Του Δημητρίου Λυκούδη, θεολόγου
Πήρα πάλι να σκέπτομαι και να θυμάμαι εκείνα, τα αλλοτινά, τα πρώτα μας προσκυνήματα και ταξίδια στις Μονές του Αγίου Όρους. Μνήμες ανεξίτηλες, θύμησες αγαπητικές, θείως ερωτικές και πνευματικά ποτιστικές!
Ένα σούρουπο σε μια ήσυχη γωνιά ενός αθωνικού μοναστηριού, θυμάμαι…! Το χαρακτηριστικό χαγιάτι που περιτριγυρίζει το μοναστήρι σε διασφαλίζει, σε διακραττεί σθεναρά και σου υπενθυμίζει σιωπηρά τη συμπόρευση και θεία αναγωγή σου. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το θέαμα από εκεί! Βαθύ χρυσαφένιο σούρουπο, απόλυτη ησυχία, απόκοσμες νυχτερινές σκιές που χαράσσουν οι γύρω χείμαρροι, οι απόκρημνες λαγκαδιές. Η ιλαρή, έως τώρα, περιβάλλουσα φύση ανδρώνεται, εξεγείρεται, βράδυ ζυγώνει, ετοιμάζεται να αρθρώσει το ανάστημά της απέναντι στο γέρο – Άθωνα, έστω και λίγο, να τολμήσει αναμετρηθεί μαζί του! Απόλυτη ησυχία.
Εκείνη τη φορά, το Προσκύνημά μας στο “Περιβόλι της Παναγίας” ξεκίνησε από τη Μονή Ξηροποτάμου. Το μεγαλύτερο τεμάχιο Τιμίου Ξύλου στον κόσμο βρίσκεται σήμερα στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους. Είναι το πρώτο μοναστήρι που συναντά ο προσκυνητής κατευθυνόμενος από το λιμανάκι της Δάφνης προς τις Καρυές. Πρόκειται για την λειψανοθήκη υπ΄αριθμόν 289. Στην ίδια Μονή, η Παράδοση λέγει ότι έκαμνε ως δόκιμος Μοναχός , περίπου για έξι μήνες, ο Ρήγας Βελεστινλής!
Πνευματικά ενδυναμωμένοι, συνεχίσαμε το δρόμο μας και φθάσαμε στη Μονή του Διονυσίου. Θέλαμε να προσκυνήσουμε, εκτός των άλλων ιερών κειμηλίων, τη θαυματουργό Εικόνα των “Χαιρετισμών” ή του “Ακαθίστου”. Κατά την Παράδοση, είναι η ιερά εικόνα που κρατούσε ο Πατριάρχης Σέργιος στα 626 και περιέφερε στα τείχη της Κωνσταντινουπόλεως προκειμένου να εμψυχώσει τους πολιορκημένους βυζαντινούς και να εκδιώξει τους εχθρούς πολιορκητές. Την ιερά εικόνα παραχώρησε στην Ιερά Μονή ο Αυτοκράτορας Αλέξιος ο Γ’ ο Κομνηνός και είναι κατασκευασμένη από κηρομαστίχα και περιρρεομένη με μύρο.
Στην ίδια Μονή συναντήσαμε τον π. Αρσένιο. Ακόμη θυμάμαι τα λόγια του, την ανείπωτη αγάπη του προς τον Γέροντα και άγιο Σωφρόνιο Σαχάρωφ: «Ο γλυκύτατος άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ, αφού πέρασε από ανατολικές δοξασίες θρησκειών, βουδισμό και ινδουϊσμό, κατέληξε στο Παρίσι, ως ζωγράφος.
Εκεί, στα 1921, σε ηλικία 25 ετών γράφτηκε στο θεολογικό ινστιτούτο της πόλης .
Έλεγε αργότερα: “Στο Παρίσι, στο θεολογικό ινστιτούτο, όλη μέρα μού μιλούσαν για τον Θεό και Θεό δεν έβλεπα. Μετά από 4 χρόνια πήγα στο Άγιον Όρος, στο ρώσικο μοναστήρι του αγίου Παντελεήμονος. Εκεί γνώρισα τον άγιο γέροντα Σιλουανό τον Αθωνίτη και έγινα πνευματικό του παιδί. Αυτός, τίποτε δεν μού είπε για Θεό, και Θεό είδα”».
