Γράφει ο Σταύρος Γουλούλης
Δρος Βυζαντινής Τέχνης
Τι γίνεται την επομένη της 11ης Σεπτεμβρίου 2001; Αρχισε, λέγεται, ένας νέος γύρος μεγάλου πολέμου, αλλά κατά τμήματα: όλη η Δύση εναντίον «χωρών του Κακού», ακόμη και με μερικές που δεν υποθάλπουν τρομοκράτες, διαφέρουν όμως ως προς το πολιτικό-οικονομικό σύστημα. Εδώ και χρόνια φαίνονται πολλές δυνάμεις (χώρες με στρατούς και ιδεολογίες) κολλημένες στη Μέση Ανατολή. Στον Ευφράτη που αναφέρει η Αποκάλυψη [κεφ. 9.13-16: 6ο Σάλπισμα, κεφ.16.12: 6η Φιάλη. Πρβλ. την 6η Σφραγίδα (6.12-17) με τον παγκόσμιο σεισμό και τους απολεσθέντες στρατούς των βασιλέων], εκεί που άρχισε το κακό, για τον έλεγχο αυτού του οριακού χώρου μεταξύ Ανατολής και Δύσεως· κάποτε μεταξύ Ρωμαϊκής και Περσικής Αυτοκρατορίας.
Αιώνες η Δύση πολεμά, είτε μεταξύ των οι λαοί της, η Δύση εναντίον της Δύσεως, είτε με άλλους λαούς. Βέβαια μετά τους πολέμους του 17ου αι. είπαν: τέρμα ο πόλεμος, όχι επέμβαση στα εσωτερικά άλλης χώρας (ειρήνη της Βεστφαλίας, 1648). Δόθηκε έτσι βάρος στην εσωτερική μάχη ενός κράτους. Τι άλλο ήταν η Γαλλική επανάσταση (1789 κ.ε.), η Οκτωβριανή (1917)!
Τώρα όμως που όλος σχεδόν ο κόσμος έχει ενιαία οικονομία, η λογική της Βεστφαλίας ισχύει; Ισχυσε ποτέ; Και παλιά υπήρχε πόλεμος στις άλλες Ηπείρους, ήταν ο πλούτος που είχε ανακαλυφθεί. Η Αγγλία π.χ. μιμούμενη τους Ρωμαίους, έκανε πολέμους εναντίον φυλάρχων γιατί δεν τηρούσαν, άγριοι άνθρωποι, το διεθνές δίκαιο! Αν θέλει κανείς να εύρει αιτία, ευρίσκει. Πάντως έτσι ή αλλιώς ο πλούτος των νεωτέρων εθνών προήλθε από τη Βόρεια προτεσταντική Ευρώπη, τους οποίους ακολουθούν σήμερα όλοι σχεδόν οι λαοί. Αυτοί και όχι οι προηγηθέντες Ισπανοί και Πορτογάλοι, αξιοποίησαν το εισρεύσαν χρήμα: το επένδυσαν. Είχαν θεσμούς καλύτερους ή πιο ευφυές σχέδιο μοιρασιάς, πιο δημοκρατική συμμετοχή των μαζών, ασφάλεια διά νέων όπλων. Χάρη στη δύναμη έδωσαν νέα μάχη εναντίον περιοριστικών καθεστώτων μεσαιωνικού τύπου ακόμη και στην Ευρώπη, κυρίως από Γάλλους και Αγγλους, εναντίον όποιου καταργούσε τη διεθνή τάξη-ασφάλεια και τελικά την οικονομία. Το φιλελεύθερο σύστημα στηρίζεται στην κατεδάφιση παλαιών δομών, όσες δεν επιτρέπουν την απρόσκοπτη προώθηση προϊόντων. Ετσι άρχισε η Αμερικανική ανεξαρτησία (1776). Εμπόριο δεν μπορεί να γίνει αν δεν αλλάξει το Δίκαιο, συνταγμένο στα φυσικά δικαιώματα του ανθρώπου της νεωτερικότητας. Ο Δυτικός κόσμος προέβη σε έναν άνευ προηγουμένου αγώνα εναντίον “μεσαιωνικών” καθεστώτων (π.χ. της Κεντρικής Ευρώπης) αλλά και εναντίον “μεσσιανικών” συστημάτων, αταξικής ή νεοταξικής (συγκεντρωτικής, φασιστικής) ιδεολογίας, εφόσον δημιουργούν οικονομικά στεγανά.
