Του π. Αντώνιου Χρήστου
Ελληνικότητα της Μακεδονίας: Χύθηκε πολύ αίμα για να το ξεχάσουμε εύκολα με μερικές υποχωρήσεις και υπογραφές. Μαθητές Λυκείου ήμασταν, στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990 όταν ξεκίνησαν τα συλλαλητήρια για το θέμα της Μακεδονίας. Συμμετείχαμε και δώσαμε πέρα από την παρουσία μας, την φωνή και τον δυναμισμό μας. Φωνάξαμε και διατρανώσαμε τα αυτονόητα, ότι η Μακεδονία είναι μία και μόνο Ελληνική! Ήταν το λιγότερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε, όταν άλλοι Έλληνες, στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, με επικεφαλής τον Παύλο Μελά, έδιναν τα νιάτα τους και το αίμα τους για την Μακεδονία και κατ’ επέκταση για την Ελλάδα. Ο θρίαμβος θα ολοκληρώνονταν στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913). Όλοι αναγνώριζαν την Ελληνικότητα της Μακεδονίας μας, από την εποχή ήδη του πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Φίλιππου το Β΄ (382 π.Χ. – 336 π.Χ.) μέχρι τις μέρες μας. Φτάσαμε στην ηλικία των 40 ετών και το θέμα πάλι στα ίδια, ένα βήμα εμπρός και δύο πίσω, αλλά φαίνονται και κάποιοι νέοι περίεργοι και επικίνδυνοι πολιτικοί ελιγμοί, με φόβο μιας οριστικής εκ μέρος μας, διπλωματικής ήττας.
Γιατί; Γιατί δυστυχώς πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν σφετεριστές, να διεκδικούν αυτά που δεν τους ανήκουν και να παραχαράσσουν την αλήθεια για το δικό τους εθνικό συμφέρον. Οι Σλάβοι γενικότερα, δηλαδή οι Σέρβοι και κυρίως οι Βούλγαροι ειδικότερα, προσπάθησαν και σε ένα σημείο έκαναν μεγάλο κακό στη περιοχή, όμως το τελικό αποτέλεσμα του Α και του Β΄ παγκοσμίου Πολέμου, ως σύμμαχοι των Γερμανών, τους, έκανε να ηττηθούν μία και καλή και να ξεχάσουν την έξοδό τους στη θάλασσα του Θερμαϊκού.
Όμως μεθοδικά το θέμα το Μακεδονικό δεν σταμάτησε εκεί. Συχνά πυκνά, εθνικιστικοί κύκλοι καλλιεργούσαν το θέμα της ύπαρξης Μακεδονίας, Μακεδονικού έθνους και γλώσσας, χωριστά από την ελληνική διάλεκτο. Επιφανείς οικονομικά πρώην Γιουγκοσλάβοι, από την ευρύτερη περιοχή των Σκοπίων, προπαγάνδιζαν για Μακεδονικό έθνος, σλαβικό, μη Ελληνικό που όμως είχε εφαλτήριο στον Μέγα Αλέξανδρο και τα επιτεύγματά του, τύπωναν χάρτες σχετικούς και γενικά πάνω στο ψέμα προσπαθούσαν να μας πείσουν για αυτά που ιστορικά δεν διαστρέφονται. Πώς οι Ελληνικές επιγραφές που βγαίνουν ακόμη από την αρχαιοελληνική σκαπάνη, να γίνει σλαβική; Πώς ένας λαός που παρουσιάστηκε στη Βαλκανική τέλη του 5ου αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ. να θέλει να οικειοποιηθεί καταγωγή από τον Μ. Αλέξανδρο του 4ου αιώνα π.Χ.; Ερωτήματα αμείλικτα με προφανή απάντηση και παρόλα αυτά ακόμη διαπραγματευόμαστε για κάτι εθνικά αδιαπραγμάτευτο!
