Toυ π. Αντώνιου Χρήστου, εφημέριου του Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας
Επειδή αξιωθήκαμε από τον Κύριο να φέρουμε αυτές τις ημέρες στον κόσμο το τρίτο παιδάκι μας, αποφασίσαμε σε αυτό το άρθρο να ασχοληθούμε με το ζήτημα της τεκνογονίας. Η έλευση ενός ανθρώπου στον κόσμο είναι πραγματικά ένα μυστήριο και μια μοναδική εμπειρία, όσες φορές και να αξιωθεί να τη ζήσει κανείς…! Οι σκέψεις που θα ακολουθήσουν είναι σκόρπιες, συγχωρήστε με γι’ αυτό και, φυσικά, όπως πάντοτε, τονίζουμε ότι και αυτό το θέμα είναι τεράστιο και δεν μπορεί να εξαντληθεί σε καμία περίπτωση σε ένα άρθρο, όσο άρτιο και συμπυκνωμένο και αν είναι. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:
Ενας πολύ γνωστός μου, σεβάσμιος και ευλαβής ιερέας, γόνος και ο ίδιος λευιτικής οικογένειας πάππου προς πάππου ιερέων, με τα δύο του παιδιά από τα συνολικά τέσσερα να έχουν γίνει ιερείς, όταν τον ρωτούν: «Πόσα παιδιά έχετε, πάτερ;», πάντα απαντάει: «Τέσσερα παιδιά του Θεού…!» Αυτή η απάντηση του π. Ιωάννη βάζει τα πράγματα, κατά τη γνώμη μας, στη σωστή τους θεολογική διάσταση. Ο άνθρωπος φέρνει παιδιά στον κόσμο, αλλά τα παιδιά δεν του ανήκουν. Τα παιδιά, όπως και ο ίδιος, ανήκουν στον έναν πατέρα όλων, τον Θεό. Οι γονείς αξιωνόμαστε να γίνουμε συνδημιουργοί με τον Θεό, γιατί εμείς βιολογικά, με τη διαδικασία της αναπαραγωγής, φέρνουμε στον κόσμο παιδιά. Ιδιαίτερα οι μητέρες με το αίμα τους θρέφουν μέσα στη μήτρα τους, κατά τη διάρκεια της κύησης, μόνο τη φθαρτή και πεπτωκότα (λόγω των συνεπειών του προπατορικού αμαρτήματος των Πρωτόπλαστων) σάρκα του εμβρύου. Την ψυχή του παιδιού όμως την εμφύσησε ο ίδιος ο Θεός, όπως και στους Πρωτόπλαστους, την ώρα της σύλληψης. Ψυχή οι άνθρωποι δεν μπορούν να δώσουν. Αυτή προέρχεται και ανήκει στον Θεό και σε Αυτόν, κατά το μυστήριο του θανάτου, επιστρέφει.
Ο άνθρωπος φέρνει παιδιά στον κόσμο, αλλά τα παιδιά δεν του ανήκουν. Τα παιδιά, όπως και ο ίδιος, ανήκουν στον έναν πατέρα όλων, τον Θεό
Η τεκνογονία είναι καρπός και φυσική συνέπεια της ενώσεως του ανδρόγυνου στο πλαίσιο του Μυστηρίου του γάμου. Όπως ο ιερέας πριν από τη χειροτονία του δεν μπορεί να τελέσει καμιά εκκλησιαστική ιερουργική πράξη, όπως χωρίς να βαπτιστεί κανείς δεν μπορεί να μεταλάβει, έτσι και οι σύζυγοι πριν από τον γάμο δεν είναι εξουσιοδοτημένοι να συνέλθουν στην ιερή πράξη της σχέσης. Το ένα Μυστήριο προϋποθέτει το άλλο. Αυτό το υπογραμμίζουμε και το τονίζουμε ιδιαίτερα, γιατί δυστυχώς είμαστε στην εποχή που οι προγαμιαίες σχέσεις θεωρούνται δεδομένες και η θέση και η απαγόρευση της Εκκλησίας γι’ αυτές θεωρούνται ξεπερασμένες και αναχρονιστικές.
Όλοι αυτοί που εναντιώνονται όμως στην πάγια θέση της Εκκλησίας μας αγνοούν ότι η ανθρώπινη αρχή-γέννηση είναι το κατ’ εξοχήν ιερό γεγονός της ιστορίας του κάθε ανθρώπου και καθιστά τη συζυγική σχέση ιερουργική κίνηση και μυστήριο.
Ξεχνούν ότι ο γάμος δεν παράγει μόνο τον άνθρωπο της πτώσεως, αλλά κυρίως γεννά τον άνθρωπο της χάριτος. Όπου «θεία χάρις» σημαίνει ενεργοποίηση του κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν του Θεού ανθρώπου, δηλαδή φέρνει τον Αγιασμό, αλλά όπου πάθος, αμαρτία και παραβίαση των εντολών του Θεού σημαίνει ανελευθερία και υποβάθμιση του ανθρώπου σε «ζωώδη κατάσταση». Ας διαλέξουμε λοιπόν σε ποια κατηγορία ανθρώπου θέλουμε να ανήκουμε…!
