Ο υπερυψωμένος λόφος της Ελπίδας που βρίσκεται στη Χάλκη, μόλις λίγα ναυτικά μίλια μακριά από την Κωνσταντινούπολη, μαγνητίζει τους τουρίστες. Ξεχωρίζει το μεγαλοπρεπές κτίριο που δεσπόζει σε μία καταπράσινη δασική έκταση δεκάδων στρεμμάτων.
Ο μοναδικός ανηφορικός δρόμος που οδηγεί στο μοναστήρι, τις μεσημεριανές ώρες, κουράζει ακόμη και τα άλογα που σέρνουν ολομερής τις άμαξες που μεταφέρουν τους τουρίστες απ’ άκρη σ’ άκρη στο νησί για να θαυμάσουν τις ομορφιές της Χάλκης στα Πριγκηπόνησα.
Όμως, δεν είναι λίγοι οι τουρίστες, που ανεξαρτήτως θρησκείας πια, κρατώντας ένα μπουκαλάκι νερό στο χέρι κατευθύνονται προς το χριστιανικό μοναστήρι της Αγίας Τριάδας, όπου βρίσκεται και η ιστορική και γνωστή σε όλους, Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Δυο χρόνια μετά την διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου και τη μετατροπή του σε ένα παραδεισένιο τοπίο, από το πανεπιστήμιο της Πάφου, η Θεολογική Σχολή της Χάλκης είναι ανοιχτή και πλέον αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες τουρίστες.
Η ελεύθερη προσέλευση του κοινού στον περιβάλλοντα χώρο και το δικαίωμα της χρήσης τόσο των εσωτερικών συνεδριακών αιθουσών όσο και του περιβάλλοντα εξωτερικού χώρου με τους ξακουστούς Κήπους, γνωστούς για τα 350 είδη φυτών που απλώνονται σε μια έκταση 14 στρεμμάτων, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον στο ευρύ κοινό, καθώς όλο και περισσότεροι πολίτες, επισκέπτονται το χώρο για να πραγματοποιήσουν από διαλέξεις ή παρουσιάσεις βιβλίων, μέχρι και παράδοσης μαθημάτων Yoga. Εξίσου σημαντικός χώρος είναι και η εντυπωσιακή βιβλιοθήκη με τα δεκάδες χιλιάδες βιβλία, ανάμεσα τους και μοναδικά χειρόγραφα που χρονολογούνται πριν τον 14ο αιώνα και προσελκύουν το ενδιαφέρον ξένων ερευνητών και επιστημόνων.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, φοιτητής σε νεαρή ηλικία στη Χάλκη
Καρτερώντας τους επόμενους μαθητές
Περνώντας το κατώφλι μιας μεγάλης και επιβλητικής πόρτας ο επισκέπτης εισέρχεται στον εσωτερικό χώρο της Θεολογικής Σχολής, με τα ψηλά ταβάνια και τους μεγάλους διαδρόμους που ενώνουν την κάθε γωνιά του ιστορικού κτιρίου. Καθώς το μάτι του επισκέπτη περιεργάζεται το χώρο «πέφτει» πάνω στα καρφιτσωμένα στους λευκούς τοίχους, κάδρα, που απεικονίζουν προσωπικότητες που συνέδεσαν τη ζωή τους με την Θεολογική Σχολή και αποτέλεσαν ανεξίτηλα κομμάτια της ιστορίας της.
Περπατώντας σε έναν από τους διαδρόμους του κτιρίου, ασυναίσθητα αγγίζει κανείς το χερούλι μιας κλειστής πόρτας για να δει τι κρύβεται πίσω από αυτή. Η εικόνα σε οδηγεί μεμιάς σε μια άλλη εποχή έχοντας την ψευδαίσθηση ότι ο χρόνος «πάγωσε» στο παρελθόν. Στην αίθουσα υπάρχουν ακόμα τα παλαιά ξύλινα μαθητικά θρανία και ένας μαυροπίνακας που καλύπτει σχεδόν απ’ άκρη σε άκρη τη μία πλευρά του τοίχου. Πάνω στην ξύλινη έδρα του καθηγητή μια λευκή κιμωλία θαρρείς και περιμένει ακόμα το χέρι που θα την κρατήσει και πάλι όταν επιτραπεί η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής. Εδώ, σε αυτά τα θρανία κάθισαν σπουδαίοι θεολόγοι, ιερείς αλλά και πατριάρχες που κάποτε ταξίδεψαν από διάφορες χώρες του κόσμου για να φοιτήσουν στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Το 1971 το τουρκικό κράτος απαγόρευσε τη λειτουργία των ιδιωτικών πανεπιστημίων, μεταξύ αυτών και της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Ανάμεσα στις προσωπικότητες που αποφοίτησαν μεταξύ άλλων από τη Σχολή της Χάλκης είναι και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος έχει αιτηθεί την άρση της απαγόρευσης της και την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής.