Σήμερα ο πόλεμος εντάθηκε, αν και οι δύο προηγούμενες κατηγορίες αυστηρού συγκεντρωτισμού (φασισμός το 1945, κομμουνισμός το 1989) τέθηκαν εκτός μάχης. Νέες προκλήσεις για πολιτική ομογενοποίηση, συμφέροντα. Ο παγκόσμιος πληθυσμός και η τεχνολογία αυξάνονται, σε νέα βάση τίθενται και οι διαφορετικές πολιτιστικές δομές μερικών λαών που δεν έχουν δυτική δημοκρατική κουλτούρα, χωρίς να σημαίνει ότι αποτελούν απάνθρωπα συστήματα (Ρωσία, Ινδία/Πακιστάν, Κίνα, Αραβικές χώρες κλπ). Εκεί πιστεύεται ότι όλος ο λαός είναι στην κυβέρνηση. Ο κόσμος αυτός δεν συνεργάζεται απόλυτα με το δυτικό κέντρο. Ανά πάσα στιγμή η επελαύνουσα τεχνολογία μπορεί να ισχυροποιήσει αυτές τις χώρες, να στραφούν εναντίον της ομοταξίας των δυτικών συμφερόντων. Π.χ. η Κίνα. Ποιος την περίμενε..! Αλλά μόνον όσοι γνωρίζουν τι σημαίνει αυτοκρατορικό παρελθόν δεν εκπλήττονται.
Αυτό είναι που ενοχλεί τους Δυτικούς! Οι όροι της Βεστφαλίας είναι μάλλον για τύπους. Το (διεθνές) χρήμα σήμερα δεν έχει πατρίδα. Οπου λοιπόν οι Αγορές εκεί και οι επεμβάσεις. Η Δύση με τους ρυθμούς ανάπτυξης κυριαρχεί σε όλα τα μέτωπα. Κάποιοι Αλλοι παρακολουθούν, εμπυρίζονται· παρόλο που ακόμη δεν υπάρχει κρίσιμη αντιπαράθεση με την χαμηλών τόνων Κίνα, λαό με δική του αίσθηση χώρου και πραγμάτων. Ή με τη Ρωσία, όπου καλλιεργείται η 4η ιδεολογία (εθνικο-μπολσεβικισμός), αλλά ο πολιτισμός της είναι δυτικός και ελληνικός.
Στην πράξη το κυρίαρχο δυτικό μοντέλο διακυβέρνησης σήμερα συγκρούεται περισσότερο με τον αραβικό, τον ισλαμικό κόσμο· ο οποίος διέπεται από κουλτούρα απόλυτης νίκης στο όνομα του θεού! Οι τελευταίοι ισλαμιστές που επεχείρησαν να αντιστρέψουν την πίεση (Αλ Κάιντα, ΙΣΙΣ) που αισθάνονται, ήταν από τη λαϊκή βάση. Οι Αραβικές κυβερνήσεις ακόμη δεν συνεργάζονται. Πάντως δεν ανέχονται ότι έχασαν εδάφη στην Παλαιστίνη που ανήκουν στην Ούμα (το παγκόσμιο ποίμνιο του Αλλάχ), η οποία δεν περιορίζεται σε ένα κράτος. Γι’ αυτό εμφανίζονται εκτός Παλαιστίνης άνθρωποι που διεκδικούν τα δίκαιά της χωρίς να είναι Παλαιστίνιοι (κυρίως Τούρκοι, Ιρανοί). Ερωτηματικό είναι και τα τουρκόφωνα κράτη από το Αιγαίο ως τη Μογγολία, άγνωστο πώς θα εξελιχθούν, ιδίως για όσους δεν γνωρίζουν Ιστορία. Ο Αχμέτ Νταβούτογλου με το «Στρατηγικό Βάθος» δίνει μία ιδέα… Εξηγεί απόλυτα π.χ. το ξήλωμα του γκιουλενισμού, του εναλλακτικού, προτεσταντικού τύπου Ισλάμ.
Οι προηγούμενοι τοπικοί πόλεμοι εξελίχθηκαν στον μεγάλο πόλεμο του σήμερα. Πού θα οδηγηθεί όμως η ελλοχεύουσα αντιπαλότητα με τους διεθνείς κυρίαρχους και τους δυσαρεστημένους του παγκόσμιου συστήματος, δεν το ξέρουμε ακόμη. Η πολεμική ενέργεια της 11/9 παραμένει θρυαλλίδα χωρίς τη μεγάλη έκρηξη, κάτι σαν το Σάλπισμα και την Φιάλη του Ευφράτη. Ο,τι και να γίνει όμως, πάντα ακολουθεί η σωτήρια έβδομη πράξη (Αποκ.-11.15, 16.17-21).
