«’Ο δε Ιησούς εσιώπα» (Ματθαίου κστ΄ 63).
Του Μητροπολίτου Βύρωνος, Καισαριανής και Υμηττού κ. Δανιήλ
Προσπαθούμε συνήθως να διδαχθούμε από τους λόγους του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, τα κηρύγματά Του, τις παραβολές Του, απ’ όσα άκουσαν οι αυτήκοοι μάρτυρες Του, οι άγιοι απόστολοι και μαθητές Του.
Με την μελέτη μας αυτή θα προσπαθήσαμε να διδαχθούμε και να παραδειγματισθούμε από την σιωπή του Κυρίου μας.
1. Η σιωπή του βαθειού ελέγχου.
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης (η΄ 1-8) αναφέρει την περίπτωση της μοιχαλίδας γυναίκας που την οδήγησαν στον Κύριό μας, για να κρίνει εάν έπρεπε να λιθοβολιθεί, όπως προέβλεπε ο παραδοθείς Νόμος του Θεού στον Μωϋσή: (Δευτερονομίου κβ΄ 22).
Οι Ιουδαίοι προσπάθησαν, αλλά μάταια, να εκθέσουν τον Κύριο ενώπιον του Ιουδαϊκού λαού, ζητώντας Του να τοποθετηθεί σ’ ένα θέμα που πίστευαν, ότι όποια θέση και αν έπαιρνε θα ήταν εις βάρος Του. Εάν ζητούσε τον θάνατο της γυναικός, θα εφαίνετο σκληρός και απάνθρωπος, εάν απέλυε την γυναίκα, θα εκατηγορείτο ως μη σεβόμενος τον νόμο του Θεού που εδόθη μέσω του Μωϋσή.
Όμως, στην ερώτηση των Ιουδαίων: «Συ ούν τι λέγεις; ο δε Ιησούς κάτω κύψας τω δακτύλωέγραφεν εις την γην». Όταν επέμεναν να Τον ερωτούν: «ανέκυψε και είπεν αυτοίς· Ο αναμάρτητος υμών πρώτος βαλέτω λίθον επ’ αυτήν. Και πάλιν κάτω κύψαςέγραφεν εις την γην» (Ιωάννου η΄ 7-8).
Η αγία σιωπή Του μαστίγωσε και ξύπνησε την σε λήθαργο συνείδησή τους που τους οδήγησε σε φυγή,εγκαταλείποντες την προσπάθεια παγιδεύσεώς Του.
Η σιωπηλή παρουσία μιας αγίας ζωής ελέγχει πιο πολύ από το κήρυγμα του ασυνεπούς χριστιανού.
2. Η σιωπή του σεβασμού της ελευθερίας
Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αναφέρει τον διάλογο που ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός είχε με τους μαθητές Του, όταν ευρίσκετο μαζί τους στην Καισάρεια της Φιλίππου κατά την τελευταία πριν από τον θάνατό Του περιοδεία Του και τους ρώτησε: «Τίνα με λέγετε είναι;» και «’Αποκριθείς δε Σίμων Πέτρος είπε· Συ ει ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος».
Η αλήθεια δεν επιβλήθηκε με την δύναμη του εντυπωσιασμού, αλλά φανερούται σ’ εκείνους που διαθέτουν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να την βιώσουν.
Ο Χριστός σέβεται την ανθρώπινη ελευθερία, την βοηθά, δεν την εξαναγκάζει. Η αλήθεια είναι βίωμα και εμπειρία.
*****
3. Η σιωπή της υποδειγματικής ταπεινώσεως
Στην Μεταμόρφωσή Του, κατά την διάρκεια της οποίας τους έδειξε το άρρητο κάλλος της θείας φύσεώς Του και θεότητός Του, ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός, που λάμπει σαν καθαρό και ανόθευτο χρυσάφι, ζήτησε από τους μαθητές Του, που βίωσαν το γεγονός, να μην το διηγηθούν μέχρι την Ανάστασή Του (Ματθαίου ιζ΄ 1-13).
Ο Ίδιος συνέστησε στους μαθητές Του να σιωπήσουν «καταβαινόντων αυτών από του όρους ενετείλατο αυτοίς ο Ιησούς λέγων· Μηδενίείπητε το όραμα έως ου ο υιός του ανθρώπου εκ νεκρών αναστή» (στ. 9).
Άλλοι θα έβγαζαν όχι μόνο δελτίο τύπου, αλλά και έκτακτο είτε παράρτημα εφημερίδος είτε δελτίο ειδήσεων. Όχι όμως ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός. Αυτός σκέπαζε με την σιωπή το μεγαλείο Του.
Αυτή η σιωπή του Χριστού μας διδάσκει ότι το μεγαλείονγἰνεταιλαμπρότερονενδεδυμένον με την ταπείνωση, δι’ αυτό η ταπείνωση χαρακτηρίζεται «στολή θεότητος».
4. Η σιωπή της δοκιμασίας της πίστεως
Η Χαναναία έμεινε γνωστή για την μεγάλη πίστη της. Αν και ήταν ειδωλαλάτρισσα και δεν μετείχε στις επαγγελίες του Θεού προς τον Ιουδαϊκό λαό, εν τούτοις επέδειξε μεγαλύτερη από τους Ιουδαίους πίστη, παρά την αρχική σιωπή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού (Ματθαίου ιε΄ 21-28).