Πέρα όμως από το εθνικό θέμα, υπάρχει και εκκλησιαστικό θέμα, το οποίο δεν είναι ευρέως γνωστό στο ευρύ κοινό. Αν το γνώριζαν οι πολιτικοί μας, δεν θα έκαναν τόσα λάθη ή θα προλάβαιναν εξελίξεις, καθώς η αργοπορία μας έφερνε εδώ. Είμαστε κοντά να ξεπουλήσουμε το όνομα και την ιστορία του τόπου, όπως με ευκολία υποθηκεύσαμε την ελληνική κυριαρχία και ζωτικά μέρη και τομείς του εθνικού μας πλούτου και, το χειρότερο, αμαχητί χωρίς ίχνος αντίστασης στους δανειστές μας-ετέρους μας «σωτήρες», μόνο και μόνο για να μπουν τα Σκόπια στο ΝΑΤΟ.
Το θέμα είναι τεράστιο και φυσικά μία μικρή αναφορά προλαβαίνουμε απλά να κάνουμε. Για περισσότερα παραπέμπουμε στο βιβλίο του Καθηγητού κ. Δημητρίου Γόνη, «Ιστορία των Ορθοδόξων Εκκλησιών Βουλγαρίας και Σερβίας», εκδ. Συμμετρία, Αθήνα 1996. Το σίγουρο είναι ότι είναι γελασμένοι όσοι νομίζουν ότι το θέμα της Μακεδονίας, από τους Σκοπιανούς ξεκίνησε μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ή μόνο από τον Τίτο. Το θέμα είχε ξεκινήσει εκκλησιαστικά πολύ πριν και διατήρησε μία εθνική καπηλευτική συνείδηση που βγήκε στη συνέχεια με την μορφή που την ξέρουμε σήμερα. Είναι γεγονός ότι, από το 1922 οι επαρχίες της σημερινής FYROM (Νότιας Σερβίας κατά τους Σέρβους) και Παλαιάς Σερβίας ανήκαν στο Πατριαρχείο Σερβίας. Όταν στην διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου οι Βούλγαροι κατέλαβαν τη Νότια Σερβία, στα πλαίσια των μέτρων που έλαβαν για την προσάρτηση της περιοχής ήταν και η απομάκρυνση των Σέρβων Επισκόπων και Ιερέων και η αντικατάστασή τους από Βουλγάρους. Στις 4 Μαρτίου 1945, τον Οκτώβριο του 1958 και στις 17 Ιουλίου του 1967 συγκλήθηκαν ισάριθμες Κληρικολαϊκές Συνελεύσεις στα Σκόπια και την Αχρίδα υπέρ της αυτονομίας της «Σλαβομακεδονικής Εκκλησίας».
Το αυτοκέφαλο της Σλαβομακεδονικής Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν είχε αναγνωριστεί ως σήμερα από καμιά άλλη ορθόδοξη Εκκλησία, αν και σε προσωπικό επίπεδο οι ιεράρχες της σχετίζονται με εκπροσώπους άλλων θρησκευτικών δογμάτων. Όμως η Βουλγαρική Εκκλησία πρόσφατα, στα τέλη του 2017 έκανε κινήσεις επαφών και αναγνώρισης με τον σχηματικό Αρχιεπίσκοπο Στέφανο, ενώ όπως είδαμε κανονικά αρμόδιο είναι το Πατριαρχείο Σερβίας και για την ανακήρυξη άλλης Αυτοκέφαλης Εκκλησίας, θέλει κανονικά την έγκριση του Οικουμενικού Πατριαρχείου, αφού άλλωστε υφίσταται ο κανονικός Μητροπολίτης Αχρίδος και Σκοπίων κ. Ιωάννης.
Βλέπουμε λοιπόν, κλείνοντας το θέμα, ότι έχουμε σε εξέλιξη ζημώσεις εκκλησιαστικές με πολιτικές προεκτάσεις και πολιτικές εξελίξεις με εκκλησιαστικές συνέπειες. Ευχόμαστε να λάμψει η αλήθεια και η κανονικότητα, γιατί η Εκκλησία δεν κάνει πολιτική αλλά μαρτυρεί την αλήθεια και σε εθνικά θέματα απαιτείται από όλους ενότητα και μία γροθιά. Αλλιώς ο Ελληνισμός θα μετράει και άλλες χαμένες πατρίδες και η Εκκλησία θα καταγράφει και άλλα σχήματα και διαιρέσεις!
