Κοντά σε ανακάλυψη των τάφων των Μακκαβαίων ίσως βρίσκεται η αρχαιολογική σκαπάνη στο Ισραήλ! Συγκεκριμένα η Ισραηλινή Αρχαιολογική Υπηρεσία ανακοίνωσε πως έχουν ξεκινήσει νέες ανασκαφές σε ένα αρχαίο κτίσμα στο δάσος Ben Shemen στο κεντρικό Ισραήλ. Το κτίσμα είχε αρχικά ανασκαφεί από μια γαλλική αποστολή στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε. Οι νέες έρευνες όμως αποκάλυψαν εκ νέου το κτίσμα και ένα βυζαντινό μωσαϊκό με σταυρό, ο οποίος μπορεί να είναι ένδειξη για την ταφή στο συγκεκριμένο σημείο ενός σημαντικού προσώπου.
Η παράδοση όπως και ιστορικές αναφορές, μιλούν για τον τάφο των Μακκαβαίων ως ένα ψηλό κτήριο με κιόνες το οποίο «φαινόταν από τη θάλασσα», το οποίο καλυπτόταν από πυραμιδοειδείς σκεπές. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Amit Reem ο σταυρός ίσως δείχνει πως Βυζαντινοί θεώρησαν πως το συγκεκριμένο κτίσμα ήταν το ταφικό μνημείο των Μακκαβαίων. Στην γύρω περιοχή υπάρχουν διάφορα μνημεία και τάφοι που κατά καιρούς έχουν θεωρηθεί ότι ανήκαν σε Μακκαβαίους, χωρίς όμως να έχουν βρεθεί οι αντίστοιχες αρχαιολογικές αποδείξεις. Πάντως ο Reem είναι αποφασισμένος όπως δηλώνει να «λύσει το αίνιγμα» του τάφου, που κατά τον ίδιο έχει στοιχεία (όπως π.χ. μεγάλες βάσεις για ογκώδεις κίονες) που ταιριάζουν με την περιγραφή του αυθεντικού τάφου.
Οι Μακκαβαίοι, μια ιουδαϊκή παράταξη, έγιναν γνωστοί για την επανάσταση τους κατά της ελληνιστικής αυτοκρατορίας των Σελευκιδών, μακεδονικής καταγωγής, μια από τις πολλές δυναστείες επιγόνων του Μ. Αλεξάνδρου, οι οποίοι κατάφεραν να κυριαρχήσουν στη Συρία για περίπου 2 αιώνες, από το 305 π.Χ. έως το 64 π.Χ. Οι Σελευκίδες είχαν έρθει σε σύγκρουση με τους Ιουδαίους, κατέλαβαν την Ιερουσαλήμ την οποία και εξελλήνισαν, ενώ για ένα διάστημα απαγόρευσαν και την Ιουδαϊκή θρησκεία.
Ως πρώτος αρχηγός των Μακκαβαίων αναφέρεται ο Ματταθίας. Γιός του Ματταθία ήταν ο Ιούδας, που τον αποκαλούσαν Μακκαβαίο (σφυροκόπο) για την επιθετικότητα του. Από αυτόν πήρε και το όνομα η επανάσταση που ξεκίνησε το 167 π.Χ. Ο Ιούδας πέτυχε να απελευθερώσει την Ιερουσαλήμ και να επαναλειτουργήσει τον Ναό του Σολόμωντα, ενώ οι διάδοχοι του κατάφεραν να εγκαταστήσουν την Ασμοναϊκή δυναστεία η οποία άντεξε για έναν αιώνα, μέχρι να επικρατήσει στη Μ. Ανατολή η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.
ΟΙ Μακκαβαίοι θεωρούνται ήρωες του αρχαίου Ισραήλ καθώς απεκατέστησαν την ιουδαική θρησκεία, ενώ ως “τάφος των Μακκαβαίων” θεωρείται το μνημείο στο οποίο πρέπει να έχει ταφεί ο Ματταθίας, ο Ιούδας και τα άλλα τέσσερα αδέλφια του.
Όσο για την Εκκλησία μας, γιορτάζει την 1η Αυγούστου τους Αγίους Επτά Μακκαβαίους, την μητέρα τους Σολομονή και τον δάσκαλο τους Ελεάζαρο. Οι άγιοι επτά είναι οι Αβείμ, Αντώνιος, Γουρίας, Ευσέβωνας, Αχείμ, Μάρκελλος, Ελεάζαρος και μαρτύρησαν μαζί με τη μητέρα και τον διδάσκαλο τους στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Σελευκίδη Αντιόχου του Δ’ του Επιφανούς (215-164 π.Χ.).