Tου π. Αντώνιου Χρήστου

Αγαπητοί μου Αναγνώστες, πολλές φορές σας έχουμε κάνει κοινωνούς διάφορων περιστατικών, που κατά καιρούς συμβαίνουν στη διαδρομή μας μέσα στο ράσο και με αφορμή αυτών, διαπραγματευόμαστε τα θέματα που αποκρύβουν ή αναπόφευκτα αναδεικνύονται, μέσα από αυτά.

Ετσι και το σημερινό μας άρθρο, ίσως έχει παράξενο και αινιγματικό τίτλο, αλλά μόλις σας διηγηθούμε το περιστατικό, είμαστε σίγουροι, ότι θα γίνει αντιληπτή πλήρως αυτή η νέα μάστιγα, που πάει να εδραιωθεί στις μέρες μας, με ανυπολόγιστες πνευματικά συνέπειες.

Το περιστατικό έχει ως εξής: Τελείται ο Ορθρος και εν συνεχεία η Θεία Λειτουργία και ξαφνικά την κατάνυξη των ύμνων και της τελετουργίας διακόπτει βίαια το κτύπημα ενός κινητού, με μια σύγχρονη και θορυβώδη μελωδία. Εμείς είμαστε με την πλάτη γυρισμένη προς την Αγία Τράπεζα και μετά το σοκ της στιγμής, αναμέναμε ο κάτοχος του κινητού να το κλείσει. Οι ελπίδες μας όμως όχι μόνο δεν επαληθεύτηκαν, αλλά το κινητό κτύπαγε για πάνω από 45 δευτερόλεπτα και ακούστηκαν βήματα βιασύνης του κατόχου, μέχρι που άνοιξε την πόρτα του Ναού και ο θόρυβος και ο κάτοχος, απομακρύνθηκαν μόνοι τους προς τα έξω.

Μας πέρασαν σκόρπιοι λογισμοί δικαιολογίας για τον κάτοχο, ότι θα το ξέχασε, το αποδώσαμε ότι ήταν πειρασμικό και δεν θα επαναληφθεί. Ταυτόχρονα όμως μας πέρασαν και μερικοί λογισμοί απόδοσης ευθύνης και ολιγωρίας προς τον κάτοχο, αφού θα μπορούσε να το είχε κλείσει και να μη κτύπαγε το κινητό τόσο πολύ. Μετά από δέκα λεπτά, έγινε όμως το ίδιο. Το ξάφνιασμα και η ανοχή και η δική μας και των υπόλοιπων εκκλησιαζομένων, άρχισε να μετατρέπεται σε αγανάκτηση και θυμό. Το κακό είναι ότι δεν σταμάτησε εκεί το θέμα, αλλά το ίδιο κινητό κτύπησε άλλες δύο φορές και πάλι παρατεταμένα και πάλι ο κάτοχος να βγαίνει έξω από τον Ναό. Στο τέλος της Θ. Λειτουργίας, την ώρα του αντιδώρου, ο κάτοχος, ένας ηλικιωμένος, αλλά πολύ ευλαβής και φιλακόλουθος κύριος, που μάλιστα μας βοηθά και στο Αναλόγιο, ήρθε ταπεινά να ζητήσει συγνώμη. Του είπαμε ότι το καταλαβαίνουμε, ανθρώπινο ήταν να το ξεχάσει την πρώτη φορά ανοιχτό, αλλά να μη το βάλει τις επόμενες τρεις φορές στο αθόρυβο να μη ξανά συμβεί; Εκεί πήραμε την αφοπλιστική απάντηση : -Συγχωρέστε με Πάτερ, αλλά δεν ξέρω να το βάζω στο αθόρυβο…!