Στην ικεσία της γυναίκας «’Ελέησόν με, Κύριε, υιέ Δαυίδ· η θυγάτηρ μου κακώς δαιμονίζεται. ‘Ο δε ουκ απεκρίθη αυτή λόγον» (στ. 22-23). Όταν εκείνη επέμενε, ο Κύριός μας ικανοποίησε το αίτημά της συνοδεύοντας την θεραπεία της θυγατέρας της με τον έπαινό Του «Ω γύναι, μεγάλη σου η πίστις!» (Ματθαίου ιε΄ 28). Ο Κύριός μας επαίνεσε την ταπείνωση και πίστη της γυναίκας.
Η σιωπή του Χριστού στα αιτήματά μας είναι οδυνηρή και συχνά αβάσταχτη. Ο Χριστός όμως σιωπά, για να δοκιμασθεί η πίστη μας, ώστε μαζί με την απάντηση να ακούσουμε και το «μεγάλη η πίστις σου».
Γι’ αυτό πρέπει να συνεχίσουμε να ζητάμε και να προσευχόμαστε. Η σιωπή Του δεν σημαίνει ότι αδιαφορεί η ότι μας αποδοκιμάζει.
5. Η σιωπή της αξιοπρεπούς απολογίας
Ο Κύριος ανακρίνεται στο Μεγάλο Συνέδριο των Ιουδαίων και ακούοντας τις ψευδομαρτυρίες σιωπά. Δύο ψευδομάρτυρες Τον κατηγορούν (στ. 61,62,63. Βλ. και Ματθαίου κστ΄ 59-63).
Ο Κύριός μας μπροστά στον πειρασμό της συκοφαντίας εσιώπησε, διότι «παρεδίδου δε τω κρίνοντι δικαίως» (A΄ Πέτρου β΄ 23).
Όταν ακούσουμε την δυσφήμιση η το λασπολόγημα για το πρόσωπό μας και έρχεται ο πειρασμός, τότε, οι περισσότεροι, μ’ ένα χείμαρρο δίκαιης επιχειρηματολογίας προσπαθούμε να αμυνθούμε, να απολογηθούμε, να καταρρίψουμε την συκοφαντία.
Από τον Κύριό μας μαθαίνουμε να σιωπούμε στον πειρασμό του «τι ούτοί σου καταμαρτυρούσιν;» (στ. 62).
6. Η σιωπή της απόλυτης αποδοκιμασίας
Τα Ευαγγέλια αναφέρουν, ότι ο Πιλάτος έστειλε τον Κύριό μας Ιησού Χριστό να δικασθεί από τον ‘Ηρώδη. Αποπειρώμενος να αθωώσει τον Κύριό μας, όταν πληροφορήθηκε ότι είναι Γαλιλαίος, παρέπεμψε Αυτόν να δικασθεί από τον Ηρώδη, τον διοικητή της Γαλιλαίας, που παρεπιδημούσε κι αυτός στην Ιερουσαλήμ τις ημέρες του Πάσχα (Λουκά κγ΄ 6-12).
Ο Λουκάς μάς πληροφορεί, ότι ο Ηρώδης εχάρηκε από την ενέργεια του Πιλάτου, διότι είχε ακούσει πολλά για τον Ιησού Χριστό και επεδίωκε να Τον ακούσει και να τον ιδεί να θαυματουργεί, «αυτός δε ουδέν απεκρίνατο αυτώ» (Λουκά κγ΄ 9).
Ο Κύριος αποδοκίμασε τον Ηρώδη, επειδή οι ερωτήσεις του δεν προήρχοντο από ειλικρινή καρδία, αλλά από περιέργεια και περιπεκτική διάθεση. Ο Κύριος εσιώπησε τηρώντας τις εντολές: «Θεός ου μυκτηρίζεται» (Γαλάταςστ΄ 7), «ουκ εκπειράσεις Κύριος τον Θεόν σου» (Ματθαίου δ΄ 7).
7. Η σιωπή της προσωπικής θυσίας
Ο Προφήτης Ησαΐας προαναγγέλλει, ότι ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός «άφωνος» υπέφερε το Πάθος Του. (Ησαΐου νγ΄, 7).
Αυτή είναι η εξοχότερη και συγκλονιστικότερη σιωπή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Είναι η σιωπή της θυσίας, το αγόγγυστο σήκωμα του Σταυρού, η αδιαμαρτύρητη αποδοχή του βρώμικου φορτίου των αμαρτωλών.
Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης παραθέτει τον διάλογο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού με τους στρατιώτες, από όπου φαίνεται η αυτοπροαίρετη ανάληψη της ευθύνης για τις αμαρτίες των ανθρώπων (Ιωάννου ιη΄ 4-9).
Η δική μας συμπεριφορά δεν ομοιάζει μ’ αυτή του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Εμείς παντού και πάντοτε θα διαμαρτυρηθούμε, διεκδικώντας πείσμονα και ανυποχώρητα τα δικαιώματά μας.
Ο Χριστός όμως «ουχ εαυτώήρεσε», καθώς γράφει ο Απόστολος Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή του (στ. 1-3).
Να μάθουμε να σηκώνουμε τα φορτία μας σιωπώντας.
Ας μας διδάξει η σιωπή Του.