Ένας άλλος κίνδυνος, επίσης πολύ έντονος στις μέρες μας, είναι η εξίσωση του ευλογημένου εκκλησιαστικού γάμου με άλλες μορφές «γάμου», όπως ο πολιτικός, οι μονογονεϊκές οικογένειες, τα σύμφωνα συμβίωσης ή απλώς οι ανεπίσημες συγκατοικήσεις και συμβιώσεις κ.ά., που έχουν αριθμητικά εξισωθεί και μάλιστα υπερβεί τους παραδοσιακούς γάμους της Εκκλησίας μας. Τα μέλη της Εκκλησίας όμως δεν πρέπει να παρασύρονται, επειδή όλοι αυτοί οι παραπάνω τρόποι είναι αποδεκτοί από την Πολιτεία και παρέχουν τα ίδια προνόμια, γιατί για την Εκκλησία μας ισχύει η ρήση των Αποστόλων: «Πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις» (Πρ. 5, 29).
Ένας άλλος κίνδυνος, επίσης πολύ έντονος στις μέρες μας, είναι η εξίσωση του ευλογημένου εκκλησιαστικού γάμου με άλλες μορφές «γάμου», όπως ο πολιτικός, οι μονογονεϊκές οικογένειες, τα σύμφωνα συμβίωσης ή απλώς οι ανεπίσημες συγκατοικήσεις και συμβιώσεις
Στη διαδικασία της γεννήσεως του παιδιού και της ανατροφής του, εκτός από τους γονείς, εμπλέκονται ένα σωρό πρόσωπα και ιδιότητες, όπως: γυναικολόγος, παιδίατρος, νοσηλευτές, παππούδες, γιαγιάδες, λοιποί συγγενείς κ.ά. Όλοι, λίγο-πολύ, ασφαλώς αντιλαμβάνονται (ή, καλύτερα, πρέπει να αντιλαμβάνονται) την ευθύνη του ρόλου που τους αναλογεί για την ομαλή ανατροφή και ανάπτυξη του παιδιού. Όμως, πέρα από τη βιολογική και ψυχοκινητική ανάπτυξη του παιδιού, υπάρχει και η εκκλησιαστικά πνευματική ανάπτυξή του, η οποία δεν πρέπει να θεωρείται αμελητέα ή δευτερεύουσα και ξεκινάει ήδη από τις ευχές της γεννήσεως της 1ης και της 8ης ημέρας στην αρχή, του σαραντισμού στον Ιερό Ναό στη συνέχεια, ενώ ενεργοποιείται επίσημα από την ένταξη του παιδιού στο σώμα της Εκκλησίας κατά τη μετοχή του στα Μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος.
Κλείνουμε το άρθρο μας με τη δεδομένη αλλαγή στην καθημερινότητα του ζευγαριού μετά την έλευση του νέου μέλους της οικογένειάς τους. Δεν είναι τυχαίο ότι στατιστικά τα περισσότερα διαζύγια καταγράφονται μετά την έλευση του πρώτου παιδιού. Αυτό συμβαίνει γιατί, όσο επιθυμητή και να είναι η έλευση ενός παιδιού από τους γονείς, τόσο δύσκολο είναι στην πράξη να κρατηθούν οι αναγκαίες λεπτές ισορροπίες μεταξύ του ζευγαριού. Η τεκνογονία είναι φυσική συνέπεια του γάμου, αλλά δεν είναι ο αποκλειστικός σκοπός του, όπως εσφαλμένα θεωρείται σε διάφορους κόλπους και μάλιστα δυστυχώς και εντός της Εκκλησίας.
Αυτό σημαίνει δηλαδή πρακτικά ότι υπογραμμίζεται η πνευματική ωφέλεια των παντρεμένων, που αρχικώς μετακινεί το κέντρο της προσοχής και της φροντίδας από τον ίδιο τους τον εαυτό στο πρόσωπο του συζύγου τους και στη συνέχεια από την κοινή ζωή τους στο παιδί ή στα παιδιά που έρχονται. Όμως η Εκκλησία εφιστά την προσοχή ότι η έλευση ενός παιδιού δεν πρέπει να καταργεί την αγάπη και τη φροντίδα του ζευγαριού μεταξύ τους. Πρέπει οι γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι η αγάπη του ενός προς τον άλλο υπήρχε πριν από την έλευση του παιδιού και το ζητούμενο είναι να υπάρχει και να διατηρηθεί και όταν το παιδί πάρει τον δικό του δρόμο στη ζωή. Τα παιδιά πρέπει να είναι καρπός της αγάπης του ζευγαριού και να την ολοκληρώνουν και σε καμία περίπτωση να την αντικαθιστούν…!
Η τεκνογονία είναι φυσική συνέπεια του γάμου, αλλά δεν είναι ο αποκλειστικός σκοπός του, όπως εσφαλμένα θεωρείται σε διάφορους κόλπους και μάλιστα δυστυχώς και εντός της Εκκλησίας
Ένα νέο παιδί στον κόσμο φέρνει την ελπίδα, την τρυφερότητα, τη φροντίδα, το γέλιο, το κλάμα, την ολοκλήρωση και τη διαδοχή στο ανθρώπινο γένος, κυρίως όμως μας δείχνει ότι ο Θεός υπάρχει, αφού η τεκνογονία διαφοροποιεί αισθητά οποιοδήποτε άλλο δημιούργημα και ανακάλυψη του ανθρώπου. Συνειδητοποιούμε ότι είναι κάτι που μας υπερβαίνει, αλλά ταυτόχρονα μας σχετίζει άμεσα μαζί του, αφού μας καθιστά συνεργούς του ίδιου του Θεού…!