τους Χριστιανούς έχει εκτραχυνθεί από το 2014, όταν η χώρα κατέρρευσε, με αποτέλεσμα εξτρεμιστικές ομάδες να τους στοχοποιούν. Το 2015, το ISIS, που έχει βάσεις στη χώρα, έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο με εκτέλεση 21 ντόπιων Χριστιανών.
