Του Πάνου Ευαγγέλου

 

Την άμεση παρέμβαση της Εκκλησίας αμέσως μετά τις γιορτές του Πάσχα στον διάλογο για την αναθεώρηση του Συντάγματος αποφάσισε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος (ΔΙΣ). Η ΔΙΣ, όπως ανακοινώθηκε, «κατόπιν ενάρξεως δημοσίου διαλόγου περί αναθεωρήσεως του ισχύοντος Συντάγματος, μελετά επισταμένως το θέμα των σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας και θα προβεί λίαν προσεχώς σε ανακοινώσεις».

Για την Ιεραρχία το μεγάλο ζήτημα είναι οι σχέσεις της με την Πολιτεία, αλλά και ο ρόλος που θα έχει σε θέματα όπως η εκπαίδευση, σε μια εποχή όπου στο εσωτερικό της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και σε άλλα κόμματα (όπως, για παράδειγμα, στο Ποτάμι) υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι θα πρέπει «επιτέλους να χωριστεί το Κράτος από την Εκκλησία». Βεβαίως, σύμφωνα με αυτά στα οποία έχουν δεσμευτεί οι πολιτικοί στο σύνολό τους δεν πρόκειται να αλλάξει το άρθρο 3 του Συντάγματος, αλλά υπάρχουν πολλά ζητήματα ανοιχτά που έχουν σχέση με την περιουσία, τη μισθοδοσία των κληρικών, την παιδεία κ.λπ.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Συντάγματος: «Επικρατούσα θρησκεία στην Eλλάδα είναι η θρησκεία της Aνατολικής Oρθόδοξης Eκκλησίας του Xριστού. H Oρθόδοξη Eκκλησία της Eλλάδας, που γνωρίζει κεφαλή της τον Kύριο ημών Iησού Xριστό, υπάρχει αναπόσπαστα ενωμένη δογματικά με τη Mεγάλη Eκκλησία της Kωνσταντινούπολης και με κάθε άλλη ομόδοξη Eκκλησία του Xριστού, τηρεί απαρασάλευτα, όπως εκείνες, τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις. Eίναι αυτοκέφαλη, διοικείται από την Iερά Σύνοδο των εν ενεργεία Aρχιερέων και από τη Διαρκή Iερά Σύνοδο που προέρχεται από αυτήν και συγκροτείται, όπως ορίζει ο Kαταστατικός Xάρτης της Eκκλησίας, με τήρηση των διατάξεων του Πατριαρχικού Tόμου της κθ’ (29) Iουνίου 1850 και της Συνοδικής Πράξης της 4ης Σεπτεμβρίου 1928.

Tο εκκλησιαστικό καθεστώς που υπάρχει σε ορισμένες περιοχές του Kράτους δεν αντίκειται στις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου.

Tο κείμενο της Aγίας Γραφής τηρείται αναλλοίωτο. H επίσημη μετάφρασή του σε άλλον γλωσσικό τύπο απαγορεύεται χωρίς την έγκριση της Aυτοκέφαλης Eκκλησίας της Eλλάδας και της Mεγάλης του Xριστού Eκκλησίας στην Kωνσταντινούπολη».

Το μεγάλο αγκάθι στις σχέσεις Εκκλησίας - Πολιτείας πάντα ήταν η περιουσία αλλά και η μισθοδοσία των κληρικών, για την οποία διαχρονικά η Ιερά Σύνοδος έχει προσφέρει στο Κράτος το μεγαλύτερο ποσοστό της ακίνητης περιουσίας της.

Η Εκκλησία, σύμφωνα με όσα έχει πει το τελευταίο διάστημα και ο ίδιος ο Αρχιεπίσκοπος, ο οποίος, μάλιστα, έχει εκδώσει και σχετικό βιβλίο, δεν έχει αντίρρηση να επιφορτιστεί τη μισθοδοσία των κληρικών, αρκεί να της επιστραφεί η περιουσία. Κάτι που φαντάζει αδύνατο, αφού αυτήν τη διαχειρίζονται περίπου 10.000 νομικά πρόσωπα.

Για την αναθεώρηση του Συντάγματος ήδη έχει συγκροτηθεί ειδική επιτροπή διαλόγου, η οποία, όμως, σύμφωνα με τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, «δεν υποκαθιστά, δεν δεσμεύει, ούτε χειραγωγεί τη συνταγματικά αρμόδια για την αναθεώρηση Βουλή, αλλά αποτελεί τον αναγκαίο κρίκο μεταξύ αυτής και της κοινωνίας πολιτών σε μια μείζονα για τη δημοκρατία λειτουργία».

Μιλώντας στην επιτροπή ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στην ανάγκη τα «4 Δέλτα» Δημοκρατία, Δικαιώματα, Διαφάνεια και Δικαιοσύνη να καθορίζουν τη λειτουργία της Πολιτείας. Στη συνάντηση των μελών της επιτροπής ο πρόεδρός της, καθηγητής Μιχάλης Σπουρδαλάκης, ανακοίνωσε την έναρξη της ηλεκτρονικής διαβούλευσης, ενώ, όπως έγινε γνωστό, θα αναληφθούν δράσεις στις πρωτεύουσες των 13 περιφερειών, καθώς και των συναντήσεων με κοινωνικούς φορείς και συλλογικότητες.

Η Εκκλησία, από την πλευρά της, δεν αρνείται τον διάλογο, ούτε τις συζητήσεις, και ήδη ετοιμάζεται να δώσει όλες τις απαντήσεις για τα θέματα που την αφορούν το επόμενο διάστημα.

Τα μέλη της επιτροπής που θα σηκώσουν το βάρος του διαλόγου είναι ο κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, Μιχάλης Σπουρδαλάκης, ως συντονιστής, και θα συμμετέχουν οι εξής: από τον ακαδημαϊκό χώρο οι Ιωάννης Γκόλιας, πρύτανης ΕΜΠ, Αθανάσιος Δημόπουλος, πρύτανης ΕΚΠΑ, Ναπολέων Μαραβέγιας, καθηγητής ΕΚΠΑ, Νίκος Μουζέλας, ομότιμος καθηγητής LSE, Πέτρος Παραράς, ομότιμος καθηγητής ΔΠΘ, πρώην αντιπρόεδρος ΣτΕ, από τον επιχειρηματικό χώρο οι Κωνσταντίνος Μίχαλος, πρόεδρος Κεντρικής Ενωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας, Αναστάσιος Τζήκας, πρόεδρος ΔΕΘ, και από τον χώρο της τέχνης ο ηθοποιός Γιώργος Κιμούλης.