Του Μητροπολίτη Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ
Την 1η Σεπτεμβρίου αρχίζει το εκκλησιαστικό έτος που διατηρεί μέχρι σήμερα την αρχαία ονομασία Αρχή της Ινδίκτου ή Επινεμήσεως.
1. Η λέξη Ινδικτος είναι λατινική και χρησιμοποιείται με την έννοια του έτους. Στα ελληνικά χρησιμοποιείται και η λέξη Επινέμησις, δηλαδή μερισμός του χρόνου που είναι το έτος.
2. Ο μήνας Σεπτέμβριος είναι ο έβδομος μήνας συναριθμούμενος από του Μαρτίου, που θεωρείται ο πρώτος μήνας του έτους κατά το Εξόδου ιβ΄ 1 και σύμφωνα με το οποίο ο Μωυσής νομοθέτησε στους Ιουδαίους ότι: «Ο μήνας αυτός θα είναι για σας η αρχή των άλλων μηνών και ο πρώτος μεταξύ των μηνών του έτους».
Οι Πατέρες και Διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας εξηγούν, γιατί αφού ο Μάρτιος είναι ο πρώτος μήνας, εμείς αρχίζουμε το έτος τον Σεπτέμβριο που είναι ο έβδομος. Ο λόγος είναι βαθύτατα θεολογικός. Δέχονται ότι ο μήνας Μάρτιος είναι ο μήνας της δημιουργίας και της αναδημιουργίας της φύσεως, αλλά και ο μήνας που συνέβησαν τα σωτηριώδη γεγονότα του μυστηρίου της ενσάρκου οικονομίας του Υιού του Θεού στην περίοδο της Παλαιάς και σ’ αυτή της Καινής Διαθήκης.
3. Ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας της φθοράς, γι’ αυτό και μας εισάγει στο Φθινόπωρο. Εξηγεί ο ύπατος των Φιλοσόφων του Βυζαντίου Μιχαήλ Ψελλός την αιτία που αποφασίσθηκε το έτος να αρχίζει τον Σεπτέμβριο, ότι για την πρώτη κτίση (δημιουργία) και για την αύξηση στο καλύτερο, φαίνεται ότι η αρχή είναι η πρώτη ισημερία του χρόνου, δηλαδή ο Μάρτιος, ύστερα όμως από την κατάρα (την πτώση των πρωτοπλάστων), εξαιτίας της παραβάσεώς τους και της υπαγωγής τους στην κοπιαστική ζωή που οδηγεί στην φθορά, ως αρχή του έτους τέθηκε η δεύτερη ισημερία, επειδή από εκεί αρχίζουν όλα να οδηγούνται στη φθορά.
Συγχρόνως όμως ο Σεπτέμβριος είναι η αρχή της συλλήψεως και κυοφορίας σχεδόν όλων των καρπών για την αναγέννηση της φύσεως, που προμηνύει την ελευθερία της από τη δουλεία της φθοράς κατά το “Προς Ρωμαίους η΄ 20-21”.
4. Γι’ αυτό και ο εορτολογικός κύκλος των ακινήτων και των κινητών εορτών αρχίζει τον Σεπτέμβριο, με τις εορτές πρώτα της Γεννήσεως της Θεοτόκου την 8η Σεπτεμβρίου και μετά της συλλήψεως του αγίου ενδόξου Προφήτου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, την 23η Σεπτεμβρίου.
5. Κατά την 1η Σεπτεμβρίου εορτάζουμε:
α. Την αρχή του εκκλησιαστικού έτους.
β. Την είσοδο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στη Συναγωγή της Ναζαρέτ που αναφέρεται στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας (Λουκά δ΄ 16-30) και
γ. Για να παρακαλέσουμε τον Θεό να μας σπλαχνισθεί, να ευλογήσει το νέο έτος και να μας το χαρίσει ευτυχές, γεμάτο απ’ όλα τα σωματικά αγαθά και συγχρόνως να φωτίσει τον νου μας για να περάσουμε όλη την ετήσια περίοδο με καθαρή καρδιά και αγαθή συνείδηση και να ευαρεστήσουμε τον Θεό με την τήρηση των εντολών Του, ώστε να επιτύχουμε την απόκτηση των «εν ουρανοίς αιωνίων αγαθών».
δ. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποφάσισε κατ’ αυτήν την 1η Σεπτεμβρίου να αναπέμπονται ειδικαί δεήσεις «υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος» και με κατάλληλα κηρύγματα και εκδηλώσεις να διαφωτίζονται οι πάντες και να κινητοποιούνται για την ανάσχεση και αποτροπή των επικρεμάμενων κινδύνων από την κατάχρηση του περιβάλλοντος.
