Του π. Αντωνίου Χρήστου, εφημερίου του Ι.Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας
Παράξενος ο τίτλος και αυτού του άρθρου μας και θα νομίζει ο αναγνώστης ότι το κάνουμε επίτηδες. Όμως θα διαπιστώσει κανείς πολύ εύκολα ότι δεν προσπαθούμε εμείς να μπερδέψουμε τα πράγματα και τις έννοιες, για να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού, αλλά οι ίδιες οι καταστάσεις μπερδεύονται, παρόλο που αρχικά οι συγκεκριμένες δύο έννοιες φαίνεται ότι είναι τα δύο άκρα και δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συνυπάρξουν. Ας πάρουμε τα πράγματα όμως με τη σειρά:
Σε πρόσφατο προσκύνημά μου, σε ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της πατρίδος μας, συνομίλησα μετά με τον ιεροκήρυκα του προσκυνήματος ρωτώντας τον αν υπάρχουν νέα θαύματα που δεν έχουν καταγραφεί ακόμη σε κάποιο βιβλίο. Ο λόγιος κληρικός πράγματι μου έγνεψε καταφατικά και μου είπε ότι υπάρχουν πολλές εμφανίσεις της Παναγίας μας, πολύ ζωντανές και χειροπιαστές, με αδιάψευστες μαρτυρίες ανθρώπων, οι οποίοι όχι μόνο έχουν σώας τας φρένας, αλλά μετά τη συνάντησή τους με τη Θεοτόκο άλλαξε και εντελώς η ζωή τους. Φυσικά, ο γράφων άρχισε να εντυπωσιάζεται από αυτή τη μαρτυρία, αλλά συνέχισε ο ιεροκήρυκας: «Να ξέρεις, πάτερ μου, και εδώ που ήρθες, αλλά και γενικότερα σε όλα τα προσκυνήματα ανά την οικουμένη, θα δεις είτε αγιότητα και ευλογία μαζεμένη είτε μεγάλη δαιμονοποίηση… Μέση κατάσταση δεν υπάρχει!».
Η φράση αυτή του συνομιλητή μου πραγματικά με κατέπληξε, αλλά και με προβλημάτισε βαθύτατα. Αναρωτιόμουν κατά την αποχώρησή μου από το προσκύνημα: Πώς γίνεται το άγιο και το δαιμονικό να συνυπάρχουν; Γίνεται;
Αυτό το άρθρο μας σήμερα έρχεται να πάρει θέση σε αυτά τα ερωτήματα! Ποια είναι η απάντηση; Έχει δίκιο ο ιεροκήρυκας. Και όμως, γίνεται, όπως θα δούμε και θα αναλύσουμε παρακάτω.
Αν διαβάσουμε στην Καινή Διαθήκη, θα δούμε ότι στον Χριστό μας, όπου πήγαινε και εδίδασκε, του έφερναν, εκτός από αρρώστους σωματικά, και πολλούς δαιμονισμένους (Θεραπεία δαιμονισμένου στα Γάδαρα: Ματθ. 8:28-34, Μάρκ., 5:1-20, Λουκ. 8:26-39, Θεραπεία ενός δαιμονισμένου παιδιού: Ματθ. 17:14-21, Μάρκ. 9:14-29, Λουκ. 9:37-43, Θεραπεία της δαιμονισμένης κόρης της Χαναναίας: Ματθ. 15:21-28, Μάρκ. 7:24-30, Θεραπεία δαιμονισμένου στην Καπερναούμ: Μάρκ. 1:21-37, Λουκ. 4:31-37, Θεραπεία ενός κωφάλαλου δαιμονισμένου: Ματθ. 9:32-34 και πολλές άλλες αναφορές ακόμη). Όπου υπάρχει ο οντολογικά Άγιος Θεός βλέπουμε να υπάρχει λοιπόν και η παρουσία πολλών δαιμόνων, διά των δαιμονισμένων, οι οποίοι φυσικά και έφριτταν στην παρουσία και την εντολή του Κυρίου και μετά τη θεραπεία τους τα δαιμόνια εξαφανίζονταν, όπως και τα δεινά των ανθρώπων από τη δαιμονική ενέργεια και κυριαρχία.
