Του π. Αντωνίου Χρήστου, εφημερίου του Ι. Ν. Κοιμήσεως Θεοτόκου Δικηγορικών Γλυφάδας
Όλοι στην πατρίδα μας, από το τέλος του προηγούμενου έτους μέχρι και τα μέσα σχεδόν του πρώτου μήνα του νέου χρόνου, είδαμε το περισσότερο χιόνι των τελευταίων ετών. Ως σπάνιο φαινόμενο σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας, στην αρχή όλοι χαρήκαμε με την πρώτη χιονόπτωση, γρήγορα όμως οι συνέπειές της μας προσγείωσαν απότομα. Στο πέρασμα του χιονιά είχαμε δυστυχώς ακόμη και νεκρούς! Πολλές περιοχές αποκλεισμένες για μέρες από το χιόνι, με πολικές θερμοκρασίες. Το δίκτυο της ΔΕΗ κατέρρευσε σε αρκετές περιοχές, κάνοντας τη δοκιμασία ακόμη πιο δύσκολη. Οδηγοί αποκλείστηκαν στις εθνικές και επαρχιακές οδούς της χώρας για πολλές ώρες ή και μέρες, σχολεία και μαγαζιά κλειστά ή να υπολειτουργούν. Τα αυτονόητα πραγματικά έγιναν ζητούμενα τόσο για τους ντόπιους άστεγους όσο και για τους μετανάστες που περνούσαν δύσκολα ήδη πριν από τον χιονιά, πόσω μάλλον μετά την έλευσή του.
Πραγματικά, η παραθαλάσσια και, συνήθως, ζεστή πατρίδα μας, δείχνει να είναι «έξω από τα νερά της» σε τέτοιες καταστάσεις, που για πολλές βόρειες περιοχές και χώρες του πλανήτη μας είναι ρουτίνα και καθημερινότητα. Το δε γνωστό τραγούδι του συγκροτήματος Locomondo «Δεν κάνει κρύο στην Ελλάδα… κρύο δεν έκανε ποτέ» έμοιαζε τόσο αντιφατικό και παραπλανητικό αυτές τις ημέρες. Ακόμη και τα μικρά παιδιά που βρίσκουν ευκαιρία με κλειστά τα σχολεία να το ρίξουν στον χιονοπόλεμο ευχήθηκαν να μην ξαναδούμε τέτοιες καταστάσεις ποτέ!
Τι γίνεται, όμως, όταν το χιόνι δεν έχει να κάνει με το εξωτερικό κλίμα του καιρού, αλλά αποτελεί κατάσταση της ανθρώπινης καρδιάς; Ως γνωστόν, όταν έρθει ο βιολογικός θάνατος, μία από τις συνέπειές του είναι ο άνθρωπος να παγώνει. Όμως, πολλές φορές μπορεί ο άνθρωπος βιολογικά να ζει κανονικά, πνευματικά όμως να είναι νεκρός και το κύριο ως χαρακτηριστικό του πνευματικά νεκρού ανθρώπου είναι η ψυχρότητα της καρδιάς, η παντελής έλλειψη της θέρμης που δίνει η αγάπη στην τριαδική της οντολογική προοπτική, δηλαδή προς τον Θεό, τον συνάνθρωπο και την κτίση! Στην ουσία, όταν στην καρδιά δεν κατοικεί ο Σωτήρας και αληθινός Θεός Χριστός!
Τότε είμαστε μεν άνθρωποι, που στην ουσία έχουμε μεταλλαχθεί σε χιονάνθρωπους! Υπενθυμίζουμε ότι μπορεί ο χιονάνθρωπος να έχει μεν ωραία εξωτερικά χαρακτηριστικά, αλλά με υλικό σχεδόν αποκλειστικά από το χιόνι δεν μπορεί να ζεστάνει ούτε τον εαυτό του, ούτε τους γύρω του και όταν έρθει η θέρμη λιώνει σαν το κερί στο μανουάλι… Ο χιονάνθρωπος, όμως, πλάσθηκε χιονάνθρωπος και δικαιολογείται. Τι δικαιολογία έχουμε εμείς οι άνθρωποι, που πλασθήκαμε άνθρωποι, αλλά καταντήσαμε χιονάνθρωποι; Κρύα, στενόκαρδη καρδιά, κρύο, υπεροπτικό βλέμμα, κρύα, χωρίς παραμυθία λόγια, κρύα και ανούσια έργα, κρύα, ψυχρή παρουσία, σαν το παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν «Η Βασίλισσα του Χιονιού», που ο σπασμένος καθρέπτης άλλαζε την οπτική γωνία των ανθρώπων και έβλεπαν όλα τα αρνητικά.