Αυτό ήταν σε γενικές γραμμές το περιστατικό και γνωρίζουμε ότι φυσικά είναι σταγόνα στον ωκεανό, στα τόσα ανάλογα καθημερινά περιστατικά που συμβαίνουν σε όλους τους Ιερούς Ναούς της Ελληνικής Επικράτειας και όχι μόνο. Είναι γεγονός ότι πάντα υπάρχει το χάσμα των γενεών και ιδιαίτερα τώρα με την αλματώδη αύξηση της τεχνολογίας, η ψαλίδα ανοίγει περισσότερο. Κάποια παιδιά, σχεδόν επιβάλλουν στους ηλικιωμένους γονείς τους, να έχουν κινητό για να μπορούν να έχουν επαφή και να τους βρίσκουν. Επιβάλλουμε κάτι, σε μια γενιά που όχι μόνο τα κινητά αλλά και τα σταθερά τηλέφωνα ήταν κάτι που μπήκε πολύ αργότερα στη ζωή τους, με αποτέλεσμα ούτε να τους είναι απαραίτητα, ούτε να γνωρίζουν την ακριβή χρήση τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, πιο πολύ να τους δυσκολεύει στη γενικότερη ζωή τους, παρά να τους διευκολύνει και ιδιαίτερα κατά την παραμονή τους στους Ιερούς Ναούς και τη συμμετοχή τους στη Θεία Λατρεία, που τους είναι κατά κανόνα πιο οικεία και συχνή, από τη χρήση των «έξυπνων κινητών νέας» γενιάς!

Βέβαια, για να είμαστε ακριβείς και ειλικρινείς, δεν συναντάται το πρόβλημα μόνο στους ηλικιωμένους, αλλά και από τη νεότερη γενιά, που πλέον το κινητό έχει γίνει προέκταση του χεριού της και η εξάρτηση και η χρήση του αγγίζει όλες τις πτυχές του βίου της, και κατά την παραμονή της στην Ορθόδοξη Λατρεία. Η διαφορά είναι ότι στους μεν ηλικιωμένους δημιουργείται το πρόβλημα από την άγνοια χρήσης, στους δε νεότερους από την υπερβολική κατάχρηση και εξοικείωση. Ομως, συνειδητά ή ασυνείδητα, φυγαδεύονται όλο και περισσότερο οι βασικές προϋποθέσεις συμμετοχής μας στη λατρεία, που συνοψίζονται σε αυτό που ακούμε στην πρόσκλησή μας να κοινωνήσουμε: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Στις μέρες μας οι κίνδυνοι είναι ότι είτε δεν θα ανταποκριθούμε με συνέπεια και συχνότητα στην πρόσκληση της Εκκλησίας, στη συμμετοχή μας στη Θεία Λατρεία, ή θα ανταποκριθούμε μεν, αλλά την ίδια ώρα που κάνουμε τον Σταυρό μας, ταυτόχρονα απαντάμε σε μηνύματα ή συνομιλίες στο κινητό, στα κοινωνικά δίκτυα, ή απλά θα καταγράφουμε και θα ποστάρουμε βίντεο από την συμμετοχή μας στη λατρεία. Στη καλύτερη περίπτωση, κάποιοι βλέπουν τα κείμενα των Ακολουθιών μέσα από την οθόνη των κινητών και των ταμπλέτων (tablets) τους.

Αναρωτιόμαστε όμως, αυτό το νέο ήθος και στυλ πνευματικότητας, πόσο μακροπρόθεσμα στην ουσία ωφελεί, όταν αντί να φροντίσουμε να βρούμε ευκαιρίες να «αποτοξινωθούμε» από τη χρήση των τεχνολογικών μέσων, εμείς την παρατείνουμε και μέσα στη Θεία Λατρεία, δίνοντας και πνευματικό μάλιστα περιεχόμενο! Νομίζουμε ότι οι πνευματικοί σε προσωπικό επίπεδο (αφού γνωρίζουν το πνευματικό υπόβαθρό του εξομολογουμένου), αλλά και η Ιερά Σύνοδος σε γενικότερο ποιμαντικό πλαίσιο, πρέπει με διάκριση να τοποθετηθεί και να λάβει μία απόφαση, στις νέες πνευματικές προκλήσεις και τα ζητήματα που συνεχώς ανακύπτουν και δεν υπάρχει θεολογικό προηγούμενο ή κάποια απόφαση σε θεσμικό επίπεδο, αλλά αφήνεται στην ευθύνη και την προαίρεση του κάθε Προεστώτα, που όμως αυτό δημιουργεί σύγχυση σε κλήρο και λαό. Γιατί αλλιώς τα κινητά γίνανε «σταθερά» και εμείς σε αυτή την σύγχυση «κινούμαστε», αλλά σε θολά και όχι σε κρυστάλλινα νερά…! Αμήν!