Στη Μονή Κουτλουμουσίου συναντήσαμε τον π. Ανδρόνικο, ο οποίος μάς μίλησε για τους δώδεκα αφανείς ερημίτες του Άθω: «Οι 12 (κατ᾿ άλλους 7) ερημίτες είναι μια ευλογημένη χορεία αναχωρητών και ασκητὠν που έχουν λάβει χάρη από τον Πανάγιο Θεό να είναι άοικοι και γυμνοί και, συνάμα, αόρατοι από τους φυσικούς οφθαλμούς των λοιπών ανθρώπων, μοναχών και προσκυνητών.
Ζουν περιπλανώμενοι στον Άθωνα και δη, στις υψηλότερες κορυφές του. Έχουν ως διακόνημα την άοκνη άσκηση και την αδιάλειπτη προσευχή υπέρ του σύμπαντος κόσμου. Η Παράδοση λέγει ότι αυτοί θα τελέσουν (ενδεχομένως εντός τους υπάρχουν και ιερομόναχοι) την τελευταία Θεία Λειτουργία επί της γης, στο ναΰδριο της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού, στην κορυφή του Άθωνα, πριν τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου στη γη.
Άλλοι ασκητές και μοναχοί υποστηρίζουν ότι αυτοί οι δώδεκα αναχωρητές, εσχατολογικά, θα αναπληρώσουν το 10ο τάγμα των αγγελικών δυνάμεων, αυτό, δηλαδή, που εξέπεσε με αρχηγό τον Εωσφόρο.
Αυτοί οι αόρατοι ερημίτες εμφανίζονται, κατά παραχώρηση Θεού, σε οσίους ασκητές και αναχωρητές, αλλά και σε ευλαβείς προσκυνητές. Κάθε φορά, μάλιστα, που κάποιος από αυτούς παραδίδει την οσιακή ψυχή του στον Κύριο, με θαυμαστό τρόπο, άγγελος Θεού “πληροφορεί” κάποιον άλλον αναχωρητή και έτσι αναπληρώνεται και συμπληρώνεται και πάλι ο αριθμός τους σε δώδεκα.
Υπάρχουν, δε, και σήμερα ουκ ολίγοι Πατέρες και μοναχοί στο Άγιον Όρος που ομιλούν για την ευλογημένη αυτή χορεία των αόρατων ερημιτών, τόσο μέσα από διηγήσεις αγίων γερόντων όσο και από λοιπές εμφανίσεις των δώδεκα και πνευματικές εμπειρίες τους».
Λίγο πριν αναχωρήσουμε, ευρισκόμενος στις Καρυές, αφού προσκυνήσαμε και πάλι την Εφέστιο Εικόνα του Όρους, “Άξιον Εστἰ”, εκεί, σε μια γωνιά των Καρυών, εκεί που τερματίζουν τα τροχοφόρα οχήματα, δίπλα στην κρυστάλλινη κρήνη, εκεί περιμένοντας τους συνταξιδιώτες μου να κανονίσουν τη ροή και συνέχεια του προσκυνήματός μας, εκεί ήρθαν στο νου μου τα λόγια του Νικήτα Στηθάτου στο σύγγραμμά του “Περί Ψυχής”, ο οποίος, αναλογίζομαι, τόσο περικαλλή θεάματα θα γευόταν όταν σημείωνε: «Τούτον πεποίηκεν ο Θεός άκακον, ευθή, απερίεργον, αμέριμνον, άλυπον, πάση αρετή και πάσιν αγαθοίς κομώντα, οιόν τινα κόσμου κόσμον έτερον, κρείττονά τε και υψηλότερον, ορατόν και νοούμενον, θνητόν και αθάνατον, μεγέθους μέσον και ταπεινότητος» (Στηθάτου Νικήτα, Περί Ψυχής, γ΄16, στη σειρά ¨Βυζαντινοί Συγγραφείς¨, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2006, σελ. 70).
Πήρα πάλι να σκέπτομαι και να θυμάμαι εκείνα, τα αλλοτινά, τα πρώτα μας προσκυνήματα και ταξίδια στις Μονές του Αγίου Όρους. Μνήμες ανεξίτηλες, θύμησες αγαπητικές, θείως ερωτικές και πνευματικά ποτιστικές!
Ένα σούρουπο σε μια ήσυχη γωνιά ενός αθωνικού μοναστηριού, θυμάμαι…
Πηγή: Κιβωτός της Ορθοδοξίας