Ο χιονάνθρωπος, όμως, πλάσθηκε χιονάνθρωπος και δικαιολογείται. Τι δικαιολογία έχουμε εμείς οι άνθρωποι, που πλασθήκαμε άνθρωποι, αλλά καταντήσαμε χιονάνθρωποι;
Ας τα συγκρίνουμε όλα τα παραπάνω με τη θέρμη της προσευχής των επί Γης αγωνιζομένων Αγίων στη στρατευόμενη Εκκλησία. Τι πραγματικά αντίθετη εικόνα; Θερμή, ευρύχωρη καρδιά, ζεστό και γεμάτο συμπόνια βλέμμα, θερμά και γεμάτα παραμυθία λόγια, ζεστά και γεμάτα ουσία και φιλανθρωπία έργα, θερμή και καλόκαρδη υπόσταση, γεμάτη αγάπη και συμπόνια. Τι αντίθετες καταστάσεις και εικόνες;
Θα περίμενε κανείς η μία εικόνα να είναι για τους πολλούς προς μίμηση και η άλλη να είναι προς αποφυγή, κι όμως και εδώ γίνεται το αντίθετο. Η αγάπη και η καλοσύνη θεωρούνται πλέον αδυναμία και διέξοδος για μερικούς ρομαντικούς-γραφικούς, ενώ η δύναμη, το κρύο αίμα και η ψυχρότητα (που συναντάμε στους υπερήρωες των ταινιών ή στα ρομπότ της σύγχρονης τεχνολογίας) τα θεωρούμε δυνατότερα, καλύτερα, ελκυστικότερα και σωστότερα. Το ακούμε συχνά και στις αθλητικές αναμεταδόσεις, όταν κάποιος αθλητής, ιδιαίτερα σε εκτός έδρας παιχνίδια, πετυχαίνει γκολ ή καλάθι, λένε: «Δείχνει κρύο αίμα και ευστοχεί ή σκοράρει»! Χρησιμοποιείται καμιά φορά και η θερμότητα ως κάτι καλό, αλλά και πάλι με διαστρεμμένη και αμαρτωλή έννοια. Π.χ. λένε: «Αυτός είναι θερμός εραστής», αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με τη θέρμη του πνευματικού ανθρώπου που περιγράψαμε παραπάνω.
Όπως το χιόνι και ο πάγος ξηραίνουν και θανατώνουν τα φυτά και, στο τέλος, με τις πρώτες ζέστες λιώνουν και τα ίδια, έτσι και ο άνθρωπος χωρίς Χριστό, αφού νεκρωθεί πνευματικά ο ίδιος, σκορπά και τον «θάνατο-παγωνιά» σε ό,τι αγγίζει και συναναστρέφεται μαζί του. Όπως επίσης οι δρόμοι που είναι γεμάτοι πάγο, στους οποίους γλιστρούν τα αυτοκίνητα και εκτροχιάζονται, έτσι και τα διαβήματα αυτών των ανθρώπων είναι ολισθηρά και θανατηφόρα σε όσους τους ακολουθούν, εκτός αν βάλουμε τις «αλυσίδες» μας, που με την πνευματική έννοια είναι οι εντολές του Θεού και η μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας. Μόνο με αυτά τα «όπλα», και ιδιαιτέρως της προσευχής και της νηστείας, μπορούμε να συναναστραφούμε μαζί με αυτούς τους ανθρώπους και να μην παρεκκλίνουμε της πορείας μας (τούτο δε το γένος ουκ εκπορεύεται ει μη εν προσευχή και νηστεία, Ματθ. 17,21).
Ίσως στο τέλος για αυτούς τους ανθρώπους να είμαστε σαν τον Ήλιο, που θα λιώσει τους πάγους, θα διαλύσει τον χιονιά και θα φέρει πάλι πίσω την κίνηση και τη ζωή. Αυτό θα συμβεί όταν ζει ο Χριστός στην καρδιά μας. Τότε ο Κύριος θα μετατρέψει και τα φυσικά και τα πνευματικά στοιχεία του ψύχους από χειμώνα σε άνοιξη και καλοκαίρι! Ζει κανείς τότε αυτό που ονομάζουμε όλοι «σε χαρά Θεού»! Τι ακριβώς είναι αυτή η χαρά, όμως, κανείς δυστυχώς δεν μπορεί στο βάθος της να καταλάβει, γιατί είναι εντελώς αποξενωμένοι από αυτή όλοι οι σύγχρονοι, αλλά και διαχρονικά «χιονάνθρωποι» κάθε εποχής! Όταν πάρει κανείς αυτή λίγη μυρωδιά από αυτή τη χαρά, τότε, όπως αναφέρει ο Ύμνος των Τριών Παίδων: «Ευλογείτε ψύχος, πάχναι και χιόνες και νεφέλαι τον Κύριον, τον Κύριον υμνείτε, και υπερυψούτε εις πάντας τους αιώνας»!
Το πνευματικό χιόνι φυσικά και αυτό αντιμετωπίζεται, υπάρχει το μειονέκτημα όμως ότι δεν φαίνεται και, κυρίως, δεν απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο και για αυτό περνά ή απαρατήρητο ή «βαπτίζεται» ως καλό!
Κλείνοντας, αδελφοί μου, με το εξωτερικό χιόνι και το ψύχος, αν πάρουμε τα κατάλληλα μέτρα, μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε και υπάρχει το πλεονέκτημα ότι είναι αισθητό και φαίνεται και για αυτό μας απασχολεί. Το πνευματικό χιόνι φυσικά και αυτό αντιμετωπίζεται, υπάρχει το μειονέκτημα όμως ότι δεν φαίνεται και, κυρίως, δεν απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο και για αυτό περνά ή απαρατήρητο ή «βαπτίζεται» ως καλό! Όμως, το δεύτερο είναι χειρότερο, γιατί δυστυχώς ζει… βασιλεύει… και κινείται και στα πιο ζεστά και θερμά μέρη του πλανήτη και, κυρίως, στους ανθρώπους που έχουν κυρίως καλή θέρμανση στα σπίτια τους. Ωστόσο, τη θέρμη της καρδιάς τη συναντάς συνήθως στους φτωχούς και χωρίς θέρμανση στα σπίτια τους ανθρώπους! Ας διαλέξουμε ποια θέρμη προτιμάμε και ποιο ψύχος και χιόνι πρέπει να καταπολεμήσουμε…
