του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ
Ανταποκρινόμενοι στις προτροπές του αποστόλου Παύλου «πνεύματι περιπατείτε» και «πνεύματι άγεσθε» (Προς Γαλάτες ε’ 16, 18) οι πιστοί, οι μαθητές του Κυρίου Ιησού Χριστού με ζήλο, αυταπάρνηση και φρόνημα αγωνιστικό, ζουν τη ζωή του ευαγγελίου, δηλαδή ζουν εφαρμόζοντας τη διδασκαλία του ευαγγελίου Του. Ετσι διαμορφώθηκε, προϊόντος του χρόνου, η πνευματικότητα της Εκκλησίας.
Η πνευματικότητα της Εκκλησίας είναι ενιαία και κοινή για όλα τα μέλη Της, για τους μοναχούς και για τους ζώντες στον κόσμο. Ολοι υποχρεούνται να αγωνίζονται για να ζήσουν σύμφωνα με τις εντολές του Κυρίου. Τα στοιχεία που διεμόρφωσαν αυτή την πνευματική ζωή και από τα οποία χαρακτηρίζεται, είναι:
α’ Το βιβλικό στοιχείο
Η παρουσία του λόγου του Θεού στις άγιες και θεόπνευστες Γραφές, παραμένει το θεμέλιο της ζωής των πιστών, της πνευματικότητας της Εκκλησίας.
Η προσευχή του Ιησού Χριστού «αγίασον αυτούς εν τη αληθεία σου· ο λόγος ο σος αλήθειά εστι» (Ιωάννου ιζ’ 17), αποκαλύπτει τη δύναμη του θείου λόγου, ότι ο λόγος του Θεού αγιάζει τους πιστούς. Η ζωή των μαθητών του Κυρίου Ιησού Χριστού στηρίζεται στην Αγία Γραφή. Αυτή θέτει τα όρια ανάμεσα στην αρετή και στην κακία. Από την Αγία Γραφή εμπνέεται ο πιστός και ενισχύεται να επιδιώκει να κατορθώσει την αρετή και να αποστρέφεται την πονηρία. Σ’ αυτή αναζητεί τα πρότυπά του. Η Αγία Γραφή είναι «φως τοις ποσί του και λύγχνος ταίς τρίβοις του» (Ψαλμού (118) ριη’, 105). Η Αγία Γραφή περιέχει τα δόγματα και την ουσία των Ιερών Ακολουθιών της Εκκλησίας που διαποτίζουν την ευσέβεια των πιστών.
β’ Το λειτουργικό στοιχείο
Η εν Χριστώ ζωή, η πνευματική ζωή των πιστών, στηρίζεται στη συμμετοχή τους στη θεία λειτουργία, στα μυστήρια της Εκκλησίας και στις Ιερές Ακολουθίες. Η Εκκλησία είναι προσευχομένη κοινότητα.
Στο κέντρο της προσευχής Της ευρίσκεται η θεία λειτουργία, η ευχαριστιακή σύναξη των πιστών, που είναι σύναξη των τέκνων του Θεού που έχουν ως κεφαλή τους τον ένδοξο Κύριο Ιησού Χριστό, που σταυρώθηκε και αναστήθηκε γι’ αυτούς. Γι’ αυτό η θεία λατρεία κατέχει εξέχουσα θέση στη ζωή των πιστών κατά την αποστολική προτροπή «αδιαλείπτως προσεύχεσθαι» (Προς Θεσσαλονικείς Α’ ε’ 17) και είναι γεμάτη πνευματικό νόημα και ωραιότητα. Η θεία λατρεία συντελεί στην ανάπτυξη της ψυχής του ανθρώπου.
Ο πιστός τρέφεται από την τράπεζα του Κυρίου, Αγιάζεται από τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Οχυρώνεται στη θεία λατρεία, για να αποκρούσει τους πειρασμούς της αμαρτίας.
γ’ Η ασκητική ζωή
«Οι του Χριστού τη σάρκα εσταύρωσαν συν τοις παθήμασι και ταίς επιθυμίαις» (Προς Γαλάτες ε’ 25).
Οι αγώνες των μαθητών του Ιησού Χριστού γίνονται για να νεκρώσουν, (Κολοσσαείς γ’ 5, 9, 10) να εξαφανίσουν δηλαδή κάθε συμπεριφορά, επιθυμία, σκέψη, απόφαση που ενεργείται είτε ενσυνειδήτως είτε λεληθότως από τα πάθη της αμαρτίας, τα οποία θανατώνουν την ψυχή και την υποτάσσουν στη ματαιότητα και τη φθορά του θανάτου κατά την αποστολική διαπίστωση: «Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος, το δε χάρισμα του Θεού ζωή αιώνιος εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών » (Προς Ρωμαίους στ’ 23).