Το ίδιο συνέβαινε και την εποχή των Αποστόλων. Έχουμε θεραπείες δαιμονισμένων από τον Απόστολο Παύλο (Πράξεις 19:11-12), την επιτίμηση του μαντικού πνεύματος, επίσης από τον Απόστολο Παύλο (Πράξεις 16:16-18), αλλά και γενικότερες επιτιμήσεις δαιμονίων από τον ευρύτερο κύκλο των 70 μαθητών του Κυρίου (Λουκ. 10:17-19), υλοποιώντας ουσιαστικά την επαγγελία του Χριστού: «Ιδού δίδωμι υμίν την εξουσίαν του πατείν επάνω όφεων και σκορπίων και επί πάσαν την δύναμιν του εχθρού…» (Λουκ. 10,19).
Αν ανατρέξουμε στα χωρία των παραπάνω παραπομπών, θα δούμε καθαρά ότι όπου υπάρχει η παρουσία και η αγιότητα των Αποστόλων συγκεντρώνονται δαιμονικές δυνάμεις, προσπαθώντας να πλήξουν το κύρος των Αποστόλων.
Μετά την αποστολική εποχή μέχρι και τις ημέρες μας, τα Συναξάρια και τα Γεροντικά της Εκκλησίας μας είναι γεμάτα από συναντήσεις και διαλόγους αγίων και ασκητών οι οποίοι πάλεψαν σώμα με σώμα με τον διάβολο ή έμμεσα, με θεραπείες δαιμονισμένων, οι οποίοι βρήκαν την ίαση. Δεν αναφέρουμε για οικονομία χώρου κάποιο περιστατικό από τα χιλιάδες.
Το ίδιο παρατηρείται και στις μέρες μας. Αρκετοί δαιμονισμένοι, με τη βοήθεια συγγενών και φίλων, προστρέχουν στα άγια προσκυνήματα για να βρουν τη θεραπεία τους. Οπότε, όπου η αγιότητα, εκεί και η αμαρτία και η πηγή της αμαρτίας, που είναι ο διάβολος.
Όμως η φράση του ιεροκήρυκα δεν είχε μόνο αυτό το σκέλος. Έχω τη γνώμη ότι έθιγε και μια ουσιαστικότερη οπτική γωνία. Αυτή των ανθρώπων εκείνων που υπηρετούν στα προσκυνήματα, είτε έμμισθα είτε και εθελοντικά, είτε κληρικών είτε και λαϊκών, και που δυστυχώς εξοικειώνονται, με την κακή έννοια, με τους ιερούς χώρους και τους ιερούς θησαυρούς, όπως οι θαυματουργές εικόνες ή τα άγια λείψανα των αγίων, και αντί να αγιάζονται και να μεταμορφώνονται προς το καλό, με την κακή τους συμπεριφορά να φαρισαΐζουν και να δαιμονοποιούνται.
Θα πει κάποιος: μήπως αυτός ο χαρακτηρισμός είναι υπερβολικός; Όμως όχι, αδελφοί μου, γιατί δαιμονοποίηση δεν σημαίνει πάντα την κατάληψη του ανθρώπου από κάποιο ακάθαρτο πνεύμα, αλλά και τη μίμηση του δαιμονικού φρονήματος, που είναι η συνεχής αμετανοησία. Αυτό είναι ουσιαστικά το μόνο ασυγχώρητο αμάρτημα, η παγίωση της αμετανοησίας, που στη γλώσσα της Εκκλησίας μας λέγεται βλασφημία του Αγίου Πνεύματος. Όπου υπάρχει καθαρότητα δεν υπάρχει βρωμιά, αλλά, αν έρθει η βρωμιά, ζητούμενο είναι η καθαρότητα. Έτσι και εδώ: όπου αγιότητα εκεί και ο δαίμονας ως αμαρτία, που καραδοκεί είτε για να ιαθεί είτε για να διαβάλει.