Τα φυτά «σύμβολο» της Δικαιοσύνης, της Υπακοής και της Αγνότητας
Η αναμόρφωση των Κήπων, χωρίστηκε σε τρεις ενότητες και έγινε χάρη στην βοήθεια του Πανεπιστημίου «Νεάπολις» της Πάφου, πριν από δυο χρόνια. Η απόφαση του δήμου Χάλκης να ασφαλτοστρώσει τον μοναδικό δρόμο που οδηγεί στο μοναστήρι, δικαιώνει ακόμα και τους πιο τολμηρούς επισκέπτες που επιλέγουν να περπατήσουν την ανηφόρα που τους οδηγεί στο κατώφλι ενός καταπράσινου τοπίου. Εδώ οι επισκέπτες συναντούν τον κήπο των Αρετών, στη συνέχεια τον Εδώδιμο κήπο, ο οποίος αποτελείται από δέντρα που υπήρχαν στον περιβάλλοντα χώρο και τέλος τον κήπο με τα φυτά που αναφέρονται σε χωρία της Αγίας Γραφής. Ο Κήπος των Αρετών αποτελεί και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς βασίστηκε σε κείμενο του 12ου αιώνα, που ανήκε στον Codex Clarkianus και εντοπίστηκε πρόσφατα στην Οξφόρδη. Εδώ 14 φυτά, όπου ανάμεσά σε αυτά ξεχωρίζει το κυπαρίσσι, ο κέδρος και το πεύκο, συνθέτουν την είσοδο της Σχολής. Οι καρποί τους αντιπροσωπεύουν την Αρετή της Εγκράτειας.
Στην συνέχεια, συναντά κανείς τα δέντρα των κίτρων που συμβολίζουν την Αγνότητα και την Σωφροσύνη. Ο φοίνικας συμβολίζει την Δικαιοσύνη. Όπως το δέντρο αυτό αργεί να καρποφορήσει, έτσι κι η Δικαιοσύνη απαιτεί μεγάλο μόχθο κι άσκηση για να αποφέρει καρπούς.
Σειρά έχουν τα κρίνα που συμβολίζουν την Ακτημοσύνη. Λίγο πιο πέρα από τα ρόδινα κρίνα, μεγαλώνουν συκιές που σκιαγραφούν την πραότητα και τη συγκράτηση της οργής.
Η άμπελος, προσφέρει την εικόνα ηρεμίας και πνευματικής ευφροσύνης. Μετά ακολουθεί η ροδιά η οποία σύμφωνα με την Αγία Γραφή, συμβολίζει τις αρετές του θάρρους και του σθένους. Τέλος, ο κύκλος αυτός κλείνει τη διαδρομή του με το βάτο που συμβολίζει την Υπακοή.
Η ψηφιοποίηση της βιβλιοθήκης
Η οργάνωση και η ψηφιοποίηση της βιβλιοθήκης σύμφωνα με τα διεθνή βιβλιοθηκονομικά πρότυπα, προκειμένου να αποτελέσει κέντρο έρευνας για θεολογικά ζητήματα και της ιστορίας της Ορθοδοξίας, αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς στόχους του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Προύσης κ. Ελπιδοφόρου, ηγουμένου της Μονής της Αγίας Τριάδος στη Χάλκη.
Στο υπόγειο της φυλάσσονται ανά κατηγορίες σπάνια χειρόγραφα ιστορικών και θεολογικών βιβλίων. Σπάνια είναι η συλλογή σλαβόφωνων έργων που έχουν ταξινομηθεί στη βιβλιοθήκη.
Εδώ προστίθενται και 930 τίτλοι περιοδικών, 447 ελληνικοί και 483 ξενόγλωσσοι. Εκτός από τα εκκλησιαστικά βιβλία υπάρχουν βιβλία ιστορίας, φιλοσοφίας, γεωγραφίας, μουσικής, αρχαιολογίας, ρητορικής, νομικής και λογοτεχνίας. Ήδη με χορηγία του ΟΠΑΠ αγοράστηκε ο απαραίτητος εξοπλισμός για την ψηφιοποίηση της βιβλιοθήκης. Δεν αρκεί όμως για να εξασφαλίσει την έναρξη και ολοκλήρωση της.
Η βιβλιοθήκη είναι ανοικτή προς το κοινό, ενώ ζητούν να την επισκεφτούν και να μελετήσουν τα βιβλία της ερευνητές από όλο τον κόσμο. Επιθυμία είναι να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο κτίριο με σωστές προδιαγραφές φωτισμού, φύλαξης βιβλίων αλλά και αμφιθέατρο για συνεδριακούς χώρους προκειμένου να εξελιχθεί σε ένα σύγχρονο ερευνητικό κέντρο.
Πηγή: www.protothema.gr
