Tου Θανάση Ν. Παπαθανασίου
«Συμφωνία μεταξύ Πολιτείας και Εκκλησίας της Ελλάδος» σημαίνει συμφωνία μεταξύ Πολιτείας αφενός και Μητροπόλεων πλην Κρήτης και Δωδεκανήσου αφετέρου. Ετσι, η συζήτηση που έχει αναγγελθεί, μεταξύ Αρχιεπισκόπου και Ιεράς Συνόδου, σημαίνει συζήτηση του Αρχιεπισκόπου με τους Μητροπολίτες πλην της Κρήτης και των Δωδεκανήσων. Καθόσον (για διαφόρους λόγους) οι Μητροπολίτες της Κρήτης και των Δωδεκανήσων δε συμμετέχουν στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος (η Εκκλησία της Κρήτης έχει δική της Σύνοδο, και οι δωδεκανησιακές Μητροπόλεις υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο).
Γιατί το λέω αυτό; Οχι για να υπερασπιστώ τα περιουσιακά δίκαια οιουδήποτε. Το λέω ενδεικτικά, για να επισημάνω το μείζον: Οτι η εν Ελλάδι διοικούσα Εκκλησία πάσχει βαρύτατα από τη νόσο της δυσανεξίας προς τη συνοδικότητα σε κάθε επίπεδο και (με απλουστευμένη γλώσσα) προς τη δημοκρατία στο εσωτερικό της. ΑΝ η όποια νομοθετική ρύθμιση θα αφορά το σύνολο της χώρας, δεν θα έπρεπε άραγε οι πανελλήνιες ενδοεκκλησιαστικές διεργασίες (συνοδικού, όχι συνωμοτικού τύπου) να έχουν προηγηθεί;
Κι αν το μισθολογικό καθεστώς των κληρικών και άλλα πρόκειται να αλλάξουν (σημειώνω ότι το περιοδικό «Σύναξη» καταθέτει περί των σχέσων Εκκλησίας και Πολιτείας προτάσεις αδιάκοπα από το 1987), ποιες εσωτερικές διεργασίες έχουν γίνει, ώστε οι εκκλησιαστικές κοινότητες (οι ενορίες) να ετοιμαστούν, και ώστε η «αυτονομία» την οποία θρυλείται ότι θα αποκτήσει η Εκκλησία, να μην απολήξει σε δυνάμωμα του αυταρχισμού στο εσωτερικό της Εκκλησίας;
Εχουμε μια Ιεραρχία (μοιραία, δε μένω σε εξαιρέσεις) η οποία πεισματικά αρνείται τη θεσμική λειτουργία κληρικολαϊκών συνελεύσεων. Εχουμε μια Ιεραρχία, η οποία πεισματικά θέλει, οι παπάδες που εκ του νόμου συμμετέχουν σε Μητροπολιτικά συμβούλια, να επιλέγονται από το Μητροπολίτη, και να μην εκλέγονται από το σύνολο των παπάδων της Μητρόπολης. Και άλλα πολλά και παρόμοια, που τα αφήνω για άλλοτε…
*Ο Θανάσης Ν. Παπαθανασίου είναι πτυχιούχος Νομικής και διδάκτωρ Θεολογίας.
